Święty Mikołaj z Miry – „patron daru człowieka dla człowieka” i święty od pieniędzy. Czy rzeczywiście rozdawał prezenty?

W tym artykule:

1. Kim był święty Mikołaj z Miry?
2. Kogo i czego patronem jest św. Mikołaj?
3. Skrócony życiorys Mikołaja z Miry
4. Jak i gdzie zmarł święty Mikołaj?
5. Dokonania biskupa Mikołaja z Miry
6. Dzień św. Mikołaja w Polsce
7. Modlitwy do Mikołaja z Miry
8. Relikwie biskupa Mikołaja
9. Ikonografia chrześcijańska – św. Mikołaja

Kim był święty Mikołaj z Miry?

Mikołaj z Miry znany jest również jako Mikołaj z Bari, a potocznie święty Mikołaj. Urodził się w Patras w Grecji około 270 roku. O życiu biskupa istnieje niewiele potwierdzonych informacji. Wiadomo, że pochodził z bardzo bogatej rodziny, ale szybko został sierotą, ponieważ jego rodzice zmarli podczas zarazy w mieście. W ten sposób młody człowiek stał się posiadaczem ogromnego majątku.

Mikołaj bez zastanowienia pomagał ubogim i potrzebującym. Wyróżniał się skromnością, pobożnością, ale i troską o bliźnich, również pod względem materialnym. Jakub de Voragine wybrał Mikołaja na biskupa miasta Miry, a ten szybko zjednał sobie wiernych. Czynił dobre uczynki, a także cuda.

Podczas pierwszego soboru powszechnego w Nicei, nie zważając na konsekwencje, gorliwie bronił wiary – potępiając błędy prezbitera Ariusza (heretyka). Święty Mikołaj w swoim życiu umiłował nie tylko Boga, ale również sprawiedliwość i miłosierdzie.

Kogo i czego patronem jest św. Mikołaj?

O świętym Mikołaju mówi się jako o jednym z najbardziej zapracowanych świętych. Papież Jan Paweł II nazwał Mikołaja „patronem daru człowieka dla człowieka”. W polskiej tradycji święty znany jest również jako patron: dzieci, ubogich, pasterzy, bydła. To on czuwa nad wieloma krajami i miastami (np. Grecja, Rosja, Moskwa, Nowogród, Berlin, Antwerpia), parafiami, kościołami na całym świecie.

Mikołaj z Miry jest również patronem:

• panien na wydaniu,
• piekarzy,
• żeglarzy,
• rozbitków,
• podróżników,
• mieszczan,
• studentów,
• uczniów,
• rolników,
• flisaków,
• przewoźników,
• więźniów,
• jeńców wojennych.

Przeczytaj:

Święty Antoni z Padwy – cudotwórca. Kogo poprosisz o pomoc, gdy zagubisz przedmiot?

Święty Antoni Padewski to jeden z najpopularniejszych świętych na całym świecie. Powszechnie znany jako skuteczny patron rzeczy zagubionych. Antoni wyróżnił się życiem pełnym wiary, mądrością, wyrozumiałością i niezwykłą intuicją. Pokorny franciszkanin kochający Boga i bliźnich otrzymał z nieba dar elokwencji. Przekonaj się, dlaczego został nazwany „młotem na heretyków”.

Skrócony życiorys Mikołaja z Miry

Święty Mikołaj świecił przykładem. Jego droga do świętości prowadziła przez wypełnianie funkcji biskupa.

• Mikołaj urodził się ok. 270 roku w Pataras (Grecja).
• Po śmierci rodziców odziedziczył majątek, którym chętnie dzielił się z potrzebującymi.
• Przez pewien czas zamknął się w klasztorze w Patrze, całkowicie oddając kontemplacji.
• Biskupem Miry miał zostać ten, kto pierwszy z rana wejdzie do kościoła i w ten sposób został nim Mikołaj.
• W czasie prześladowania został uwięziony i uwolniony dopiero w 313 roku.
• W 325 roku uczestniczył w pierwszym soborze nicejskim, broniąc wiary chrześcijańskiej.

