Jak rozpoznać, że jesteś OFIARĄ przemocy domowej?
Przemoc jest często trudna do rozpoznania – nawet przez same osoby jej doznające. Bo przemoc zabiera moc. Jak ją rozpoznać?
- Karolina Jarmołowicz – psychoterapeuta, socjolog, Ośrodek CENTRUM
Jak odróżnić przemoc od agresji?
Przemoc zazwyczaj kojarzy się nam z agresją fizyczną. To, co odróżnia przemoc od agresji, to przewaga sił jednej ze stron. W przemocy jest ona zawsze po stronie sprawcy, w przypadku agresji – zrównoważona. Kiedy siły obu stron są wyrównane to każdy ma szanse „wygrać” i mówimy wtedy o sytuacji konfliktowej. Może przeanalizować sytuację, wybrać strategię i podjąć korzystne dla siebie działania. Gdy jednak jedna z osób jest silniejsza to działanie staje się przemocą. To rozróżnienie jest niezwykle istotne, bo od tego, z którym ze zjawisk mamy do czynienia, będzie zależało działanie.
W sytuacji przemocy, to siły osoby jej doznające są mniejsze, niż osoby która ją stosuje – i tu nie chodzi jedynie o siłę fizyczną. Przewaga może być także ekonomiczna lub psychiczna. W większości przypadków ochrona osoby słabszej wymaga interwencji z zewnątrz.
Osoba doznająca przemocy – określana często jako „ofiara przemocy”, takiej możliwości wyboru nie ma - kiedy podejmie walkę to zwykle przegrywa. To jeszcze bardziej ją osłabia i nie pozwala wyjść ze spirali przemocy. To nieprawda, że są to słabe osoby. Są silne, ale kierują ta siłę na przetrwanie ataków przemocy. Nie widzą bowiem dróg ucieczki i możliwego działania. Strach je paraliżuje. Każdy kolejny akt przemocy wpływa negatywnie na psychiczne i fizyczne zdrowi, odbierając nadzieję na zmianę. Przemoc zabiera moc. A moc stanowi naszą siłę do życia i podejmowania działań. Trzeba więc, z całych sił, bronić się przed doznawaniem przemocy.
Jak rozpoznać, że jesteś ofiarą przemocy psychicznej?
Jest wiele symptomów przemocy. Jej uświadomienie i nazwanie jest pomocne w podejmowaniu jakichkolwiek działań.
Przemocą nazywamy sytuacje, kiedy:
- jesteś odbiorcą złości, wrzasku, frustracji, gniewu, szału, niezrównoważenia,
- ograniczane jest ci jedzenie, zabierane pieniądze, chowany telefon, podsłuchiwane są twoje rozmowy lub jesteś śledzona albo nękana pytaniami, rozliczana jesteś z każdego wydanego „grosza”
- zmuszana jesteś do pożycia seksualnego albo robienia rzeczy, na które się nie chcesz zgadzać – wszelkie formy działań na które nie masz zgody,
- wymaga się od ciebie, abyś zawsze się domyśliła o co chodzi tej drugiej stronie, była wobec niej usłużna, zawsze gotowa poświęcić jej swój czas i energię,
- nieustannie zastanawiasz się, czy twoje zachowanie będzie oczekiwane, odpowiednie, właściwe wobec drugiej strony,
- ciągle obmyślasz strategie, jak postąpić i co zrobić lub czego nie zrobić, aby nie doszło np. do wybuchu wściekłości, by nie „prowokować” złości partnera,
- podporządkowujesz się wymogom, planom, oczekiwaniom i potrzebom innych, a swoje zakopujesz głęboko w sercu i nie możesz lub boisz się je ujawnić,
- twoje działania są ciągle krytykowane,
- czujesz się kontrolowana,
- odczuwasz lęk nawet, jeśli nie robi ci bezpośredniej krzywdy. Gdy boisz się osoby, którą kochasz. W kontakcie z nią zaczyna bić ci mocniej serce, pocą ręce, czujesz uderzenie gorąca lub robi ci się zimno ze stresu, ściska w gardle, nie możesz wykrztusić słowa na swoją obronę.
Osobom doznającym przemocy często towarzyszy poczucie wstydu, przez co nie chcą nikomu mówić o swoich problemach. Podstawa to przerwanie milczenia. Pamiętaj, że przemoc może ustać tylko wtedy, kiedy wyjdzie poza przysłowiowe "cztery ściany". To nie ty powinnaś się wstydzić tylko osoba, która stosuje przemoc. Przemoc jest w Polsce karana!
Masz wrażenie, że czytasz o sobie? Albo znasz kogoś kto doznaje przemocy? Możesz coś z tym zrobić! Zadzwoń. Jest możliwość również anonimowej rozmowy na Infolinii – także dla osób dzwoniących z poza Polski. tel. +48 801 12-00-02; infolinia czynna jest w: pon.-sob. w godz. 8-22, niedziela i święta w godz. 8-16 (płatny 1 impuls z telefonu stacjonarnego).