Nadwrażliwość emocjonalna – dar czy przekleństwo. Jak poradzić sobie z nadwrażliwością emocjonalną?

W tym artykule:

1. Co to jest nadwrażliwość emocjonalna?
2. Nadwrażliwość emocjonalna - objawy
3. Nadwrażliwość emocjonalna u dzieci
4. Nadwrażliwość emocjonalna u dorosłych
5. Jak radzić sobie z nadwrażliwością emocjonalną?

Nadwrażliwość emocjonalnie nie jest jednoznacznie pozytywna ani negatywna. Często może ona prowadzić do zwiększonej kreatywności oraz predysponować osobę do zawodów artystycznych lub takich, które wymagają empatii. Z drugiej strony może być źródłem trudnych emocji oraz powodować ogromny stres. Wyjaśniamy, jak się objawia oraz jak możesz sobie z nią poradzić.

Co to jest nadwrażliwość emocjonalna?

Nadwrażliwość emocjonalna jest predyspozycją danej osoby do reagowania na bodźce zewnętrzne i wewnętrzne w bardziej intensywny sposób, niż zrobiłaby to większość ludzi. Emocje podstawowe u osób cechujących się nadwrażliwością emocjonalną są przeżywane w szczególnie intensywny sposób, o wiele łatwiej też jest wywołać. Uczucia mogą być też nieco bardziej skomplikowane oraz utrzymywać się przez dłuższy czas.

Reakcje emocjonalne na wydarzenia lub pojawiające się w nas myśli, wspomnienia lub traumy nie są zaburzeniem psychicznym, jednak w pewnym wypadkach mogą być one skorelowane, np. z depresją lub lękiem uogólnionym. Z jednej strony osoby z nadwrażliwością emocjonalną są bardzo empatyczne, ich emocje są niezwykle głębokie oraz dają im możliwość odczuwania rzeczywistości w bardzo złożony sposób. Z drugiej są one o wiele bardziej podatne na stres oraz mają tendencję do zamartwiania się i dzielenia włosa na czworo.

Nadwrażliwość emocjonalna - objawy

Nadwrażliwość emocjonalna może zostać rozpoznana na podstawie kilku cech. Pamiętaj jednak, że życie wewnętrzne jednostki z trudem daje się mierzyć. Możesz zauważyć u siebie te lub inne objawy, najważniejsze jest jednak twoje osobiste odczucie.

1. Nadwrażliwość na bodźce – łatwo ulegasz przestymulowaniu, np. z powodu hałasu, zbyt jasnego światła lub intensywnych zapachów.
2. W interakcjach z innymi ludźmi jesteś wyczulona na krytykę i odrzucenie z ich strony. Stale monitorujesz reakcje innych w obawie przed konfliktem.
3. Nawet niepozorne sytuacje wywołują u ciebie silny stres i są źródłem lęku. Stresujące wydarzenia mogą niekiedy prowadzić nawet do ataków paniki.
4. Masz tendencję do nadmiernego analizowania wszystkich sytuacji i interakcji z ludźmi, boisz się ich gniewu lub utraty ich sympatii.
5. Twoje reakcje emocjonalne pojawiają się bardzo szybko, są trudne do opanowania i towarzyszą ci jeszcze długo po zakończeniu sytuacji, która je wywołała.
6. Jesteś bardzo empatyczna, z łatwością rozpoznajesz uczucia i emocje innych ludzi.
7. Dotkliwie odczuwasz skutki nadmiernego stresu, również na poziomie fizycznym. Często boli cię głowa, masz trudności z zasypianiem, cierpisz z powodu bólów somatycznych.
8. Masz tendencję do wahania nastrojów, często też przejmujesz emocje od ludzi z twojego otoczenia. Z łatwością udziela ci się nastrój twojego rozmówcy.
9. Masz skłonność do perfekcjonizmu i bardzo boisz się negatywnej oceny.
10. Intensywnie myślisz o potrzebach i emocjach innych ludzi, przez co zdarza ci się zaniedbywać samą siebie.

Jeśli rozpoznajesz u siebie wymienione wyżej objawy i czujesz się nimi przytłoczona lub zmęczona, polecamy skorzystanie z pomocy psychoterapeuty lub psychiatry.

Zobacz także:

Jak panować nad emocjami – 6 faktów, o których powinnaś wiedzieć, aby skutecznie wyrażać swoje uczucia

Jak panować nad emocjami? To temat, który jest bardzo ważny i wiąże się z dobrostanem psychicznym. Dzięki pracy na emocjach – zrozumieniu i zaakceptowaniu ich, doskonalimy swoją inteligencję emocjonalną oraz uczymy się w zdrowy sposób wyrażać to, co czujemy. Poznaj sposoby, które pomagają zapanować nad emocjami.

Nadwrażliwość emocjonalna u dzieci

Nadwrażliwość emocjonalna może występować również u dzieci, jednak ze względu na inne realia życia maluchów oraz ich mniejszą dojrzałość emocjonalną, może się ona objawiać w inny sposób.

