Święty Eustachy, czyli ważna postać w kulcie łowieckim. Zapomniany patron myśliwych?
Święty Eustachy znany jest z legend. Sceptycy uważają, że to postać fikcyjna, za którą nie stoją żadne potwierdzone informacje. Wierni modlą się do niego jako do pobożnego męczennika wczesnochrześcijańskiego. Św. Eustachy nazywany jest również Eustachym Rzymski lub Eustachiuszem. Przed kultem świętego Huberta, to właśnie on uważany był za głównego patrona myśliwych. Jak potoczyły się losy wojskowego oficera?
- Karolina Hartman
W tym artykule:
- Życiorys świętego Eustachy
- Kogo i czego patronem jest św. Eustachy Rzymski?
- Jak i kiedy zginął święty Eustachy?
- Dzień św. Eustachego w Polsce
- Relikwie Eustachiusza
- Ikonografia chrześcijańska – święty Eustachy
Życiorys świętego Eustachy
Placidus wybrał imię Eustachy dopiero po nawróceniu i przyjęciu chrztu. Wcześniej Rzymianin pełnił funkcję oficera wojsk cesarza Trajana. Mężczyzna nie żył zgodnie z wartościami chrześcijańskimi. Jednak pewnego dnia doświadczył przebudzenia, gdy podczas polowania w okolicach Tivoli i Praeneste, zobaczył święte zwierzę. Unikatowy jeleń wyróżniał się krzyżem Jezusa Chrystusa w porożu.
Polując w okolicach Tivoli w Wielki Piątek, ujrzał na wzgórzu jelenia ze świetlistym krzyżem między rogami, który oznajmił mu, że jest Jezusem Chrystusem, czczonym przez Placyda nieświadomie, po czym kazał mu się ochrzcić. Według niektórych przekazów jeleń, oprócz krucyfiksu, miał też w porożu obraz Chrystusa — fragment książki „Patroni leśnych ostępów” Barbary i Adama Podgórskich.
Eustachy przyjął chrześcijaństwo, całkowicie odmienił swoje życie i to wtedy został poddany wielu próbom, sprawdzającym wiarę:
- uprowadzono żonę Eustachego,
- mężczyzna utracił pozycję i dorobek życia,
- dzieci Eustachego zostały porwane przez wilka i lwa,
- poddani nawróconego zachorowali na nieuleczalną chorobę.
Święty wytrwał pomimo cierpienia i odzyskał to, co wcześniej stracił (pozycję, majątek, żonę, dzieci). Męczennik okazał się wiernym, niezłomnym chrześcijaninem.
Kogo i czego patronem jest św. Eustachy Rzymski?
Święty Eustachy powszechnie uznany został za patrona myśliwych i leśników. Wraz ze św. Florianem czuwa również nad strażakami. Męczennik wczesnochrześcijański stał się orędownikiem podczas trudnych sytuacji, pożarów, żałoby w rodzinie.
Ponadto św. Eustachy to patron:
- Madrytu,
- traperów,
- kupców,
- żołnierzy,
- kramarzy,
- płatnerzy,
- rusznikarzy,
- osób poddanych torturom.
Jak i kiedy zginął święty Eustachy?
Święty Eustachy żył za czasów prześladowania chrześcijan i zmarł w 118 roku n.e. Cesarz rzymski Hadriana nakazał mężczyźnie i jego rodzinie złożyć ofiarę pogańskim bożkom. Wyznawca Jezusa Chrystusa nie uległ i sprzeciwił się rozkazowi władcy, za co otrzymał karę śmierci.
Legenda głosi, że Eustachy Rzymski został rzucony lwom na pożarcie. Jednak dzika zwierzyna nie rzuciła się na świętego. Żądni śmierci nawróconego, spalili Eustachego w rozżarzonym, spiżowym byku.
Dzień św. Eustachego w Polsce
Wspomnienie liturgiczne św. Eustachy Rzymskiego obchodzone jest 20 września w Kościele katolickim i 3 października w Kościele prawosławnym. Chociaż myśliwi największe swoje święto obchodzą w Dzień św. Huberta (3 listopada), to również 20 września wielu z nich uczestniczy w uroczystych nabożeństwach ku czci swojego patrona.
W Dzień św. Eustachego wierni modlą się o gorliwą wiarę i proszą o pomoc w rozwiązaniu problemów.
Krótka modlitwa do św. Eustachego
Wszechmogący wieczny Boże, pomnóż w nas wiarę, za którą oddał życie święty męczennik Eustachy, daj nam za jego wstawiennictwem żyć w tej wierze i otrzymać Twoje przebaczenie. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.
Modlitwa do św. Eustachego Rzymskiego
Święty Eustachy, opiekunie i wspomożycielu ludzi, którzy życie, pracę i emocje związali z największym cudem natury, lasem! Patronie leśników i myśliwych, prowadź mnie ścieżką życia tak, bym nie ranił swego ciała i duszy, bym nie krzywdził ludzi i innych żywych istot. Wspieraj mnie przed Bogiem we wszystkich potrzebach. Amen.
Przeczytaj także:
Święty Kazimierz – wybitny królewicz z darem pobożności. Był prawą ręką króla Kazimierza IV Jagiellończyka
Święty Kazimierz – syn króla Kazimierza IV Jagiellończyka, uznany został za wzór chrześcijanina. Podejmował decyzje sprawiedliwie, kierując się wiarą i miłosierną miłością. Jan Długosz opisał swojego ucznia słowami: „był młodzieńcem szlachetnym, rzadkich zdolności i godnego pamięci rozumu”.Relikwie Eustachiusza
Pierwotnie relikwie wczesnochrześcijańskiego męczennika znajdywały się w bazylice Sant’Eustachio (Rzym), a następnie w świątyni Saint-Denis (Francja). W około 1567 roku relikwiarz został uszkodzony, a część kości spalili Hugenoci (francuscy ewangelicy reformowani). Obecnie do relikwii św. Eustachy można pomodlić się w kościele Saint-Eustache w Paryżu. Pozostało niewiele po jednym z Czternastu Świętych Wspomożycieli.
Ikonografia chrześcijańska – święty Eustachy
W ikonografii chrześcijańskiej św. Eustachy najczęściej przedstawiany jest w stroju rycerza rzymskiego z towarzyszącym mu jeleniem z krzyżem w porożu. Męczennik nierzadko stoi pośród dzikich zwierząt lub w gronie najbliższej rodziny. Do głównych atrybutów świętego, oprócz jelenia, można zaliczyć:
- krzyż,
- róg,
- byka,
- konia,
- psa myśliwskiego,
- palmę męczeńską.
Sprawdź też: