Jan od Krzyża – święty reformator zakonu karmelitów. Jego dzieła są drogowskazem dla wierzących

W tym artykule:

1. Kim był święty Jan od Krzyża?
2. Kogo i czego patronem jest św. Jan od Krzyża?
3. Skrócony życiorys San Juan de la Cruz
4. Jak i gdzie umarł Juan de Yepes y Alvarez?
5. Dokonania Świętego Jana od Krzyża
6. Dzień św. Jana od Krzyża w Polsce
7. Relikwie Jana od Krzyża
8. Ikonografia chrześcijańska – św. Jan od Krzyża

Kim był święty Jan od Krzyża?

Jan de Yepes urodził się w hiszpańskiej wiosce Fontiveros w 1542 roku. Jego ojcem był bogaty szlachcic, jednak ze względu na to, że mężczyzna poślubił biedną tkaczkę, został wydziedziczony z rodziny. Gdy ojciec dziesięcioletniego Jana zmarł, w domu pobożnego dziecka zapanowała nędza.

Chłopak uczęszczał do szkoły, w której uczyły się ubogie dzieci i w tym samym czasie służył jako akolita w klasztorze augustianek. Prawdopodobnie z powodu ubóstwa mama oddała Jana do przytułku. Młody człowiek próbował swoich sił jako pielęgniarz, a później jako: tkacz, malarz, snycerz, czy też zakrystianin. Zarobione pieniądze przeznaczał na edukację. Mając dwadzieścia jeden lat, wstąpił do zakonu karmelitów, a później studiował sztukę i filozofię na Uniwersytecie w Salamance.

Jako dwudziestopięcioletni mężczyzna przyjął święcenia kapłańskie. Poznał św. Teresę z Ávili i wspólnymi siłami dokonywali reform obejmujących swoim zasięgiem zarówno damską, jak i męską gałąź zakonu karmelitów. Przyjaciele połączeni wiarą otworzyli pierwszy dom karmelitów bosych, a Jan przybrał imię Jana od Krzyża. W zakonie przywrócono dawną czystość zasad. Jan głosił, że aby dojść do pełni zjednoczenia z Bogiem, należy uzyskać całkowite „ogołocenie wewnętrzne”. Wielu karmelitów nie chciało powrócić do surowych zasad zakonnych.

Jan od Krzyża cierpiał zachowując wierność reformie karmelitańskiej. Został uwięziony na kilka miesięcy w więzieniu – codziennie upokarzany, chłostany, głodzony. Gdy uciekł, swoim cierpieniem dał początek nowym klasztorom.

„Aby naprawdę znaleźć Boga, nie wystarczy tylko modlić się sercem i ustami lub opierać się na pomocy innych, ale równocześnie trzeba zdobywać się na wszelkie możliwe wysiłki osobiste i pracę. Albowiem jeden czyn spełniony osobiście ma większe znaczenie przed Bogiem niż wielka liczba czynów dokonanych przez innych dla danej osoby” – święty Jan od Krzyża

Zobacz też:

Modlitwy do aniołów o pomoc. Uzyskaj wsparcie z niebios i ochronę przed złem. Zobacz, jakimi słowami modlić się do aniołów

Modlitwy do aniołów o pomoc są błagalną prośbą, którą boscy posłannicy zanoszą wprost do niebios. Poprzez słowa modlitw możesz nawiązać z nimi niewidzialną nić porozumienia. To istoty doskonałe, które przepełnia dobroć i miłość. Jeśli się do nich zwrócisz, zejdą na ziemię i będą towarzyszyć ci w ważnych chwilach twojego życia. Możesz poprosić je o pomoc w rozwiązaniu problemów, wsparcie duchowe, umocnienie wiary i odbudowę relacji. Zapoznaj się z treścią modlitw do aniołów i uzyskaj ochronę przed złem.

Kogo i czego patronem jest św. Jan od Krzyża?

Jan od Krzyża to patron życia kontemplacyjnego. Święty czuwa nad wszystkimi oddanymi kontemplacji – skupieniu, modlitwie, pogrążeniu

w myślach, poszukiwaniu wewnętrznego i zewnętrznego spokoju. Św. Jan od Krzyża to również patron:

• mistyków,
• poetów hiszpańskich,
• karmelitów bosych,
• myśli mistycznej.

Skrócony życiorys San Juan de la Cruz

Ubóstwo nie powstrzymało Jana od Krzyża w osiągnięciu najwyższych stanowisk zakonnych.

• Jan od Krzyża urodził się w 1542 roku w Hiszpanii.
• Młody mężczyzna uczęszczał do Kolegium Doktrynarzy i pracował dla sióstr z klasztoru św. Magdaleny.
• Jan zarabiał jako pielęgniarz w szpitalu, jednocześnie studiując nauki humanistyczne, retorykę i języki klasyczne w szkole jezuickiej.
• W 1563 roku wstąpił do Karmelu i przybrał imię Jana od św. Macieja.
• Jan otrzymał święcenia kapłańskie w 1567 roku.
• Podczas prymicyjnej Mszy Świętej Jan od Krzyża poznał Teresę od Jezusa i wspólnie powrócili do Reguły Pierwotnej ustanowionej przez papieża Eugeniusza IV w 1432 roku.
• 28 listopada 1568 roku zakonnik złożył śluby zachowania pierwotnej reguły i obrał imię Jana od Krzyża.
• 28 grudnia 1568 roku w Duruelo za przyczyną Jana i Teresy powstał pierwszy dom karmelitów bosych.

Czy coś, co się zepsuje, należy wyrzucić? św. Jan od Krzyża podpowiada, że nie. Wielki reformator zakonu karmelitów. To on stworzył zasadę „nada y todo”, by Chrystus był dla nas wszystkim. Postać św. Jana od Krzyża pokazuje, jak jeden człowiek może inspirować kolejne pokolenia, oddzielone nawet setkami lat. To on jest nazwany mistrzem duchownym Karola Wojtyły, późniejszego papieża Jana Pawła II – podkreśla katolicki ksiądz Michał Marek z parafii św. Floriana w Żywcu.

• W 1572 roku Jan od Krzyża został spowiednikiem i wikariuszem klasztoru Wcielenia w Avili.
• Przez 10 lat zakonnik pełnił najważniejsze urzędy np.: wikariusz prowincjalny, członek zarządu generalnego, przełożony Karmelu w Segovii, przełożony klasztoru w Los Martires, prowincjonał Andaluzji, trzeci doradca generała zakonu (ojca Nicolasa Dorii).
• W 1588 roku Jan od Krzyża został usunięty z urzędów przez zwolenników wcześniejszych – łagodniejszych reguł zakonnych.

Jak i gdzie umarł Juan de Yepes y Alvarez?

Św. Jan od Krzyża planował wyjazd do meksykańskiego zakonu. Niestety, ciężko zachorował na różę. Podczas walki o zdrowie przeżywał ogromne cierpienia, jednak do końca zachował pogodę ducha. Święty Jan od Krzyża zmarł 14 grudnia 1591 roku w Úbeda (Hiszpania). Miał zaledwie 49 lat. Umarł w samotności jako zwykły zakonnik bez pełnienia funkcji ważniejszych urzędów.

Dokonania Świętego Jana od Krzyża

Święty Jan od Krzyża czczony jest zarówno w Kościele katolickim, anglikańskim, jak i luterańskim. W 1726 roku został ogłoszony świętym przez papieża Benedykta XIII, a w 1926 roku Pius XI wskazał św. Jana jako Doktora Kościoła Powszechnego.

Zasłynął dzięki swoim pismom i uznawany jest za jednego z najwybitniejszych hiszpańskich poetów. Za pomocą słowa w przejrzysty sposób opisywał to, co trudne i nie do końca jasne. Jego cytaty stanowią drogowskazy, które ułatwiają drogę przez życie do Boga. Najpopularniejsze utwory św. Jana od Krzyża to:

• „Droga na Górę Karmel”,
• „Noc ciemna”,
• „Żywy płomień miłości”
• „Pieśń duchowa”.

Juan de Yepes y Alvarez jest ceniony również jako:

• kontrreformator,
• założyciel zgromadzenia karmelitów bosych,
• mistyk Kościoła katolickiego.

„Szukaj w każdej rzeczy większej chwały i czci Boga!” – św. Jan od Krzyża

Dzień św. Jana od Krzyża w Polsce

Wspomnienie św. Jana od Krzyża obchodzone jest 14 grudnia, a w zakonie karmelitów 15 grudnia. Najczęściej uroczystościom towarzyszą najważniejsze myśli z twórczości świętego – poety.

