Karol Boromeusz – święty nauczyciel biskupów. Oto wgląd w niezwykłe życie gorliwego reformatora Kościoła

W tym artykule:

1. Kim był święty Karol Boromeusz?
2. Kogo i czego patronem jest św. Karol Boromeusz?
3. Skrócony życiorys kardynała i biskupa Karola Boromeusza
4. Jak umarł św. Karol Boromeusz?
5. Dokonania świętego Karola Boromeusza
6. Dzień świętego Karola Boromeusza
7. Relikwie św. Karola Boromeusza
8. Ikonografia chrześcijańska – św. Karol Boromeusz

Kim był święty Karol Boromeusz?

Karol Boromeusz pochodził ze szlacheckiej rodziny i urodził się na zamku w Aronie we Włoszech. Jego rodzice cieszyli się sześciorgiem dzieci. Zgodnie ze zwyczajem, oddali najmłodszego syna do stanu duchownego. Chłopiec, mając zaledwie 7 lat, otrzymał habit.

Karol szybko pożegnał swoich rodziców (umarli). Pieczę nad młodzieńcem przejął kardynał Medici – wujek, a później papież Pius IV. Chłopiec, ze względu na pochodzenie, zyskiwał liczne godności kościelne.

Karol Boromeusz najpierw uczył się na zamku, a następnie w Pavi studiował prawo kanoniczne i cywilne, które ukończył z sukcesem, otrzymując dwa doktoraty. Następnie jako dwudziestolatek został:

• kardynałem (księciem Kościoła) i administratorem archidiecezji mediolańskiej,
• protektorem Portugalii, Niderlandów, Szwajcarii,
• opiekunem wielu zakonów.

Gdy miał 25 lat przyjął święcenia kapłańskie. Młody ksiądz nieustannie poszukiwał kontaktu z drugim człowiekiem. Całkowicie poświęcił swoje życie dla Kościoła. W codziennych obowiązkach duchownego, odnalazł swoją świętość. Potrafił godziny spędzać w konfesjonale. Sukcesywnie otwierał nowe seminaria, a także pomagał chorym w czasie epidemii dżumy i ospy.

Karol Boromeusz był szanowanym uczonym, którego zdanie w szczególny sposób liczyło się w strukturach chrześcijaństwa. Brał udział w Soborze Trydenckim, niezwykle ważnym dla jedności Kościoła. Charakterystyczne dla świętego są bose procesje, które odbywał z krzyżem i sznurem pokutnym.

Po Soborze Trydenckim Karol Boromeusz objął rządy w Mediolanie, opiekując się archidiecezją. Nie miał łatwego zadania. Jeden kronikarz tak opisywał mediolańskie parafie:

W świątyniach przechowuje się zboże, w klasztorach rozlega się muzyka taneczna.

Reformy Soboru Trydenckiego

Sobór Trydencki został zwołany w mieście Trydent przez papieża Pawła III. Trwał w 1545 –1563 roku. Celem soboru było przede wszystkim odnowienie dyscypliny w Kościele, pozbycie się herezji i odzyskanie ładu Kościoła. Karol Boromeusz z zaangażowaniem uczestniczył w zgromadzeniu biskupów całego świata i pełnił funkcję dyplomaty oraz doradcy.

Na Soborze Trydenckim m.in.:

• potępiono anabaptystów,
• oddzielono władzę świecką od kościelnej,
• ustanowiono katolicką naukę o siedmiu sakramentach,
• ogłoszono Indeks Ksiąg Zakazanych,
• wydano dekret o seminariach duchownych,
• potępiono indywidualne interpretowanie Pisma Świętego,
• wprowadzono księgi metrykalne,
• wyróżniono w sakramencie pokuty: żal, wyznanie grzechów i zadośćuczynienie.

Zobacz też:

Dzień Anioła Stróża to okazja, by podziękować mu za troskę i prosić o pomoc. Kiedy wypada i jak porozumieć się z niebiańskim opiekunem?

Dzień Anioła Stróża to wyjątkowe święto obchodzone na początku jesieni. Jest doskonałą okazją ku temu, by przypomnieć sobie o działaniu boskiego posłannika. Aniołowie, choć niewidoczni, są zawsze blisko ludzi. Wspierają w potrzebie, dodają sił, by pokonać przeciwności losu, napełniają serce nadzieją i miłością. O co można prosić te niebiańskie stworzenia i kiedy dokładnie wypada Dzień Anioła Stróża?

Kogo i czego patronem jest św. Karol Boromeusz?

Karol Boromeusz jest patronem zakonu boromeuszki, a także Włoch, Lombardii, diecezji w Lugano i Bazylei. Ponadto czuwa nad uniwersytetem w Salzburgu i chorymi. To właśnie Karol Boromeusz był też patronem papieża Polaka – Jana Pawła II.

