Baranek paschalny – co oznacza w Starym Testamencie? Dlaczego pojawia się w kontekście Wielkanocy?
Baranek paschalny upamiętnia historię ludu hebrajskiego oraz jego wyjścia z egipskiej niewoli. Święto Paschy, czyli Święto Wolności było celebrowane ucztą, podczas której uśmiercano to zwierzę i składano je w ofierze. Baranek paschalny występuje również w powiązaniu z postacią Jezusa oraz jego poświęceniem za ludzkie grzechy. Symbol ten pojawia się więc szczególnie często w okresie świąt Wielkanocnych.
- Kamila Kępa
W tym artykule:
Co to jest baranek paschalny?
Baranek paschalny pojawia się w Starym Testamencie. Był ofiarą, którą Izraelici musieli złożyć podczas trwania w niewoli egipskiej. Wiąże się to z jedną z dziesięciu plag, które Bóg sprowadził na Egipt, aby faraon Ramzes II pozwolił ludowi wybranemu opuścić to państwo i odzyskać wolność. Wszystkie plagi biblijne opisane są w Księdze Wyjścia. Oprócz katastrof naturalnych, pomoru bydła i nastania ciemności, jednym z najdotkliwszych wydarzeń była śmierć pierworodnych dzieci. Bóg przykazał Hebrajczykom, aby poświęcili baranka bez skazy. Każda rodzina miała uśmiercić zwierzę, a jego krwią naznaczyć drzwi domostw. Następnie jagnię miało zostać zjedzone przez członków społeczności. W ten sposób śmierć oddalała się do rodzin i oszczędziła ich potomków. Zaś na każdy dom, który nie był oznaczony krwią baranka, spadła najdotkliwsza plaga, którą było odebranie życia pierworodnym. Po tym wydarzeniu i doświadczonej tragedii faraon wypuścił Izraelitów z niewoli.
Zobacz także:
Droga Krzyżowa to ważne nabożeństwo Wielkiego Postu. Skłania do refleksji i wzbudza żal za grzechy. Czego symbolem jest Droga Krzyżowa?
Droga Krzyżowa to nabożeństwo odprawiane w kościołach w okresie Wielkiego Postu. Poprzez modlitwę i symboliczne odtworzenie ostatnich godzin życia Jezusa, wierni mogą oddać się głębokiej refleksji i skłonić do pokuty. Droga Krzyżowa jest okazją do wzmocnienia wiary, odbudowy życia duchowego oraz nawrócenia. Kiedy odprawiana jest Droga Krzyżowa i jaka jest jej historia?
Na znak tego wydarzenia i złożonej ofiary Izraelici obchodzą Święto Paschy, zaś baranek paschalny jest najważniejszym symbolem, ponieważ nawiązuje do pierwszej ofiary złożonej ze zwierzęcia. Jego śmierć i znaki z krwi ocaliły życia synów izraelskich.
Baranek paschalny pojawiał się podczas każdej uczty paschalnej i nawiązywał do wyzwolenia z niewoli egipskiej. Lud Izraelitów podczas obchodów Święta Paschy uśmiercał właśnie to zwierzę. Następnie było ono pieczone i zjadane w całości przez wiernych. Był to obowiązek religijny, którego dopełniano na znak ocalenia i darowania życia ludowi hebrajskiemu. Baranek paschalny był ofiarą złożoną Bogu. Uznaje się, że sam zwyczaj składania ofiary ze zwierzęcia wywodzi się z obrzędów i zwyczajów pasterskich ludów i sięga czasów jeszcze sprzed egipskiej niewoli.
Zwyczaj uśmiercania jagnięcia przetrwał prawdopodobnie do I wieku. Wówczas zaprzestano składania krwawych ofiar, zaś sam symbol baranka paschalnego nawiązuje do święta wolności i ocalenia.
Zobacz także:
Któryś za nas cierpiał rany: modlitwa i integralna część nabożeństwa drogi krzyżowej. Jakie ma znaczenie dla katolików?
Czas Wielkiego Postu wierni kościoła katolickiego spędzają na pokucie i okazaniu skruchy za grzechy. W przybliżeniu się do Boga i oczyszczeniu z win pomagają nabożeństwa pasyjne. Jednym z nich jest droga krzyżowa, zaś centralny punkt stanowi tu modlitwa "Któryś za nas cierpiał rany". Jak dokładnie brzmią słowa tego wezwania i jakie jest ich znaczenie?
Kogo zapowiada baranek paschalny?
Znaczenie baranka paschalnego w Starym Testamencie traktowane jest jako zapowiedź nadejścia Jezusa Chrystusa oraz jego wielkiego poświęcenia dla ludzkości. Syn Boży poprzez swoją ofiarę i śmierć na krzyżu określany jest jako prawdziwy baranek paschalny. Był tak samo niewinny i nieskalany, a mimo to oddał swoje życie, aby ratować ludzi od grzechu.
Baranek paschalny łączy Stary Testament z Nowym Testamentem i pokazuje, w jaki sposób dopełnia się ofiara. Początkowo to śmierć zwierzęcia ocaliła Izraelitów od boskiej kary, a kontynuacją tego poświęcenia była męka Jezusa. Krew, którą przelał, była ofiarą złożoną za uwolnienie ludzkości od grzechu.
Zobacz także:
Wielki Post – czas przygotowania do świąt wielkanocnych. Kiedy jest i ile trwa Wielki Post?
Wielki Post to czas szczególny dla wiernych kościoła katolickiego. Jest to okres przygotowania i oczekiwania na nadejście wielkanocnych świąt. Wielki Post trwa 40 dni i rozpoczyna się w Środę Popielcową, zaś kończy w Wielki Czwartek. W tym czasie organizowane są parafialne rekolekcje wielkopostne i śpiewane są Gorzkie żale. Kiedy dokładnie rozpoczyna się Wielki Post i co jeszcze trzeba o nim wiedzieć?
Co symbolizuje baranek paschalny?
Symbolika baranka paschalnego jest bardzo wymowna. Pojawia się w kontekście wydarzeń związanych z niewolą egipską, ale jego obecność podczas tamtych wydarzeń można traktować jako zapowiedź nadejścia prawdziwej i wielkiej ofiary. Kiedy Jezus objawił się na świecie, aby odkupić ludzkie grzechy, stał się prawdziwym barankiem ofiarnym. Przelał swoją krew, aby ludzie zyskali życie wieczne. Dlatego jego obecność jest wyraźnie zaznaczona podczas świąt wielkanocnych. Baranek paschalny symbolizuje:
- uwolnienie ludu hebrajskiego z ucisku faraona,
- ofiarę poniesioną za darowanie życia pierworodnym,
- postać ofiarnego Jezusa,
- wyzwolenie od grzechów i obietnicę życia wiecznego.