1. Dziecko jest płaczliwe. Płacz pojawia się zarówno w związku z negatywnymi emocjami, jak i pozytywnymi.
2. Maluch łatwo się wzrusza, np. oglądając bajki, lub w relacjach z rodziną czy rówieśnikami.
3. Mogą występować trudności z wyrażeniem uczuć, w czego następnie pojawiać może się frustracja, a nawet agresja.
4. Dzieci z nadwrażliwością emocjonalną przejawiają również bardzo wysoki stres związany ze szkołą. Martwią się ocenami oraz relacjami z grupą rówieśniczą. Prowadzić może to do problemów z koncentracją lub podejmowania zbyt ambitnych wyzwań.
5. Dziecko jest empatyczne, skłonne do pomocy. Często bierze na siebie emocjonalny ciężar problemów rodziców, nawet jeśli nie robi tego świadomie.
6. Nasz podopieczny przejawia predyspozycje artystyczne lub dużą kreatywność.

Nadwrażliwość emocjonalna u dorosłych

Nadwrażliwość emocjonalna ma również liczne skutki w życiu dorosłych.

1. Występuje wysoka wrażliwość artystyczna. Osoba odczytuje skomplikowane uczucia i stany nawet w najbardziej abstrakcyjnych dziełach.
2. Pojawia się skłonność do nadmiernego krytykowania, zarówno innych, jak i siebie.
3. Negatywne emocje są niemal niemożliwe do rozładowania, towarzyszą nam mimo podejmowania działań, mających przynieść ulgę.
4. Trudności w utrzymaniu zdrowych i satysfakcjonujących relacji z innymi ludźmi.
5. Unikanie konfliktów, lub przeciwnie – celowe generowanie ich.
6. Skłonność do introwertyzmu – osoby nadwrażliwe emocjonalnie unikają kontaktów z innymi, ponieważ są one dla nich emocjonalnie wykańczające. W skrajnym wypadku mogą wystąpić tendencje do izolacji.

Jak radzić sobie z nadwrażliwością emocjonalną?

Nadwrażliwość emocjonalna ma wiele zalet, jednak w niektórych wpadkach może być ona powodem chronicznego zmęczenia i wzmożonego stresu. Są jednak sposoby na to, aby sobie z nią poradzić, bez jednoczesnego tłumienia naturalnej empatii i naszych przyrodzonych skłonności do intensywnego odczuwania emocji.

Zobacz także:

Poczucie winy – przyczyny i skutki. Jak poradzić sobie z przytłaczającym poczuciem winy?

Poczucie winy może znacząco wpłynąć na relacje z innymi ludźmi i wywołać szereg negatywnych emocji. Jest to subiektywna reakcja na działanie, które stoi w opozycji do ogólnie przyjętego systemu wartości. Poczuciu winy bardzo często towarzyszy wstyd i wyrzuty sumienia. Jak poradzić sobie z tymi przytłaczającymi uczuciami i czy poczucie winy może przynieść jakieś pozytywne skutki?

Zrozum samą siebie

Dążenie do samopoznania, jest kluczowe w przypadku szczególnie wrażliwych jednostek. Dzięki obserwacji własnych reakcji emocjonalnych będziesz w stanie lepiej zrozumieć i swoje zachowanie, a efekcie zapanować nad odruchami, które wynikają z intensywnego doświadczania emocji.

Ogranicz bodźce

Przeciążenie sensoryczne może prowadzić do zwiększonej drażliwości i jest szczególnie uciążliwe w przypadku wyjątkowo wrażliwych osób. Choć czasem nawał zobowiązań wymaga od nas wysokiej aktywności, staraj się w miarę możliwości ograniczać bodźce zewnętrzne. Aby to zrobić, możesz np. zrezygnować z przeglądania social mediów, ograniczyć telewizję i platformy streamingowe. Zastanów się również, czy są jakieś spotkania lub obowiązki, które możesz odwołać lub przełożyć?

Odpoczywaj

Czas na odpoczynek i regenerację jest niezbędny, aby zwiększyć swoją emocjonalną odporność na otaczające nas bodźce. Dbaj o swoją higienę snu, zastanów się również, czy śpisz wystarczająco długo? Nowe obowiązki i wyzwania podejmuj z rozwagą i z poszanowaniem swoich mocy przerobowych. Co szczególnie ważne – nie wiń się za bezczynność, ponieważ to właśnie ona sprawia, że po długiej i stresującej pracy możesz odzyskać siły i zregenerować ciało i umysł.

Dbaj o zdrowie

Nadwrażliwość emocjonalna, a zwłaszcza wywołany nią stres, może mieć niekiedy negatywne skutki dla naszego zdrowia fizycznego. Z tego powodu istotne jest zadbanie również o ten aspekt. Zacznij od wprowadzenia do swojej rutyny czynności, które pomogą ci rozładować napięcie, jak joga, medytacja, czy pisanie w dzienniku. Zadbaj też o zdrową dietę bogatą w witaminy i białko, o dostosowanej do twoich potrzeb kaloryczności. Równie ważna jest regularna aktywność fizyczne. Znajdź dziedzinę sportu, która będzie sprawiała ci najwięcej radości.

Poproś o wsparcie

Tworzenie siatki społecznej, w ramach której możemy uzyskać wsparcie emocjonalne, jest ważnym czynnikiem, który pomaga nam radzić sobie z emocjonalną nadwrażliwością. Tego typu pomocy możesz szukać zarówno u bliskich, zaufanych osób, jak i w grupach wsparcia. Udzielić może ci jej też psychoterapeuta lub psycholog. Pamiętaj, że nie musisz radzić sobie ze wszystkim sama, a proszenie o pomoc jest oznaką dojrzałości, nie słabości.