Święty Karol! Ileż razy przemyśliwałem jego życie, kontemplując wielką postać tego człowieka Bożego i sługi Kościoła, kardynała i biskupa Mediolanu, człowieka soboru. Był on jednym z wielkich autorów reformy Kościoła w XVI wieku, dokonanej przez sobór trydencki. On również był jednym z twórców instytucji seminariów duchownych, potwierdzonej w całej swojej istocie przez sobór watykański II. Był prócz tego nie dającym się zastraszyć sługą dusz, sługą cierpiących, chorych, skazanych na śmierć. Mój patron! W jego imię moi rodzice, moja parafia, moja Ojczyzna pragnęli mnie od samego początku przygotować do tej szczególnej służby Kościołowi — św. Jan Paweł II Wielki.

Święty Kościoła katolickiego z Arony to również patron:

• bibliotekarzy,
• proboszczów,
• biskupów,
• katechistów,
• katechumenów,
• profesorów seminarium,
• instytutów wiedzy katechetycznej.

Skrócony życiorys kardynała i biskupa Karola Boromeusza

Życie świętego Karola Boromeusza wywarło znaczny wpływ na reformę kościoła.

• Karol urodził się 2 października 1538 roku.
• Rodzicami chłopca byli Gilberta i Małgorzaty Medici, a ojciec był dla syna wzorem chrześcijaństwa.
• Rodzice Karola Boromeusza szybko zmarli. Dzieckiem opiekował się późniejszy papież Pius IV.
• Młody duchowny zdobył dwa doktoraty: z prawa kościelnego i z prawa cywilnego.
• Otrzymał dochody benedyktyńskiego opactwa pw. św. Gratyniana i Felina.
• Karol Boromeusz został: kardynałem-protektorem Portugalii, Niderlandów i katolików szwajcarskich.
• Kardynał żył prosto, a swoje dochody ze spełniania funkcji urzędowych oddawał potrzebującym.

Początki kariery kościelnej św. Karola Boromeusza nie zapowiadały się obiecująco. Młodzieniec, pochodzący z potężnego włoskiego rodu Medici, bardzo szybko awansuje. W wieku 12 lat zostaje opatem w rodzinnej miejscowości, a kiedy jego wuj otrzymuje funkcję papieża Piusa IV, kariera św. Karola Boromeusza jeszcze bardziej nabiera tempa. Nepot? Na pewno! Karierowicz? Niekoniecznie. Kiedy sam Karol staje się osobą decyzyjną pierwsze, z czym walczy to z nepotyzmem i karierowiczostwem w szeregach Kościoła. Jego nieustępliwość rodzi mu wielu przyjaciół i jeszcze więcej wrogów. To przykład tego, że Bóg może posłużyć się niespodziewanym narzędziem w reformie swojego Kościoła — podkreśla Michał Marek – ksiądz katolicki Parafia św. Floriana Zabłocie.

• Jego pasją była sztuka, polowanie, gra na wiolonczeli i w szachy.
• W1545-1563 roku brał udział w Soborze Trydenckim. Był członkiem Kongregacji Soboru.
• W roku 1563 roku przyjął święcenie kapłańskie, a następnie otrzymał sakrę biskupią i paliusz metropolity.
• Został arcybiskupem Mediolanu, a jego głównym zadaniem było wdrożenie postanowień Soboru Trydenckiego.
• 1563-1566 roku pełnił funkcję inkwizytora generalnego Kongregacji Świętego Oficjum.
• Nigdy nie rozstawał się z krzyżem i odprawiał szczególne nabożeństwa (boso) do Męki Pańskiej.

Jak umarł św. Karol Boromeusz?

26 września 1569 roku Boromeusz ledwo uszedł z życiem. Przeciwnicy reformy i Kościoła zaplanowali zamach (postrzelenie kardynała prezbitera), ku niezadowoleniu – wyłącznie raniąc duchownego.

W 1854 roku święty Karol Boromeusz cierpiał z powodu bardzo wysokiej gorączki. Zachorował na febrę podczas odprawiania własnych rekolekcji. Zmarł w nocy z 3 na 4 listopada.

Dokonania świętego Karola Boromeusza

Papież Klemens VIII beatyfikował Karola Boromeusza w 1602 roku. Osiem lat później (1 listopada 1610 rok) „święty nauczyciel biskupów” został kanonizowany z rąk papieża Paweł V. Jednym z ważniejszych dokonań Karola Boromeusza było aktywne uczestnictwo w Soborze Trydenckim, które zakończyło się pozytywnie dla Kościoła.

Karol Boromeusz był nazywany „nauczycielem biskupów", ponieważ po Soborze Trydenckim pomagał biskupom w przeprowadzaniu reformy soborowej. Wspierał kapłanów w duchowieństwie i nieustannie dostarczał wskazówek dotyczących efektywnego nauczania Kościoła. Ponadto:

• Prowadził ubogie życie, a swoje zarobki oddawał potrzebującym.
• Budował domy dla bezdomnych i sierot, szpitale oraz przytułki.
• Wzorowo pełnił funkcje związane z licznymi tytułami kościelnymi.
• Gorliwie wdrażał dzieło reformy trydenckiej.

