Rodzimowierstwo, czyli głębokie zjednoczenie z naturą i powrót do wierzeń przodków. Kim są rodzimowiercy słowiańscy?

W tym artykule:

1. Kim są rodzimowiercy?
2. W co wierzą rodzimowiercy?
3. Rodzimowiercy słowiańscy
4. Rodzimowiercy w Polsce

Kim są rodzimowiercy?

Rodzimowiercy stanowią wspólnotę, którą łączy kulturowe i duchowe odniesienie do wierzeń przodków. Są to wyznawcy religii dawnych ludów z czasów przed pojawieniem się i przyjęciem chrześcijaństwa w krajach europejskich. Rodzimowiercy odnoszą się do różnych tradycji etnicznych, na przykład słowiańskiej, pruskiej czy celtyckiej. Jest to powrót do rodzimych przekonań i wyznań.

Wspólnota rodzimowierców przyjmuje etniczne wierzenia przodków i przywraca dawne rytuały oraz obrzędy sprzed procesu chrystianizacji. Za podstawę przyjmują oni zjednoczenie z naturą. Dlatego tak ważne są dla nich przejścia pomiędzy porami roku. Obchody, podczas których czczone są bóstwa przyrody, organizowane są na przykład podczas przesilenia letniego bądź przesilenia zimowego. Bardzo ważny jest też dla nich historyczno-etnologiczny kontekst. Dlatego w poszukiwaniu źródeł dawnych plemiennych zwyczajów odwołują się do tradycji ludowych, gdzie ślad po rodzimej wierze był przekazywany z pokolenia na pokolenie.

Zobacz także:

Symbole słowiańskie - zagadkowe znaki o magicznym znaczeniu. Co mówią o dawnych czasach?

Symbole słowiańskie odsłaniają zasłonę tajemnicy i pozwalają dowiedzieć się więcej na temat życia i wierzeń dawnych ludów plemiennych. Niektóre z nich pełniły rolę ochronnych amuletów, zaś inne miały przyciągać szczęście i dostatek. Były wykorzystywane na co dzień oraz podczas czynienia magicznych rytuałów. Poznaj symbole słowiańskie i ich znaczenie.

Rodzimowierstwo: pochodzenie nazwy

Datuje się, że sam termin rodzimowierstwo został włączony do powszechnego użytku na przełomie XX i XXI wieku. Sama nazwa pochodzi z połączenia słów wiara (jako system wyznawanych wartości) oraz rodzima (czyli pierwotna i przypisana do danej grupy).

Jest to opozycyjna nazwa do określeń takich jak poganie czy neopoganie, które mają wydźwięk nacechowany negatywnie. Wywodzą się bowiem od słowa paganus, którym w sposób obraźliwy określano chłopów sprzeciwiających się przyjęciu wiary chrześcijańskiej i broniących swoich etnicznych tradycji.

W co wierzą rodzimowiercy?

W wierze rodzimowierców najważniejszy pozostaje nieprzerwany kontakt z naturą. Ważną część stanowi odwołanie do cyklu życia i śmierci, który upatrywany jest w zmienności pór roku, działaniach żywiołów i zjawiskach przyrodniczych. Jest to system wierzeń politeistycznych, co oznacza, że wyznaje się tu wiarę w więcej niż jednego boga. Ważne miejsce zajmuje także kult przodków.

Wiele bóstw w rodzimowierstwie jest utożsamianych z potęgą natury:

• Słońcem,
• piorunami,
• ogniem,
• ziemią,
• roślinnością.

Tradycje, zwyczaje, praktyki duchowe i cały system wierzeń przedchrześcijańskich, na których bazują rodzimowiercy jest trudny do odtworzenia. Przyczyną jest to, że nie zachowały się żadne piśmienne źródła na ten temat. Ważną rolę w rekonstrukcji i odrodzeniu rodzimej wiary stanowią etnografowie, badacze historii oraz znaleziska archeologiczne i zapisy w kronikach. Echa przedchrześcijańskich wyznań ukrywają się przede wszystkim w folklorze i przesądach, obrzędach, pieśniach ludowych oraz rytuałach.

