Litha - pogańskie święto przesilenia letniego. Słoneczne koła były odbiciem cyklu śmierci i życia
Litha to celtyckie święto, które przypada w dniu przesilenia letniego. To czas celebrowania siły natury - jej płodności i obfitości. Pogańskie obrzędy sabatu Litha krążyły wokół tematu światła i ciemności oraz nieustannego kręgu życia. Ogniska i koła słoneczne były ważnymi elementami związanymi z obchodami święta. Sprawdź, co oznaczały.
- Kamila Kępa
W tym artykule:
- Co to jest Litha?
- Jak świętowano sabat Litha?
- Obrzędy związane ze świętem Litha
- Symbole święta Litha
- Historia święta Litha
Co to jest Litha?
Litha to celtycki odpowiednik słowiańskiej Nocy Kupały. Święto to było obchodzone dokładnie w tym samym czasie, czyli podczas przesilenia letniego 20 lub 21 czerwca. W najdłuższy dzień w roku celebrowano początek lata. Rozpalano ogniska dedykowane Słońcu, które w tym czasie osiąga najwyższy punkt na niebie. Obrzędy i rytuały miały uczcić Matkę Ziemię i wspomóc w zebraniu obfitych plonów. Święto Litha odnosiło się do nadejścia nowej pory roku i wskazywało na równowagę pomiędzy światłem i ciemnością. Przypominało również o nieustannym cyklu życia, śmierci i odrodzenia.
Litha to też jeden z ośmiu sabatów obchodzonych w ciągu całego roku. Dotyczy darów natury i jest w pisane w Koło Roku, czyli serię sezonowych uroczystości, które są obchodzone były w przeszłości i są kontynuowane przez współczesnych pogan i wyznawców wicca.
Zobacz także:
Pełni tajemnic bogowie słowiańscy. Jak się nazywały oraz jakie funkcje pełniły bóstwa słowiańskie?
Bogowie słowiańscy byli obiektem kultu w czasach przedchrześcijańskich. Ludność plemienna składała im cześć, prosząc o ochronę, urodzaj i wygraną w walkach. Pamięć o nich nie zniknęła wraz z przyjęciem nowej religii. Ich ślady znaleźć można w przesądach, rytuałach i dawnych zwyczajach ludowych, których rodowodem jest mitologia słowiańska. W kogo wierzyli Słowianie? Poznaj najważniejszych bogów słowiańskich.Jak świętowano sabat Litha?
Podczas świętowania sabatu Litha czerpano z energii lata i Słońca. Dawne ludy plemienne celebrowały w tym dniu życie i światłość. Urządzano uczty, a wieczorem rozpalano ogniska. Panowało powszechne przekonanie o tym, że w tym wyjątkowym czasie letniego przesilenia, można spotkać wróżki i elfy oraz oddać się magicznym praktykom. Był to moment, gdy okazywano wdzięczność naturze za jej płodność i obfitość.
Obrzędy związane ze świętem Litha
Obrzędy związane ze świętem Litha skupiały się na symbolice światła i Słońca. Do najważniejszych z nich należało:
- zbieranie ziół,
- palenie ognisk,
- tworzenie kwietnych dekoracji.
Ważnym elementem obrzędów święta Lithy był ogień. Poganie rozpalali wielkie ogniska, które były wyrazem siły i panowania Słońca. Oprócz tego oddawano się tańcom i śpiewom. Ważnym zwyczajem było zbieranie kwiatów i ziół. Wierzono bowiem, że tej nocy ich działanie jest silniejsze. Następnie wykorzystywano je do leczenia i przeprowadzania rytuałów. Rośliny zebrane podczas święta Litha uchodziły za te, które są wypełnione ochronną, oczyszczającą i uzdrawiającą mocą.
Światło ognistych promieni miało oświetlać drogę Słońcu, które, przechodząc po nieboskłonie, musiało zmienić swój kierunek, aby skrócić długość trwania dnia. Ważnym obrzędem było tworzenie słonecznych kół z kwiatów i roślin, które następnie podpalano i staczano ze wzgórz. Był to symbol przejścia Słońca do ciemności i nieprzerwanego cyklu śmierci i narodzin.
Symbole święta Litha
Do najważniejszych symboli sabatu Lita zaliczyć można:
- ogień,
- kwiaty,
- słoneczne koła,
- dęby,
- świeże zioła,
- paprocie.
Historia święta Litha
Początki święta Litha związane są z ludnością plemienną i ich trybem życia opartym o cykl natury, zachowanie zwierząt i roślin oraz zjawiska atmosferyczne. U dawnych ludów Słońce odgrywało potężną rolę, dlatego w czasie przesilenia letniego oddawano mu cześć. Sabat Litha był również okazją do tego, aby okazać swoją wdzięczność i podziękować Matce Ziemi za jej dary i hojność.
W mitologii celtyckiej Litha odnosi się do postaci Króla Dębów, który był przedstawicielem potęgi Słońca. Kiedy kończyło się jego panowanie, do władzy dochodził Święty Król Ostrokrzewu, zaś jego rządy wskazywały na skrócenie dnia i powolne przejście ze światła do ciemności. Święto Litha nawiązuje do równowagi pomiędzy nocą a dniem. To czas, gdy wykorzystywano energię Słońca i obserwowano jego wędrówkę po niebie. W Kole Roku Litha stoi na przeciwległej pozycji do święta Yule - czyli uroczystości na cześć przesilenia zimowego.
Zobacz także:
Mokosz: bogini płodności i patronka kobiet. Nazywana jest słowiańską Matką Ziemią
Mokosz - bogini płodności i urodzaju. Była czczona przede wszystkim przez Słowian wschodnich. Określano ją również jako opiekunkę kobiet i dzieci. Kim była słowiańska Matka Ziemia i co było jej symbolem?Ze świętem Litha związana jest również celtycka bogini Danu, która sprawowała pieczę nad roślinnością i całą przyrodą. To od niej zależało to, czy ziemia będzie żyzna i zapewni obfite plony. Reprezentowała płodność i była utożsamiana z Matką Ziemią.