Narzekanie może prowadzić do zmian w mózgu. Co zrobić, aby przestać ciągle narzekać?

W tym artykule:

1. Narzekanie - definicja
2. Czy narzekanie jest dobre?
3. Jak narzekanie wpływa na mózg?
4. Jak przestać narzekać?
5. Jak radzić sobie z narzekaniem innych?
6. Narzekanie - cytaty

Narzekanie może być bardzo satysfakcjonujące i prawdopodobnie właśnie dlatego tak wiele z nas ma tendencję do ciągłego nakręcania się na nieprzyjemne sytuacje i rozmawianie bez końca o tym, co wyprowadziło nas z równowagi. Czy jednak warto to robić? Wyjaśniamy, w jaki sposób narzekanie może wpłynąć na twój mózgu oraz co zrobić, aby nie przesadzić z tym szkodliwym nawykiem.

Narzekanie - definicja

Narzekanie jest formą wyrażania swojego niezadowolenia z sytuacji, w której się znaleźliśmy. Narzekająca osoba zwykle dużo opowiada o przeciwnościach losu, które ją spotkały lub w inny sposób (np. z pomocą mimiki lub gestów) daje do zrozumienia, że jest niezadowolona, zła, sfrustrowana lub zawiedziona.

Samo wyrażenie swojej niepochlebnej opinii na jakieś temat nie jest jeszcze jednak narzekaniem. O narzekaniu mówimy, dopiero gdy ktoś nie chce odpuścić, ma trudności z mówieniem o czymś innym i bezustannie powraca do tematu, który go męczy. Narzekanie, choć pełni pewne istotne funkcje komunikacyjne, na dłuższą metę staje się uciążliwe dla otoczenia i może być wykańczające dla samej narzekającej osoby.

Zobacz także:

Rozczarowanie – czym jest i dlaczego jest nam potrzebne? Jak poradzić sobie z rozczarowaniem?

Rozczarowanie to przytłaczające uczucie, które czasami pojawia się w życiu każdego z nas. Może dotyczyć bardzo wielu aspektów – od relacji z bliskimi osobami aż po płaszczyznę zawodową. Rozczarowanie jest potrzebne, aby uświadomić sobie faktyczny stan rzeczy. Jak je rozpoznać? Istnieją sposoby, które pomogą uporać się z rozczarowaniem. Dzięki nim odzyskasz spokój i znów poczujesz satysfakcję.

Czy narzekanie jest dobre?

Ciągłe narzekanie powoduje, że wpadamy w spiralę swojego gniewu lub frustracji i koncentrujemy się na aspektach, na które nie mamy wpływu, zamiast działać, lub przynajmniej pogodzić się z kolejami losu. Narzekanie zdecydowanie obniża też morale ludzi w naszym otoczeniu i może sprawić, że inni zaczną postrzegać nas jako niesympatyczną osobę, która bezustannie szuka dziury w całym.

Mimo to zdarza się, że czasem narzekanie może mieć też pozytywne skutki. Poniżej wymieniamy kilka zaskakująco radosnych aspektów związanych z tym zjawiskiem.

1. Wyrażenie zgromadzonej w nas frustracji może przynieść ulgę, zwłaszcza jeśli jesteś osobą, która ma tendencję do blokowania emocji.
2. Mówienie głośno o tym, co nas boli, pomaga nam dojść do źródła problemu i odkryć uwewnętrznione schematy, które mogą stać za pojawieniem się złości. Możemy też dzięki temu nazwać potrzeby, które nie zostały zaspokojone.
3. Wspólne (umiarkowane) narzekanie może w jakimś sensie zbliżyć ze sobą ludzi o podobnych potrzebach i poglądach.
4. Podzielenie się z innymi ludźmi naszymi problemami, może sprawić, że ktoś inny podsunie nam ciekawe rozwiązanie, które do tej pory nie przyszło nam do głowy.
5. Specyficzne poczucie humoru oparte na narzekaniu na element znany jakiejś grupie, np. na nieprzyjemnego szefa lub bolączki związane z byciem rodzicem, może czasem rozładować napięcie i skłonić innych do spojrzenia na trudną sytuację z nutką ironii.

Potencjalne, pozytywne aspekty narzekania, nie powinny jednak przyćmić faktu, że zbyt długie i zbyt intensywne praktykowanie tego nawyku jedynie pogłębia nasze poczucie beznadziei i w zdecydowanej większości wypadków będzie oddalać nas od rozwiązania, niż do niego przybliżać.