Rodzimowiercy słowiańscy

W przypadku rodzimowierców słowiańskich jest to przyjęty związek wyznaniowy, który wywodzi się z przedchrześcijańskich tradycji Słowian. Inną nazwą, z która można się spotkać jest słowianierstwo.

Najważniejsze święta rodzimowierców słowiańskich

Cykl solarny jest tutaj podstawą, na której zbudowany został roczny kalendarz świąt. Do najważniejszych z nich należą:

• Jare Gody,
• Noc Kupały,
• Plony,
• Szczodre Gody,
• Dziady.

Każde ze świąt odnosi się do pory roku i następujących w niej zjawisk, na przykład przesileń bądź równonocy.

Bogowie słowiańscy

Rodzimowierstwo słowiańskie jako współczesna religia kontynuująca etniczne wierzenia Słowian jest oparta na kulcie wielu bogów. W panteonie bóstw słowiańskich znajdują się między innymi:

• Perun,
• Weles,
• Swarożyc,
• Swaróg,
• Świętowit,
• Dadźbóg.

Jest to więc religia politeistyczna. Ważną rolę stanowi też pielęgnowanie pamięci o przodkach, zaś duchowymi przywódcami grup, którzy przewodzą obrzędom są kapłani, nazywani żercami. Centralnym elementem obrzędów jest rozpalenie świętego ogniska i złożenie w nim darów i ofiar dla słowiańskich bogów.

Trzy filary rodzimowierców słowiańskich

Rodzimowiercy słowiańscy są wyznawcami nowego ruchu religijnego, który nawiązuje do zakorzenionych w historii systemów wierzeń słowiańskich ludów. Ich religia oparta jest na:

• Czci przodków - szacunek dla zmarłych, którzy przychodzą na ziemię w postaci duchów. Są łącznikami z przeszłością oraz stanowią źródło wiedzy o świecie i tajemnicy życia oraz śmierci,
• Politeizmie - rodzimowierstwo zakłada wiarę w wielu bogów, którzy są uosobieniem sił natury,
• Ludowych rytuałach i tradycjach - oparte na cyklu przyrody, w ich centrum znajdują się tańce, śpiewy, ogniska i składanie ofiar.

Zobacz także:

Mokosz: bogini płodności i patronka kobiet. Nazywana jest słowiańską Matką Ziemią

Mokosz - bogini płodności i urodzaju. Była czczona przede wszystkim przez Słowian wschodnich. Określano ją również jako opiekunkę kobiet i dzieci. Kim była słowiańska Matka Ziemia i co było jej symbolem?

Rodzimowiercy w Polsce

W Polsce istnieje wiele wspólnot rodzimowierczych, które określane są jako gromady. Wpisane do rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych MSWiA są między innymi:

• Związek Wyznaniowy Rodzimowierców Polskich Ród,
• Rodzimy Kościół Polski,
• Rodzima Wiara.

Związki wyznaniowe polskich rodzimowierców różnią się pomiędzy sobą. W szczególności pod względem przyjętych praktyk i interpretacji zdobytych źródeł o etnicznych wierzeniach. Są oni zgodni co do oparcia religii na politeizmie. Dla Rodzimego Kościoła Polski bogiem najwyższym w oficjalnym ujęciu pozostaje Świętowit, choć w powszechnym użyciu mogą być nimi także: Perun lub Swaróg. Podejście to odnosi się do wszechpotęgi boga, który może być czczony pod różnymi imionami.

przyjmujemy bowiem, iż Bóg Najwyższy niezależnie od imienia pod jakim będzie czczony zawsze pozostanie Bogiem Najwyższym, a jego rzeczywiste, prawdziwe imię (o ile takowe w ogóle posiada) zawsze pozostanie poza ograniczoną ludzką percepcją - czytamy na oficjalnej stronie Rodzimego Kościoła Polskiego.

Jedną z pierwszych prób powrotu do rodzimej wiary w Polsce było utworzenie Świętego Kręgu Czciciela Światowida w latach 30 XX wieku. Wraz z wybuchem wojny działania zostały wstrzymane, a czas na ich wznowienie nastąpił dopiero w latach 90 XX wieku.