Św. Bonawentura z Bagnoregio – „drugi założyciel zakonu” franciszkańskiego. Cudem ocalał, aby służyć Bogu
Św. Bonawentura wyróżniał się niepowtarzalnym darem wymowy i został uznany za jednego z najwybitniejszych teologów średniowiecza. Podczas swojej duchowej drogi stworzył ponad 440 kazań, liczne opracowania liturgiczne i dzieła teologiczne. Bonawentura urodził się jako słabe dziecko, ale z woli Bożej odzyskał zdrowie, aby wpłynąć na losy Kościoła.
- Karolina Hartman
W tym artykule:
- Kim był Św. Bonawentura?
- Kogo i czego patronem jest św. Bonawentura?
- Skrócony życiorys Bonawentury z Bagnoregio
- Jak i kiedy zmarł św. Bonawentura?
- Dokonania świętego Bonawentury
- Dzień św. Bonawentury w Polsce
- Ikonografia chrześcijańska – św. Bonawentura
Kim był Św. Bonawentura?
Giovanni Fidanza (Bonawentura dopiero po przyjęciu ślubów zakonnych) urodził się w niewielkiej miejscowości we Włoszech, gdzie uzyskał podstawowe wykształcenie we franciszkańskiej szkole. Jego rodzicami byli szanowani lekarze. Według tradycji Bonawentura jako dziecko ciężko zachorował. Wtedy pobożna matka złożyła śluby, obiecując, że jeśli chłopiec wyzdrowieje, pośle syna na Bożą służbę. Dzięki m.in. modlitwom do św. Franciszka, Giovanni odzyskał zdrowie.
Bonawentura rozpoczął studia w Paryżu na kierunku filozofii i sztuki wyzwolonej, a następnie przyjął habit franciszkański. Uczony systematycznie piął się po szczeblach naukowej kariery, uzyskując tytuł magistra teologii. Bonawentura wykładał w różnych klasztorach franciszkańskich, imponując wiedzą. Zakonnik został nawet powołany na katedrę teologii, jednak z powodu konfliktów między zakonnikami a duchowieństwem, nie zdążył przyjąć obiecującej funkcji, ponieważ wcześniej otrzymał miano generała zakonu franciszkańskiego.
Bonawentura z Bagnoregio zajmował się naukową twórczością pisarską. Święty po imponującej działalności chrześcijańskiej został kardynałem biskupem, opiekując się diecezją Albano.
Kogo i czego patronem jest św. Bonawentura?
Święty Bonawentura powszechnie uznany został za patrona matek oczekujących potomstwa. Biskup Kościoła czuwa nad franciszkanami i zakonami oraz zgromadzeniami franciszkańskimi. Ponadto św. Bonawentura to również patron:
- dzieci,
- teologów,
- gońców,
- tragarzy,
- tkaczy,
- robotników.
Przeczytaj także:
Ignacy Loyola mógł mieć wszystko, wybrał życie zakonne. Pomódl się do niego, jeśli oczekujesz potomstwa
Ignacy Loyola już jako dziecko był wychowany w duchu chrześcijańskim. Rodzice zapewnili synowi nie tylko wykształcenie, ale i bogate życie oderwane od codziennych problemów. Ignacy zafascynowany dworską sławą był pierwszym chętnym do walk i hulaszczej zabawy. Co się wydarzyło, że stał się hiszpańskim rycerzem zakonu jezuitów z życiową dewizą: „Ku większej chwale Boga”?Skrócony życiorys Bonawentury z Bagnoregio
- 1218 roku urodził się Giovanni Fidanza w mieście Bagnoregio.
- Gdy był dzieckiem, cudownie wyzdrowiał za wstawiennictwem św. Franciszka.
- 1236-1242 roku młodzieniec rozpoczął studia w Paryżu pod opieką m.in. Aleksandra z Hales, Jana z La Rochelle i Wilhelma z Overnii.
- 1243 roku Giovanni wstąpił do zakonu franciszkańskiego i otrzymał imię Bonawentura.
- 1253 roku uczony uzyskał tytuł magistra teologii.
- 23 października 1256 roku Bonawentura i Tomasz z Akwinu zostali powołani na katedrę teologii.
- 1257 roku z polecenia papieża Aleksandra IV, Bonawentura miał otworzyć własną katedrę teologii, co nie doszło do skutku.
- 2 lutego 1257 roku duchowny został generałem zakonu franciszkańskiego.
- 23 maja 1273 roku Bonawentura otrzymał miano kardynała i biskupa Albano.
- 28 czerwca 1274 roku kardynał – biskup wziął udział w II soborze lyońskim i wygłosił kazanie na temat jedności Kościoła.
- 1273 roku zmarł św. Bonawentura.
Jak i kiedy zmarł św. Bonawentura?
Tradycja Kościoła głosi, że św. Bonawentura z Bagnoregio zmarł wyczerpany przygotowaniami do soboru, tuż po zakończeniu obrad w Lyonie. Za datę śmierci doktora Kościoła uznaje się 5 lipca 1274 rok. Pogrzeb świętego określony został mianem „królewskiego”, ponieważ brało w nim udział 500 biskupów i około 1000 prałatów, teologów.
w 1450 roku powstała nowa świątynia ku czci św. Franciszka, w której ostatecznie pochowano ciało zmarłego. W dniu przeniesienia św. Bonawentury znaleziono język świętego, zachowany w bardzo dobrym stanie. Podobno podczas tego odkrycia wielu chorych odzyskało zdrowie.