Zobacz także:

Jak pokonać lęk? Zrozum, przeżyj i odpuść swój lęk, aby w końcu odetchnąć z ulgą

Lęk to jedna z podstawowych emocji. Każdy z nas odczuwał go chociaż raz. Problem pojawia się wówczas, gdy na stałe zagości w naszym życiu. Pierwszym krokiem do tego, aby poradzić sobie z lękiem jest rozpoznanie jego źródła. Co jeszcze zrobić i jak pokonać lęk? Poznaj najczęstsze fizyczne i psychiczne objawy tej emocji.

Jak narzekanie wpływa na mózg?

Osoba, która wciąż narzeka, narażona jest na konsekwencje, nie tylko społeczne, ale również zdrowotne. Okazuje się, że ten zwyczaj może wywołać trwałe zmiany w naszej psychice, a nawet w budowie naszego mózgu.

1. Narzekanie podnosi poziom stresu, a zbyt częsta i zbyt intensywna produkcja hormonów z nim związana może prowadzić do szeregu chorób. Wysoki poziom kortyzolu wpływa na mózg, pogarsza naszą pamięć, obniża samopoczucie i zmniejsza zdolność do koncentracji.
2. Narzekanie ma wpływ na neuroplastyczność mózgu, czyli jego zdolność do tworzenia nowych połączeń. Ciągle koncentrując się na negatywnych aspektach otaczającego nas świata, nieświadomie budujemy w naszym mózgu połączenia, które utrwalają tę perspektywę.
3. Układ limbiczny, czyli obszar mózgu odpowiedzialny za odczuwanie emocji, analizuje i utrwala te z nich, na których najmocniej się koncentrujemy. Przez stałe narzekanie, utrwalany negatywne emocje, sprawiając tym samym, że to one zaczynają dominować.
4. Rzeczy, które myślimy i mówimy na głos, działają na naszą podświadomość, a ona z kolei wpływa na to, jaką perspektywę przybieramy na otaczający nas świat. Jeśli więc np. codziennie narzekasz na to, że nie radzisz sobie w pracy, wzmacniasz w sobie przekonanie o własnej niekompetencji, które faktycznie doprowadzić może do spadku motywacji i pogorszenia się twoich wyników.
5. Ciągłe narzekanie sprawia, że przestajemy odczuwać radość z prostych, przyjemnych rzeczy, ogranicza ono naszą kreatywność, poczucie sprawczości i zdolność do szukania rozwiązań.

Uporczywe koncentrowanie się na tym, co negatywne ma też ogromny wpływ na nasze samopoczucie. W dłuższej perspektywie może nawet prowadzić do wykształcenia się takich chorób jak depresja, czy zaburzenia lękowe. Z tego powodu, nadmierne narzekanie powinno być dla nas alarmującym sygnałem, do tego, aby zatrzymać się na chwilę i spróbować zrozumieć co się z nami dzieje.

Zobacz także:

Porażka jest źródłem sukcesu. Jak przerobić porażkę i wyciągnąć z niej wnioski?

Porażka wywołuje szereg negatywnych odczuć. Zazwyczaj stoi za nią rozgoryczenia, zawód i smutek. To trudne, ale cenne doświadczenie, z którego można wyciągnąć lekcję na przyszłość. Zobacz, jak poradzić sobie z porażką i ruszyć z miejsca.

Jak przestać narzekać?

Narzekanie zaczęło wymykać się spod kontroli i chciałabyś przestać, ale nie wiesz jak? Poniżej wymieniamy kilka sprawdzonych sposobów na to, aby zapanować nad tym szkodliwym nawykiem.

1. Zacznij od tego, aby próbować uchwycić moment, w którym zaczniesz mówić lub myśleć negatywnie. Być może z czasem uda ci się dostrzec pewien schemat, w który popadasz lub zorientujesz się, jakie sytuacje wywołują twoją frustrację.
2. Szukaj pozytywów. Być może brzmi to banalnie, ale odnajdywanie miłych drobiazgów w trudnej codzienności może pomóc ci zmienić perspektywę o 180 stopni, nawet jeśli na początku będziesz co do tego pomysłu sceptyczna.
3. Praktykuj wdzięczność. W każdej nawet najtrudniejszej sytuacji, przy odrobinie dobrej woli, można dostrzec coś dobrego, za co możesz być wdzięczna.
4. Czerp inspirację z nurtów takich jak stoicyzm, który radzi, aby koncentrować się na tych rzeczach, na które masz wpływ i zaakceptować te, na które nie masz.
5. Skoncentruj się na poszukiwaniu możliwych rozwiązań. Zastanów się, jakie są wyjścia z sytuacji, która cię męczy. Jeśli z jakiegoś powodu masz ograniczone możliwości, pomyśl, co możesz zrobić, aby w tym momencie życia poczuć się odrobinę lepiej.
6. Jeśli w twoim otoczeniu są osoby, które dużo narzekają, staraj się do nich nie dołączać. Na samym początku może być trudno nie dać się porwać fali starych nawyków, ale jeśli tak się stanie, wybacz to sobie i postaraj się następnym razem ograniczyć swój udział w tego typu rozmowie.
7. Skorzystaj ze wsparcia psychoterapeuty, który pomoże ci zmienić swoje nawyki, lub sięgnij po książki o rozwoju osobistym, lub duchowym, które mogą pokierować cię przez trudny okres zmiany.

