Nastawienie na rozwój to klucz do sukcesu i rozwoju osobistego. Zobacz, jak to osiągnąć

W tym artykule:

1. Czym jest nastawienie na rozwój i czym różni się od nastawienia na stałość?
2. Rola nastawienia w osiąganiu sukcesu – wyniki badań Carol Dweck
3. Wpływ nastawienia na rozwój na życie osobiste i zawodowe
4. Jak zmieniać swoje nastawienie? Praktyczne wskazówki
5. Nastawienie w życiu zawodowym – czy firmy są otwarte na rozwój?
6. Nastawienie na stałość – pułapka stałości, która blokuje rozwój

Czym jest nastawienie na rozwój i czym różni się od nastawienia na stałość?

Pojęcie „nastawienie na rozwój” (ang. Growth Mindset) zyskało popularność dzięki amerykańskiej psycholożce Carol Dweck, która ponad 30 lat temu zaczęła badać wpływ nastawienia na rozwój i osiągnięcia. W swoich pracach Dweck wyróżnia dwa podstawowe sposoby myślenia: nastawienie na stałość (ang. Fixed Mindset) oraz nastawienie na rozwój.

Czym się różnią? Nastawienie na stałość to przekonanie, że nasze talenty i inteligencja są „zapisane w kamieniu” – albo je mamy, albo nie. Osoby o takim nastawieniu unikają wyzwań i błędów, obawiając się, że obnażą swoje ograniczenia. W efekcie ich rozwój zostaje zahamowany, a oni sami pozostają w bezpiecznej strefie komfortu.

Z kolei nastawienie na rozwój zakłada, że nasze zdolności można rozwijać poprzez naukę, wysiłek i otwartość na nowe doświadczenia. Osoby o tym nastawieniu traktują błędy jako naturalną część procesu doskonalenia, a nie coś, czego należy się wstydzić. To właśnie ta postawa jest kluczem do rozwoju, sukcesu i radzenia sobie w dynamicznie zmieniającym się świecie.

Rola nastawienia w osiąganiu sukcesu – wyniki badań Carol Dweck

Carol Dweck przeprowadziła liczne eksperymenty, w których obserwowała reakcje ludzi, zwłaszcza dzieci, na trudności. W jednym z badań dała dzieciom do rozwiązania łamigłówki, które były zbyt trudne dla ich wieku. Jakie było jej zdziwienie, gdy niektóre dzieci zareagowały… zadowoleniem! „Wie pani, właśnie liczyłem, że się czegoś nauczę” – odpowiedział jeden z młodych uczestników. Ten eksperyment zapoczątkował rozważania nad tym, jak nastawienie na rozwój może pomóc ludziom nie tylko radzić sobie z porażkami, ale też wzmacniać motywację do działania.

Lęk przed błędami to jeden z głównych powodów, dla których ludzie nie angażują się w nowe zadania

Właśnie dlatego tak ważne jest, by nauczyć się traktować porażki jako naturalną część drogi do sukcesu, zamiast powód do rezygnacji.

Wpływ nastawienia na rozwój na życie osobiste i zawodowe

Nastawienie nie tylko kształtuje nasze podejście do wyzwań, ale wpływa na codzienne decyzje, które podejmujemy zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym. Przykład? Wyobraź sobie, że na firmowym bankiecie spotykasz młodą, zdolną specjalistkę, która jest pełna świeżych pomysłów. Może pojawić się zazdrość lub wątpliwości – co pomyślą inni, jeśli wyjdziesz na mniej kompetentnego? Nastawienie na rozwój pozwala jednak spojrzeć na sytuację inaczej – jako na szansę do nauki i inspirację, by rozwijać swoje kompetencje.

Osoby z nastawieniem na rozwój są bardziej otwarte na zmiany i lepiej radzą sobie z adaptacją do nowych sytuacji, co czyni je cenionymi pracownikami w każdej firmie.

Jak zmieniać swoje nastawienie? Praktyczne wskazówki

Zastanawiasz się, jak wyrobić w sobie nastawienie na rozwój? Oto kilka praktycznych ćwiczeń i porad, które pomogą zmienić twoje podejście na bardziej otwarte:

• Skupiaj się na procesie, nie na wyniku. Zamień cel „chcę być najlepszy” na „chcę codziennie uczyć się czegoś nowego”. Perspektywa nastawiona na proces pomaga zachować motywację.
• Doceniaj swoje wysiłki - nawet jeśli nie osiągnąłeś od razu zamierzonego efektu, doceń siebie za wytrwałość. - „Docenianie wysiłku wzmacnia motywację i przybliża do sukcesu” – mówi Dweck.
• Traktuj porażki jak informacje zwrotne - niepowodzenia to nie koniec świata, lecz cenne informacje zwrotne. Po każdym błędzie zadaj sobie pytanie, czego się nauczyłeś.
• Bądź dla siebie przyjacielem - w chwilach niepowodzeń mów do siebie tak, jakbyś wspierał bliską osobę – ze zrozumieniem i empatią.
• Podejmuj ambitne wyzwania - wychodzenie ze strefy komfortu to najlepszy sposób na rozwój. Otaczanie się ludźmi o różnorodnych kompetencjach również poszerza horyzonty.

Nastawienie w życiu zawodowym – czy firmy są otwarte na rozwój?

Okazuje się, że odpowiednie nastawienie może mieć nawet cała organizacja. Firmy o kulturze nastawienia na stałość często inwestują tylko w osoby uznane za „uzdolnione”, pomijając rozwój pozostałych pracowników. Paradoksalnie prowadzi to do stagnacji w zespołach, a liderzy o takim nastawieniu mogą w obawie przed utratą autorytetu zniechęcać do rozwoju bardziej utalentowanych członków zespołu.

Żyjemy w świecie zmian, w którym nastawienie na rozwój jest niezbędną kompetencją i nieustannie należy ją rozwijać - także na poziomie biznesowym. Rozwijanie mentalności otwartości i doskonalenia jest szczególnie ważne w dynamicznie zmieniającym się środowisku pracy, gdzie stale pojawiają się nowe technologie i metody działania.

Nastawienie na stałość – pułapka stałości, która blokuje rozwój

Oczywiście nie każdy ma nastawienie na rozwój od urodzenia, a wychowanie, pochwały za wrodzone zdolności i sukcesy mogą nas blokować. Wielu ludzi, w tym również dzieci, otrzymuje od otoczenia przekaz, że ich wartość wynika z posiadanych „talentów”, a nie z wysiłku. Dlatego w obawie przed porażką wiele osób decyduje się na pozostanie w swojej strefie komfortu.

Zmiana myślenia to jednak proces. Pamiętajmy, że to, jak myślimy, wpływa na nasze emocje i działania, dlatego warto codziennie pracować nad otwartym nastawieniem.

Nastawienie na rozwój to nie tylko narzędzie psychologiczne, ale i sposób na życie, który pozwala otworzyć się na codzienne wyzwania z większą swobodą i gotowością do nauki. Niezależnie od tego, czy zależy ci na rozwoju zawodowym, czy na lepszym radzeniu sobie z osobistymi wyzwaniami, mentalność oparta na rozwoju otwiera drzwi do nowych możliwości i przynosi korzyści w każdym obszarze życia.

Artykuł opracowany na podstawie tekstu Marcina Capigi zamieszczonego w magazynie Focus Coaching 1/2021 marzec-maj 2021.