Św. Mikołaj jest bez wątpienia jednym z najbardziej znanych świętych Kościoła. W dzisiejszej kulturze kojarzy nam się z jowialnym panem mieszkającym w Laponii, ubranym w czerwone szaty, rozdającym prezenty dla grzecznych dzieci. W rzeczywistości święty ma znacznie więcej do zaprezentowania! Tradycja Kościoła pokazuje Mikołaja jako nieustraszonego biskupa, który nie bał się nawet spoliczkować Ariusza podczas soboru w Nicei za głoszenie błędnej nauki. Z narażeniem własnego życia uratował od śmierci trzech żołnierzy skazanych za nadużycia. Legenda o „Trzech córkach” pokazuje świętego, który przychodzi z pomocą nie tylko grzecznym dzieciom, ale także każdemu, kto tego potrzebuje — podkreśla katolicki ksiądz Michał Marek z parafii św. Floriana w Żywcu.

• Najstarszym śladem kultu świętego Mikołaja jest bazylika w Konstantynopolu wystawiona w VI wieku przez cesarza Justyniana.
• Średniowieczny pisarz napisał: "Gdybym miał tysiąc ust i tysiąc języków, nie byłbym zdolny zliczyć wszystkich kościołów, wzniesionych ku jego czci".

Jak i gdzie zmarł święty Mikołaj?

Święty Mikołaj zmarł 6 grudnia 345 lub 352 roku (różne źródła – odmienne informacje). Jego ciało zostało pochowane w marmurowym grobowcu w Mirze. Niezwykle zaskakującym dla wiernych był fakt, że spod grobu wypłynęły dwa źródełka – czysta woda i oliwa.

Ciało świętego spoczywało w obecnym Demre w południowej Turcji do 1087 roku.

Dokonania biskupa Mikołaja z Miry

Święty Mikołaj był przede wszystkim cenionym duchowym i biskupem Miry. Wyróżniał się uczciwością i bezinteresowną chęcią niesienia pomocy innym. Poprzez swoje modlitwy, a także postawę żarliwego obrońcy chrześcijańskiej ortodoksji, działał cuda.

• Uprosił cesarza Konstantyna I Wielkiego, aby wycofał karę śmierci dla niesłusznie oskarżonych wiernych Kościoła.
• Uchronił modlący się do niego rybaków od śmierci podczas sztormów.
• Wskrzeszał ludzi, a najczęściej dzieci.

Dzień św. Mikołaja w Polsce

W Polsce Dzień św. Mikołaja jest dobrze znany jako „Mikołajki” i przypada na 6 grudnia. To dzień biskupa z Miry – świętego, który tak chętnie dzielił się swoim majątkiem. Dlatego to w szóstym dniu ostatniego miesiąca w roku, symbolicznie przekazujemy prezenty innym.

Pierwsze zapiski o Dniu Świętego Mikołaja pochodzą z „Żywotu Mikołaja”, spisanego w IX wieku przez archimandrytę Michała. W 1222 rok na synodzie w Oksfordzie podniesiono rangę tego święta do najwyższej i w ten sposób cały świat usłyszał o Dniu św. Mikołaja.

6 grudnia obchodzone są również najpopularniejsze imieniny Mikołaja.

Modlitwy do Mikołaja z Miry

Świętego Mikołaja czcią otaczają zarówno wierni Kościoła katolickiego, jak i prawosławnego. Powstała nie tylko nowenna i litania do świętego Mikołaja z Miry, ale również różnorodne modlitwy w tradycyjnym, jak i we współczesnym wydaniu. Jest wzywany w modlitwie podczas wielu trudnych, życiowych sytuacji, a jego skuteczność potwierdza przydomek, jaki otrzymał od wiernych Kościoła ze wschodu – „Mikołaj Cudotwórca”.

Modlitwa dzieci do świętego Mikołaja

Przybądź święty Mikołaju

Zejdź z niebieskich wzgórz.

Grzeczne dzieci Cię czekają,

Choć posnęły już.

Przy łóżeczku anioł Boży,

Czuwa Anioł Stróż.

On Ci z lekka drzwi otworzy,

A Ty dary złóż.

Modlitwa o wstawiennictwo do św. Mikołaja

Miłosierny Boże, wołamy o Twoją łaskę.
Za wstawiennictwem św. Mikołaja, biskupa,
czuwaj nad nami wśród
wszelkich niebezpieczeństw,
abyśmy mogli bez przeszkód
kroczyć drogą wiodącą do zbawienia.
Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.

