Otyłość przy prawidłowej masie ciała?

Zaczęto zwracać uwagę na tzw. MONW (metabolically obese normal-weight), czyli osoby, u których zauważa się podobne problemy jak u osób otyłych, jednak przy prawidłowych parametrach BMI.
[adsense]
Otyłość zwłaszcza brzuszna powiązana jest z tzw. zespołem metabolicznym. Jest to zespół cech wpływających na wzrost ryzyka chorób układu krążenia. Czynniki te to:

• wzrost poziomu triglicerydów (> 150 mg/dl),
• zmniejszenie poziomu cholesterolu frakcji HDL ( ♂
• wzrost ciśnienia tętniczego (≥130/≥85 mmHg ),
• podwyższone stężenie glukozy na czczo (≥110 mg/dl),
• otyłość brzuszna (obwód talii ♂> 102 cm; ♀> 88 cm).

♀- kobieta, ♂- mężczyzna.

Zagrożenia jakie niesie ze sobą zespół metaboliczny to przede wszystkim cukrzyca typu II oraz choroby układu krwionośnego.

Na temat zespołu metabolicznego oraz otyłości powstało wiele prac, przeprowadzono wiele badań. MONW zaś dopiero zaczęto zgłębiać. Pierwsze doniesienia na temat tego syndromu pojawiły się w latach 80 XX wieku. Badania wtedy przeprowadzone wykazały, iż zaburzenia metaboliczne podobne jak w przypadku otyłości brzusznej, występują także u osób z prawidłową masą ciała, prawidłowym BMI, u których tłuszcz gromadzi się w okolicach trzewi. Uznano, iż sytuacja taka najprawdopodobniej wywołuje podobne zaburzenia jak w przypadku osób otyłych z zespołem metabolicznym. Osoby takie określono mianem MONW (metabolically obese normal-weight), czyli metabolicznie otyłych o prawidłowej masie ciała. Zauważono u nich takie problemy jak:

• spadek wrażliwości na insulinę,
• hiperinsulinemię
• wzrost ciśnienia tętniczego,
• hipertriglicerydemię.

W dalszych badaniach zauważono, iż osoby te charakteryzowały się większym ryzykiem choroby niedokrwiennej serca, cukrzycy typu II. Zaobserwowano także, iż u metabolicznie otyłych szybciej i przy mniejszym wysiłku fizycznym pojawia się zmęczenie i brak możliwości do dalszej pracy. Wydolność tlenowa organizmu jest niższa.

W chwili obecnej metaboliczna otyłość nie jest ani dobrze zdefiniowana ani nie ma jednoznacznie określonych kryteriów kwalifikujących do niej. Przypuszczalnie jednak wpływ na pojawienie się zaburzeń metabolicznych u osób o prawidłowej masie ciała ma:

• nieodpowiedni sposób żywienia,
• mała aktywność fizyczna,
• niska masa mięśniowa,
• gromadzenie się tłuszczu w okolicach brzucha.

U osób cierpiących na metaboliczną otyłość zauważa się, iż zawartość tkanki tłuszczowej wzrasta do > 30 %, przy tym jest ona głównie ulokowana w okolicach trzewi. Beztłuszczowa masa ciała (FFM- free fat mass) jest przy tym mniejsza. Metabolicznie otyli gromadzą więcej tłuszczu poza tkanką tłuszczową, zwłaszcza w wątrobie i mięśniach niż osoby nieotyłe.

Jako czynniki mogące predysponować do wzrostu odkładania się tłuszczu w okolicach brzucha, a tym samym pojawienia się zaburzeń metabolicznych u osób o prawidłowej masie ciała, wymienia się:

• niską masę urodzeniową (
• małą masę ciała w pierwszym roku życia.

Postępowanie w przypadku osób metabolicznie otyłych obejmuje odpowiednie leczenie każdego zaburzenia jakie zostało u nich zdiagnozowane. Najważniejsze jednak jest zwiększenie aktywności fizycznej oraz wprowadzenie odpowiedniej diety. Powinna ona być ubogoenergetyczna, z ograniczeniem tłuszczu oraz wykluczająca cukry proste (słodycze, cukier rafinowany). Problem z MONW, polega na tym, że osoby cierpiące na zaburzenia owe, są często młodymi ludźmi, o prawidłowych parametrach antropometrycznych, charakteryzujące się dość dobrą kondycją, których nie podejrzewa się o problemy zdrowotne. Trudno więc je zdiagnozować i podjąć odpowiednie kroki, czy też profilaktykę.