Mindfulness. Dowiedz się, jak praktyka uważności poprawia życie

W tym artykule:

1. Co to jest mindfulness?
2. Korzyści płynące z praktyki uważności
3. Jon Kabat-Zinn i metoda MBSR
4. Ćwiczenia mindfulness na co dzień
5. Mindfulness w życiu zawodowym i osobistym

Co to jest mindfulness?

Mindfulness, znane także jako uważność, to umiejętność skupienia na chwili obecnej w sposób świadomy i nieoceniający. Jest to praktyka, która pozwala oderwać się od automatycznych reakcji i myśli, aby w pełni doświadczyć tego, co dzieje się tu i teraz.

Jak zauważa Julia Wahl, psycholog i trenerka mindfulness, uważność pomaga zauważyć swoje myśli, emocje i wartości. Dzięki temu łatwiej jest zarządzać stresem i emocjami, co przekłada się na lepszą jakość życia. Mindfulness zyskało popularność na Zachodzie dzięki naukowcom takim jak Jon Kabat-Zinn, który wprowadził tę praktykę do medycyny i terapii psychologicznej.

Definicja i podstawy praktyki

Uważność to rozwijanie samoświadomości poprzez obserwację tego, co dzieje się w ciele, umyśle i otoczeniu. Ćwiczenia mindfulness, takie jak skupienie na oddechu czy szczegółowa obserwacja przedmiotów, uczą świadomego życia i redukują nawykowe reagowanie na stresory.

Korzyści płynące z praktyki uważności

Mindfulness oferuje wiele korzyści, zarówno dla zdrowia psychicznego, jak i fizycznego. Badania potwierdzają, że regularna praktyka uważności zmniejsza poziom stresu, pomaga w leczeniu depresji i poprawia relacje międzyludzkie.

Mindfulness a zdrowie psychiczne

Jednym z najważniejszych efektów praktyki mindfulness jest jej wpływ na zdrowie psychiczne. Trening uważności pomaga zmniejszyć objawy depresji i lęku, a także przeciwdziała ich nawrotom. Szczególnie skuteczny jest w leczeniu osób z myślami samobójczymi oraz zaburzeniami osobowości typu borderline.

Badania wskazują, że mindfulness jest równie efektywne jak farmakoterapia w leczeniu depresji, ale ma dodatkowy atut – uczy samodzielnego zarządzania emocjami, co przynosi trwałe efekty.

Fizyczne efekty treningu uważności

Praktyka uważności ma także znaczący wpływ na zdrowie fizyczne. Badania pokazują, że pacjenci z łuszczycą, którzy uczestniczyli w treningach mindfulness, zdrowieli szybciej niż osoby, które nie korzystały z tej metody. Mindfulness pomaga również w redukcji przewlekłego bólu i napięcia mięśniowego, poprawiając ogólną jakość życia.

Jon Kabat-Zinn i metoda MBSR

Jon Kabat-Zinn, biolog molekularny i profesor medycyny, jest uznawany za pioniera w dziedzinie mindfulness w zachodniej nauce. W latach 70. XX wieku opracował metodę MBSR (Mindfulness-Based Stress Reduction), czyli ośmiotygodniowy trening redukcji stresu oparty na uważności.

MBSR łączy medytację, techniki oddechowe i samoobserwację. Dzięki temu uczestnicy uczą się radzić sobie z emocjami, stresem oraz chronicznymi problemami zdrowotnymi. Jak zauważa Julia Wahl, MBSR nie wymaga zaangażowania w długotrwałą psychoterapię czy filozofię, ale oferuje narzędzia do lepszego życia.

W Stanach Zjednoczonych z programu skorzystało ponad 16 tysięcy osób, a metoda ta jest dostępna w ponad 200 placówkach medycznych. Także w Polsce MBSR zdobywa coraz większą popularność.

Ćwiczenia mindfulness na co dzień

Mindfulness nie wymaga zaawansowanego sprzętu ani specjalistycznej wiedzy – wystarczy chwila czasu i skupienia, aby zacząć praktykę. Nawet krótkie ćwiczenia wykonywane regularnie przynoszą trwałe efekty.

Trening z rodzynkiem

Jednym z podstawowych ćwiczeń w treningach mindfulness jest obserwacja rodzynka. Ćwiczenie polega na dokładnym przyjrzeniu się, powąchaniu i posmakowaniu rodzynka, aby w pełni doświadczyć jego obecności. „To ćwiczenie ma skłonić do refleksji na temat tego, czego jeszcze nie zauważamy w życiu”, tłumaczy Julia Wahl.

Medytacja oddechu

Koncentracja na oddechu to jedno z najprostszych i najskuteczniejszych ćwiczeń mindfulness. Usiedź w wygodnej pozycji, zamknij oczy i skup się na naturalnym rytmie swojego oddechu. Jeśli zauważysz, że twój umysł zaczyna błądzić, łagodnie powróć uwagę na oddech.

Mindfulness w życiu zawodowym i osobistym

Współczesne tempo życia sprawia, że wielu z nas traci kontakt ze sobą i swoimi wartościami. Mindfulness pomaga zatrzymać się, odzyskać równowagę i lepiej zrozumieć, co jest naprawdę ważne.

Jak uważność wpływa na relacje

Praktyka uważności zmniejsza egocentryzm i zwiększa empatię. Badania mózgu potwierdzają, że osoby praktykujące mindfulness są bardziej wrażliwe na cierpienie innych, co przekłada się na lepsze relacje międzyludzkie.

Zwiększanie empatii i współczucia

Mindfulness rozwija współczucie, które według Julii Wahl jest istotnym elementem uważności. Nie chodzi tu o użalanie się nad sobą, ale o aktywne radzenie sobie z trudnościami. Współczucie pozwala nam podejść do własnych problemów z większą życzliwością i mniejszą krytyką.

Artykuł opracowany na podstawie tekstu Moniki Maciejewskiej zamieszczonego w magazynie Focus Coaching 1/2012.