Dzień świętego Karola Boromeusza

Biskup Karol Boromeusz był uwielbiany przez ubogich, a znienawidzony przez przeciwników reform życia religijnego. Wspomnienie św. Karola Boromeusza przypada 4 listopada, a największe uroczystości odbywają się oczywiście w katedrze mediolańskiej.

W tym dniu podczas mszy odmawiana jest litania do św. Karola Boromeusza i liczne modlitwy w intencjach: wiary, jedności Kościoła, dobra, sprawiedliwości i wsparcia potrzebujących.

Modlitwa za wstawiennictwem św. Karola Boromeusza

Wszechmogący Boże, zachowaj w Twoim ludzie ducha, który ożywiał Świętego Karola Boromeusza, biskupa, aby Kościół nieustannie się odnawiał i upodabniając się do Chrystusa, ukazywał światu jego prawdziwe oblicze. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, Bóg, przez wszystkie wieki wieków. Amen

Modlitwa do św. Karola Boromeusza

Święty Karolu wzbudź w naszych sercach pragnienie dobra, oddal egoizm, wyrwij z obojętności, rozwiej pesymizm, rozprosz znużenie. Odkryj przed nami obraz zła, które panuje w nas i naszych czasach i spraw, by stał się on bodźcem do pokuty, działania i miłosierdzia. Daj nam ufność, że świat może być zbawiony przez Chrystusa, nie przez kogokolwiek innego i że Kościół może nabrać nowej mocy dzięki sobie, nie dzięki innym.
Święty Karolu, przemożny Sługo Boga oraz Kościoła, błagamy Ciebie! Wyjednaj nam u Boga moc miłosierdzia Jego i odpuszczenie grzechów. Wyproś umiłowanie pobożności, cierpliwości i bojaźni Bożej. Uproś nam przymnożenie wiary mocnej i stałej, nadziei niezłomnej, miłości najgorętszej wobec Boga i bliźniego. Jak za dni Twej ziemskiej posługi, tak i dziś dla nas bądź ochroną, pomocą we wszystkich potrzebach tak duszy i ciała. Osłaniaj Kościół nasz święty katolicki, kapłanów, a szczególnie maluczkich i chorych. Niech za Twoim wstawiennictwem wszechmogący i miłosierny Bóg, który cudami ciebie wsławić raczył, udzieli nam łaski, o jaką z ufnością się ku Niemu zwracamy.

Relikwie św. Karola Boromeusza

Relikwie św. Karola Boromeusza, czyli ciało w pontyfikalnych szatach, spoczywa w kryształowej trumnie w katedrze mediolańskiej. To święte miejsce w Mediolanie uważane jest za szczególne w kulcie świętego z Arona.

Pamiątki po biskupie znajdują się również w Polsce np. w Parafii pw. św. Karola Boromeusza – Gdynia. W relikwiarzach umieszczono cząstkę z kości ręki i fragment szaty należącej do świętego. W parafii Dziesięciu Tysięcy Męczenników w Niepołomicach znajduje się kaplica św. Boromeusza.

Ikonografia chrześcijańska – św. Karol Boromeusz

Św. Karol Boromeusz w ikonografii chrześcijańskiej przedstawiany jest jako kardynał w klasycznym biało-czerwonym stroju. Nierzadko nawiązuje do pokuty, trzymając w ręku bicz albo nosząc sznur na szyi. Święty nie rozstawał się z krzyżem, dlatego bardzo często to właśnie krucyfiks jest jego znakiem rozpoznawczym.

Na niektórych dziełach sztuki św. Karol Boromeusz udziela Pierwszej Komunii Świętej Alojzemu Gonzadze – jednemu z najmłodszych kanonizowanych jezuitów. Na innych podnosi rękę w geście błogosławieństwa.

Główne atrybuty świętego to również:

• czaszka,
• gołąb,
• bicz,
• kapelusz kardynalski,
• postronek na szyi.

Przeczytaj również:

Papież antychryst i przepowiednia, która roztacza aurę niepokoju. Według wielkich proroctw zbliża się przełomowy moment w historii świata

Papież antychryst przepowiednia to temat, który nie od dziś wzbudza wielkie zainteresowanie. Dla niektórych osób jest wskazówką, która pomaga określić to, kiedy nadejdą czasy ostateczne. Wielu proroków wiązało temat apokalipsy z papieskim pontyfikatem. Niektóre z przepowiedni wskazują na to, że gdy władzę w Watykanie obejmie ostatni papież, świat czeka zagłada, którą poprzedzi wielkie cierpienie, głód i klęski żywiołowe. Co dokładnie ukryte jest w enigmatycznych wizjach wielkich jasnowidzów? Czy świat chyli się ku upadkowi?