Oczywiście na początku zmiana perspektywy na bardziej pozytywną może wydawać się wręcz niemożliwa, nie poddawaj się jednak. Staraj się szukać radości w trudnych sytuacjach nawet mimo swojego sceptycyzmu, a po jakimś czasie zdziwisz się tym, co udało ci się osiągnąć.

Jak radzić sobie z narzekaniem innych?

Osoby, które bezustannie narzekają, mogą być prawdziwymi wampirami energetycznymi, na szczęście istnieją sposoby, by nie dopuścić do tego, że ich negatywna energia wpłynie na ciebie i twój sposób myślenia.

1. Podejdź do drugiej osoby z empatią, być może po prostu szuka ona wsparcia lub swoim narzekaniem pośrednio prosi o pomoc.
2. Wysłuchaj tego, co ktoś ma do powiedzenia, ale ogranicz swoje uwagi jedynie do wyrazów wsparcia, tak by nie nakręcać ani jego, ani siebie.
3. Jeśli druga strona okaże taką gotowość, pomóż jej znaleźć konstruktywne rozwiązanie.
4. Staraj się dostrzec coś pozytywnego w zaistniałej sytuacji i przedstaw swój punkt widzenia w rozmowie.

Jeśli czyjeś narzekanie zaczyna cię przerastać lub czujesz, że nie masz sił i zasobów, aby uczestniczyć w tej rozmowie, możesz poprosić o zmianę tematu lub wrócenie do niego, kiedy będziesz na to gotowa. Nie musisz rozmawiać z nikim o rzeczach, które sprawiają, że czujesz się niekomfortowo, ale pamiętaj, że twoi przyjaciele mogą oczekiwać od ciebie wsparcia, gdy przyjdą się wyżalić. Z tego powodu polecamy podejmować decyzję o takim komunikacie z uwzględnieniem szerszego kontekstu.

Zobacz także:

Charakter jest sumą naszych doświadczeń. W jaki sposób się kształtuje i jak możemy nad nim pracować?

Charakter nie jest sztywno narzuconym zestawem cech. Ludzkie zachowania i reakcje zmieniają się pod wpływem życiowych doświadczeń. Niektóre z odruchów i postaw można kontrolować lub pozbyć się ich na dobre. Czym dokładnie jest charakter człowieka, co go buduje i jak można na niego wpłynąć?

Narzekanie - cytaty

Jeśli potrzebujesz dodatkowego źródła inspiracji, poniżej znajdziesz kilka dających do myślenia cytatów o narzekaniu.

Nieustanne narzekanie to czysta strata czasu i energii. - Katarzyna Boni, “Auroville. Miasto z marzeń”

Narzekanie jest jak krzesło bujane – daje poczucie ruchu, ale nigdzie nas nie pcha. - Van Wilder

Jeśli zaakceptujemy rzeczy, których nie możemy zmienić, i zamiast zgrzytać zębami i narzekać wykorzystamy dobre strony niepomyślnej sytuacji, efekty mogą okazać się zaskakujące. Pozytywne nastawienie nie tylko czyni zmagania z trudnościami znośniejszymi, ale wpływa na końcowy rezultat. - Dorothy Nolte, Dzieci patrzą na nas

Negatywne emocje np. złość, gniew, nienawiść, narzekanie, mściwość, przerażenie, rozczarowanie, poczucie krzywdy i inne, biorą się z chęci udowodnienia sobie tego, jak bardzo mamy do nich prawo. - Dr Renata Zarzycka, Zarządzanie Energią Pola Kroniki Akaszy

Nie narzekaj na ciemność, zapal swoją świecę. - Confucius

Każda z nas miałaby na co narzekać, ale czy to poprawiłoby nasze położenie w sensie emocjonalnym albo fizycznym? - Lisa See, "Wyspa kobiet morza"

Największym nieszczęściem jest narzekanie na nieszczęście. - Plutarch