Dokonania świętego Bonawentury
Bonawentura został beatyfikowany 26 listopada 1775 roku z rąk papieża Pius VI, natomiast kanonizowany 14 kwietnia 1482 roku przez Sykstusa IV. Święty Bonawentura pozostawił po sobie trwałe dziedzictwo w teologii i filozofii średniowiecznej. Jego dokonania obejmują nie tylko głęboką teologiczną refleksję, ale także mistycyzm i aktywną służbę Kościołowi.
Bonawentura jako generał zakonu franciszkanów, przyczynił się do utrzymania jedności wewnętrznej wspólnoty, a także brał udział w istotnych wydarzeniach Kościoła, takich jak sobór lyoński II. Nauki świętego nadal studiowane są przez teologów na całym świecie.
Bonawentura doskonalił tradycję filozoficzną, integrując ją z głębią franciszkańskiego ducha. Jego najważniejszym dziełem jest „Itinerarium mentis in Deum" – podręcznik dla formacji franciszkanów, który nie tylko prezentuje mistyczne doświadczenia autora, ale także ukazuje jego zdolność do łączenia myśli filozoficznej z kontemplacyjnym życiem duchowym. Do głównych treści św. Bonawentura można zaliczyć również:
- komentarze do Ewangelii Łukasza i Jana,
- kazanie „Chrystus jeden nauczyciel wszystkich”,
- „Sentencje” Piotra Lombarda,
- Życiorys większy św. Franciszka (Legenda maior s. Francisci),
- Życiorys mniejszy św. Franciszka (Legenda minor s. Francisci),
- Obronę ubogich (Apologia pauperum),
- Konferencje o dziesięciu przykazaniach (Collationes de decem praeceptis),
- Kwestie dyskutowane o wiedzy Chrystusa (Quaestiones disputatae de scientia Christi).
Dzień św. Bonawentury w Polsce
Wspomnienie liturgiczne Bonawentury z Bagnoregio obchodzone jest 15 lipca w Kościele katolickim. W tym dniu odmawiane są modlitwy do św. Bonawentury np. litania, pieśń, nowenna. Warto jednak pamiętać, że to święty z Bagnoregio jest autorem wielu słów skierowanych w stronę nieba.
Moja dusza głoduje po Tobie – modlitwa św. Bonawentury
Przebij, najsłodszy Panie, Jezu, skrytości wnętrza duszy mojej
słodką i zbawienną strzałą prawdziwej,
pogodnej i na wzór apostolski świętej, miłości ku Tobie,
aby dusza moja tęskniła tylko do Ciebie i twoją tylko gorzała miłością,
Ciebie pożądała, omdlewała w przedsieniach twoich,
pragnęła umrzeć i być z Tobą.
Spraw, niechaj dusza moja łaknie Ciebie,
Chleba Anielskiego, pokarmu dusz świętych,
chleba naszego powszedniego,
nadistotnego, mającego w sobie wszelką słodkość,
wszelkie smaki i wszelką rozkosz słodkości.
Niechaj Ciebie, w którego Anieli pragną bez końca się wpatrywać,
zawsze pożąda serce moje,
niech się Tobą nasyca i niechaj słodyczą
twoją napełni się wnętrze duszy mojej.
Niech serce moje zawsze pragnie Ciebie,
źródła życia, krynicy mądrości i wiedzy,
źródła wiekuistej jasności, strumienia rozkoszy, obfitości domu Bożego:
niech się o Ciebie ubiega, chlubi, Ciebie szuka i znajdzie,
do Ciebie dąży i dojdzie do Ciebie; o Tobie niech rozmyśla,
o Tobie mówi i wszystko niech czyni na chwałę i cześć Imienia twego z miłością
i rozkoszą, z ochotą i gorącością, z wytrwałością aż do końca.
Ty sam wyłącznie bądź zawsze nadzieją moją,
ufaniem całym, bogactwem moim,
rozkoszą moją, radością, odpocznieniem i uciszeniem moim, pokojem moim,
słodkością moją, wonnością moją, pokarmem i pokrzepieniem moim,
ucieczką i pomocą moją, mądrością moją,
cząstką moją, dziedzictwem moim, skarbem, w którym niech będzie zawsze mocno utwierdzone
i nieporuszenie wrośnięte serce i myśl moją.
Amen.
Sprawdź też:
Filip Neri – jeden z najbardziej wesołych świętych. Poznaj życie pełne radości Chrystusa
Filip Neri otrzymał niesamowity dar: potrafił skutecznie zainteresować nie tylko nauką, kulturą, ale i kwestiami religijnymi oraz duchowymi. Jego radosny styl działalności duszpasterskiej przyciągał osoby z każdej grupy społecznej. „Apostoł Rzymu" stał się inspiracją do powstania utworów literackich (np. „Filip Neri, czyli ogień radości”) i filmów (np. „Bądźcie dobrzy, jeśli potraficie”). Filip nieustannie uczy pogody ducha i radosnej drogi do świętości.Ikonografia chrześcijańska – św. Bonawentura
W ikonografii chrześcijańskiej św. Bonawentura przedstawiany jest najczęściej w stroju franciszkańskim lub jako kardynał w ozdobnej kapie noszonej przez kanoników (cappa magna). Czasami święty prezentowany jest w kapeluszu kardynalskim, a innym razem jako teolog nad pulpitem pisarskim. Artyści nierzadko ukazują biskupa podczas śmierci w otoczeniu zakonników lub postaci z historii Kościoła.
Do głównych atrybutów św. Bonawentury można zaliczyć:
- księgę,
- krzyż w dłoniach,
- drzewo Krzyża Świętego,
- anioła przynoszącego mitrę,
- kapelusz kardynalski trzymany przez anioła lub leżący u stóp.