Świadome przywództwo. Odkryj potencjał lidera na czterech poziomach

W tym artykule:

1. Czym jest świadome przywództwo?
2. Poziomy przywództwa według Alana Seale’a
3. Cynefin Framework jako wsparcie przywództwa
4. Obecność jako fundament świadomego lidera
5. Świadome przywództwo a intuicja, intelekt i instynkt

Czym jest świadome przywództwo?

Świadome przywództwo to idea, że każdy z nas może rozwijać umiejętności lidera, czerpiąc z własnej autentyczności i pełni potencjału. To proces, który nie opiera się wyłącznie na schematach czy zasadach, ale na ciągłym zrozumieniu siebie i otoczenia. „Świadome przywództwo nie uwodzi tłumów, nie pławi się w świetle reflektorów. Wymaga sporo pracy nad sobą i dojrzałości, by tą drogą podążyć,” pisze Joanna Maria Zawada, ekspertka od rozwoju liderów.

Poziomy przywództwa według Alana Seale’a

Alan Seale, amerykański coach, wyróżnia cztery poziomy, które prowadzą do świadomego przywództwa. Każdy poziom odkrywa inne aspekty roli lidera i jego rozwoju:

Podążanie za innym liderem

Na tym poziomie kluczowa jest inspiracja. Podążamy za autorytetem, który nas pociąga, i w ten sposób uczymy się, jakie wartości chcemy reprezentować. To moment, w którym „następcy są równie ważni” – ich wsparcie jest aktem odwagi i krokiem do osobistego rozwoju.

Stawanie się liderem dla siebie

To etap pogłębiania świadomości siebie i własnego wpływu. Polega na odkrywaniu swoich talentów i predyspozycji. Przezwyciężamy tu różne bariery, odsłaniamy autentyczność i docieramy do pełni własnego potencjału. „To, co wydawało się nowym kierunkiem, zawsze w nas było jak ziarno zasadzone pod warstwą ziemi,” opisuje Zawada, podkreślając, że prawdziwy lider ma moc wyłaniania się, ale potrzebuje do tego odpowiednich warunków.

Przewodzenie innym

Na trzecim poziomie zaczynamy wpływać na innych, inspirując ich do działania. Odpowiedzialność lidera to nie tylko przewodzenie, ale i dbanie o warunki, które sprzyjają rozwojowi jego zespołu. Seale zaznacza, że ważne jest, by „pielęgnować ziemię, z której będą plony” – dbać o przestrzeń, ale bez manipulacji. Lider powinien unikać przekraczania granic i pozostawić każdej osobie możliwość własnego rozwoju.

Podążanie za potencjałem

Najwyższy poziom to podążanie za potencjałem własnym i innych. Wymaga to pełnego zrozumienia, że lider to nie tylko osoba prowadząca, ale i wspierająca. Jak zauważa David Hawkins, „stworzenie jest ewolucją dzięki przemienieniu się potencjału w rzeczywistość”. Świadomy lider obserwuje i wspiera rozwój innych, a jego celem jest pełne wykorzystanie potencjału każdej osoby.

Cynefin Framework jako wsparcie przywództwa

Cynefin Framework (Model Cynefin) to przydatne narzędzie, które pomaga liderom dostosować swoje podejście w zależności od złożoności sytuacji. Model ten wyróżnia cztery obszary, w których liderzy mogą działać:

• Prosty – wymaga prostych, sprawdzonych rozwiązań.
• Skomplikowany – warto zasięgnąć opinii eksperta.
• Kompleksowy – wymaga intuicji i umiejętności rozpoznawania wzorców.
• Chaotyczny – wymaga działania instynktownego i umiejętności reagowania na zmiany.

Każdy z tych obszarów wymaga innego podejścia oraz korzystania z jednego z trzech systemów operacyjnych lidera: intelektu, intuicji lub instynktu. Świadome przywództwo w tym modelu oznacza umiejętność dostosowywania swoich działań do aktualnej sytuacji.

Obecność jako fundament świadomego lidera

Świadome przywództwo opiera się na obecności, czyli pełnym skupieniu na danej chwili. Lider, który jest obecny, potrafi reagować na zmieniające się warunki, podejmując decyzje, które są odpowiednie w danym momencie. Wyzwania mogą wymagać zarówno planowania, jak i intuicyjnego reagowania na nieprzewidywalne zmiany. Dzięki obecności świadomy lider podejmuje bardziej przemyślane decyzje, które uwzględniają kontekst i potrzeby innych.

Świadome przywództwo a intuicja, intelekt i instynkt

Świadomy lider korzysta z trzech systemów operacyjnych: intelektu, intuicji i instynktu, aby odnaleźć się w różnych sytuacjach.

• Intelekt – przydaje się w analizie i planowaniu.
• Intuicja – pomaga dostrzec szerszy kontekst i przewidywać wzorce.
• Instynkt – umożliwia szybką reakcję w sytuacjach zagrożenia.

Decyzje w sferach prostych i skomplikowanych wymagają głównie intelektu, jednak przy zagadnieniach kompleksowych i chaotycznych lider powinien korzystać z intuicji i instynktu. „Kiedy kierujemy się tylko intelektem, możemy pomylić proste rozwiązania ze złożonymi. A to może prowadzić do jeszcze większego chaosu”, podsumowuje Zawada, ostrzegając przed nadmiernym poleganiem na jednym rodzaju inteligencji.

Inspiracja do działania z bliskości

Podążanie ścieżką świadomego przywództwa to przede wszystkim świadome i przemyślane działania. Poeta David Whyte w wierszu „Start Close In” przekazuje przesłanie o wartości autentycznego startu: „Zacznij blisko, nie rób drugiego kroku ani trzeciego, zacznij od pierwszej rzeczy najbliższej…”. Tego rodzaju podejście pomaga liderom działać z bliskości i autentyczności, a przez to angażować się w sposób, który jest spójny z ich wartościami.

Artykuł opracowany na podstawie artykułu Joanny Marii Zawady zamieszczonego w magazynie Focus Coaching 2/2021.