Modlitwa wieczorna do św. Mikołaja

Święty Mikołaju, przy mym rachunku sumienia z dnia, który upływa, znajduję znów wiele spraw, których muszę serdecznie żałować. Módl się teraz za mnie, święty Mikołaju, abym z wielkiej miłości do Boga żałował popełnionych dziś grzechów i poprawił się.

O Boże, nieskończona dobroci i nieskończona miłości! Żałuję z miłości do Ciebie wszystkiego, co było dla Ciebie przykre i wszystkich grzechów mego całego życia. Proszę Cię o przebaczenie i poświęcam Ci za to na zadośćuczynienie nieskończone zasługi Twego Syna Jezusa Chrystusa, wszystkie ofiary Mszy świętej, zasługi Matki Zbawiciela i wszystkich świętych.

O dobrotliwy Boże, ile dobrego mi dzisiaj znów okazałeś! Jak wielkiej łaski mi dziś znów udzieliłeś! Nie mogę Ci wystarczająco podziękować. Jezu Chryste, Panie, przez wzgląd na zasługi świętego Mikołaja wejrzyj na mnie litościwie! Gdybym mógł Cię teraz przyjąć w Komunii świętej! Życzenie to jednoczę ze wszystkimi Komuniami duchowymi, których święty Mikołaj doznał na ziemi, i proszę Cię, pozwól mi kiedyś przyjąć Cię w owym wiecznym spokoju, w którym nie ma już snu i który jest życiem i miłością do Ciebie. Amen.

Relikwie biskupa Mikołaja

Początkowo ciało świętego Mikołaja spoczywało w Mirze. Jednak w XI wieku Turcy zaatakowali na miasto, zabijając ludzi, kradnąc i niszcząc świątynie chrześcijańskie. Z troski o relikwie biskupa poszukiwano miejsca, w którym ciało Mikołaja z Miry będzie bezpieczne, z dala od muzułmanów.

Okrętem przewieziono relikwie do włoskiego miasta Bari, a dokładniej do kościoła świętego Stefana. Po roku wybudowano Bazylikę św. Mikołaja w Bari, gdzie przeniesiono relikwie świętego. Grobowiec uroczyście poświęcił papież Urban II.

Ikonografia chrześcijańska – św. Mikołaja

Święty Mikołaj na ikonografii ukazywany jest jako biskup z krótszą, a czasami dłuższą brodą. Najczęściej przedstawiany jest z pastorałem lub księgą w ręku i mitrą na głowie. Wiele scen na obrazach i innych dziełach sztuki prezentuje codzienność świętego np. rozdawanie podarunków, błogosławienie dzieci, rozpowszechnianie wiary w Boga.

Mikołaj z Miry w ikonografii widoczny jest również ze swoimi głównymi atrybutami:

• anioł,
• chleb,
• okręt,
• kotwica,
• sakiewka z pieniędzmi,
• troje dzieci lub młodzieńców w cebrzyku,
• trzy jabłka lub złote kule.

Przeczytaj również:

Święty Franciszek z Asyżu porzucił bogactwo i hulaszcze życie. Dlaczego wybrał ubóstwo, czystość oraz posłuszeństwo?

Święty Franciszek poznał życie, w którym nie brakuje pieniędzy, szalonych zabaw i suto zastawionych stołów. Porzucił jednak bogactwo, aby ślubować ubóstwo. Biedaczyna z Asyżu nałożył prostą tunikę i boso ruszył w świat, głosząc o Jezusie Chrystusie. Szybko dołączyli do niego pierwsi naśladowcy. A co było potem? Poznaj życie, w którym post i jałmużna jest na porządku dziennym.

Święty Mikołaj w kulturze masowej

Na potrzeby kultury popularnej powstał baśniowy wizerunek Świętego Mikołaja. To uśmiechnięty dziadek z białą brodą i wyróżniającym się czerwonym strojem: długim kubrakiem, czapką z pomponem, czarnymi butami, szerokim paskiem. Nierzadko Mikołaj na nosie nosi okulary.

Święty Mikołaj często przedstawiany jest wraz z workiem przepełnionym prezentami, pastorałem, reniferami i elfami. Budzący zaufanie starszy mężczyzna, zwiastuje nadchodzące Święta Bożego Narodzenia.