Światowy Dzień Godności. Poznaj 5 zasad, które warto wcielić w życie
Światowy Dzień Godności przypomina nam, że wszyscy jesteśmy ludźmi i mamy takie same prawa. Okazuje się, że proste i oczywiste zasady nie tak łatwo wciela się w życie, a my wciąż mamy wiele lekcji do odrobienia.
- Kiedy jest Światowy Dzień Godności?
- 5 podstawowych zasad godności
- Czy można stracić godność?
- Co zrobić, gdy ktoś narusza twoją godność?
Światowy Dzień Godności to symboliczna wisienka na torcie, ponieważ organizacja, która wnioskowała o to święto, pracuje na ten jeden dzień przez cały rok. Podejmowane z jej ramienia inicjatywy pokazują, że powiedzenie "po trupach do celu", czyli pewnego rodzaju współczesny makiawelizm głoszący ideę, że cel uświęca środki, nie ma racji bytu. Więcej dobra przynosi współdziałanie oparte na wzajemnym szacunku niż ostra rywalizacja. Poznaj 5 zasad, dzięki którym możesz zmienić świat na lepsze.
Kiedy jest Światowy Dzień Godności?
Światowy Dzień Godności (Global Dignity Day) obchodzony jest zawsze w trzecią środę października, co oznacza, że jest świętem ruchomym, a w tym roku będziemy go obchodzić 16.10.2024 r. Zostało ono ustanowione podczas Światowego Forum Ekonomicznego w 2006 roku i jest symbolicznym ukoronowaniem działalności organizacji Global Dignity na rzecz godności człowieka.
Inicjatorami święta, jak i założycielami organizacji non-profit, której celem jest budowanie społeczeństw opartych na godności i poszanowaniu jednostki byli Haakon, książę koronny Norwegii, profesor Pekka Himanen i John Hope Bryant. Obecnie działania organizacji docierają do ponad miliona osób rocznie w ponad 80 państwach.
W Polsce Światowy Dzień Godności jest obchodzony od 2009 roku, a naszym krajowym ambasadorem i koordynatorem działań jest Jacek Olechowski.
5 podstawowych zasad godności
Poprzez dedykowane dzieciom i młodzieży warsztaty, wydarzenia oraz inicjatywy poświęcone godności Global Dignity realnie wpływa na zmianę sytuacji lokalnych społeczności. Działalność organizacji non-profit opiera się na 5 zasadach, zgodnie z którymi każdy człowiek:
- ma prawo do godnego życia, w tym także do pełnego rozwoju swojego potencjału;
- ma prawo do bezpłatnej edukacji, opieki zdrowotnej, jak również godziwego wynagrodzenia i samodzielnego dysponowania nim oraz poczucia bezpieczeństwa;
- ma prawo podejmowania samodzielnych decyzji dotyczących własnej osoby, posiadania poglądów i przekonań, bez obawy, że zostanie z tego powodu dyskryminowany, społecznie wykluczony lub będzie kierowana wobec niego przemoc;
- ma obowiązek stwarzać innym warunki godnego życia, ale także aktywnie działać na rzecz przyrody i środowiska;
- ma obowiązek przeciwstawiać się niesprawiedliwości, nietolerancji i nierówności społecznej.
Te fundamentalne zasady edukatorzy, wolontariusze, ale i sami założyciele starają się zakorzenić w społecznościach na całym świecie. Wszystkie osoby zaangażowane w ten projekt swoim przykładem dają świadectwo, że godność człowieka zawsze stoi ponad polityką, religią, rasą, czy granicami państw. Ich działania skupiają się na trzech obszarach:
- edukacji,
- miejscu pracy,
- środowisku.
Czy można stracić godność?
W potocznym rozumieniu tak. Popełnienie gafy, blamaż, zachowanie niespełniające społecznych oczekiwań, czy wykraczające poza przyjęte normy lub standardy danej społeczności mogą być postrzegane jako utrata godności i dobrego imienia. Jednak rozumienie pojęcia "utraty godności", szczególnie w kontekście Światowego Dnia Godności, jest zupełnie inne, a odpowiedź brzmi: nie.
Zgodnie z obowiązującym prawem nie można utracić swoje godności, ani się jej zrzec.
Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych.
Oznacza to, że posiadanie godność nie wynika z praw ustanowionych przez człowieka, ale z faktu, że jest się człowiekiem. Tym samym jest prawem, z którego nie można zrezygnować i przysługuje każdemu człowiekowi niezależnie od wieku, płci, stanu zdrowia, pochodzenia, czy poglądów. Jest także niezależna od naszego zachowania.
Co zrobić, gdy ktoś narusza twoją godność?
Szacunek do drugiego człowieka to podstawa, niezależnie od łączących nas relacji zawodowych, towarzyskich, czy rodzinnych. Czasem jednak nie wystarczy być sympatyczną i empatyczną osobą, by uniknąć nagannego zachowania ze strony osób trzecich. Przemoc najczęściej bywa kojarzona z tą najbardziej namacalną – fizyczną lub seksualną. Jednak nie można umniejszać, bagatelizować przemocy psychicznej lub ekonomicznej.
W sytuacji, gdy ktoś swoim zachowaniem i celowym działaniem, sprawia, iż nasze poczucie godności zostało naruszone, możemy:
- wykazać się asertywnością,
- zakończyć niekomfortową dla nas relację,
- porozmawiać o zaistniałej sytuacji z osobą, której ufamy lub (jeśli zdarzenie ma w pracy) z pracodawcą lub osobą przez niego wskazaną,
- skorzystać z pomocy dostępnej pod numerem telefonu zaufania lub w organizacjach zajmujących się prawami człowieka,
- poinformować odpowiednie służby o zaistniałym incydencie, np. policję, prokuraturę, Państwową Inspekcję Pracy.
Godność jest naszym niezbywalnym prawem i każda osoba może w każdym momencie przerwać cykl przemocy.