„Modlitwa duszy rozmiłowanej” św. Jana od Krzyża

Boże mój, Panie i Oblubieńcze!
Jeśli wspomnienie moich grzechów nie pozwala Ci nadal spełniać tego o co Cię proszę, niech się dzieje Twoja wola, którą kocham ponad wszystko. Okaż swoją dobroć i miłosierdzie, abyś był w nich poznany.

A jeśli, o Panie, czekasz na moje czyny, aby przez nie spełnić moje prośby, udziel mi ich i wypełnij je we mnie; daj również cierpienia, jakich pragniesz i niech się dzieje Twoja wola! Jeśli zaś nie czekasz na moje czyny, czego oczekujesz, najmiłościwszy Boże, czemu zwlekasz?

Jeśli łaska, o którą Cię przez Twego Syna proszę, wynika z Twego miłosierdzia, weź moją nicość, której pragniesz, a daj mi skarby, których również pragniesz dla mnie. Któż może się uwolnić ze swej nędzy i nicości, jeśli Ty go nie podniesiesz do siebie czystością Twej miłości, o Boże mój? Jakże się może podnieść do Ciebie człowiek zrodzony w nędzy, jeśli go Ty nie podniesiesz tą ręką, którą go stworzyłeś?

Nie pozbawisz mnie, o Boże mój, tego, coś mi dał w Twym Synu, Jezusie Chrystusie, w którym mi dałeś wszystko, czego pragnę; dlatego raduję się, bo nie zawiedziesz mej ufności! Czemu więc, duszo moja, jeszcze się ociągasz, gdy już teraz możesz kochać całym sercem swego Boga?

Moje są niebiosa i moja jest ziemia, moje są narody, moi grzesznicy i sprawiedliwi. Aniołowie są moi, Matka Boża jest moja, wszystkie rzeczy są moje i sam Bóg jest moim i dla mnie, gdyż Chrystus jest mój i wszystek dla mnie! Czemu więc, duszo moja, jeszcze się ociągasz i czego jeszcze szukasz? Wszystko jest twoje i wszystko dla ciebie.

Relikwie Jana od Krzyża

Główne relikwie świętego Jana od Krzyża znajdują się w Segovii, a dokładniej w kaplicy kościoła karmelitów. Inne części ciała odnaleźć można również w miastach:

• Ubeda,
• Medina del Campo,
• Alba de Tormes.

Historycy podkreślają, że ciężko byłoby wymienić wszystkie miejsca, w których obecnie znajdują się relikwie. Po śmierci św. Jana od Krzyża, zebrał się tłum wiernych żądnych szczątek ciała, a także przedmiotów należących do świętego. Gdy Jan zmarł, natychmiastowo potargano jego habit i pocięto buty, a ciało rozdrobniono na mniejsze kawałki.

• „Spośród zakonników jego klasztoru jeden odgryzł zębami pół palca, a inny paznokieć”.
• „Było mnóstwo ludzi z nożami, nożyczkami, sztyletami, aby ucinać kawałki ubrania, włosy, a nawet części ciała; gdyby zakonnicy nie zorientowali się i nie pospieszyli z pomocą, nie byłoby co chować”.
• „Wyrwano jedyny ząb, jaki posiadał za życia”.

Przeczytaj także:

Święto archaniołów. Kiedy wypada i co oznacza? Tylko 3 archaniołów obdarzono wielkim kultem

Święto archaniołów jest jednym z ważnych wydarzeń w liturgii kościoła katolickiego. W tym czasie uwaga skupiona jest na boskich posłannikach, którzy zajmują w niebiosach szczególne miejsce. Ich misją jest walka z nieczystymi siłami, zachowanie porządku na ziemi i realizacja boskich planów. Którzy archaniołowie pełnią nadrzędną rolę i w jaki sposób objawia się ich pomoc wobec ludzi? Kiedy wypada święto trzech archaniołów i kto zalicza się do tego grona?

Ikonografia chrześcijańska – św. Jan od Krzyża

Święty Jan od Krzyża na każdym dziele sztuki ukazywany jest w podobny sposób. Mężczyzna ubrany w habit karmelitański trzyma w ręku krzyż lub patrzy w stronę krucyfiksu. Czasami kontempluje z zamkniętymi oczami, a innym razem z ufnością spogląda w kierunku Jezusa.

Do głównych atrybutów San Juan de la Cruza, oprócz symbolu chrześcijaństwa z wizerunkiem ukrzyżowanego Chrystusa, zaliczymy:

• otwartą księgę,
• lilię,
• orła.