Detoks z rozsądku

Coraz więcej szkodliwych dodatków w pożywieniu, coraz bardziej zanieczyszczone powietrze, stres, mniej aktywności powodują, że w naszym ciele szybciej odkładają się toksyny – trujące produkty przemiany materii. Sposobem na doprowadzenie organizmu do dobrej formy jest dieta oczyszczająca.

Żegnajcie, toksyny
Celem tego swoistego detoksu jest pozbycie się z organizmu nadmiaru toksyn oraz dostarczenie mu dużej ilości składników odżywczych. Poprzez wyrównanie gospodarki wodno--elektrolitowej dieta ta pomaga nawodnić organizm, usprawnić pracę jelit, czyli zlikwidować wzdęcia, zaparcia, biegunki. Reguluje także gospodarkę kwasowo-zasadową oraz stężenie glukozy we krwi. Oczyszczanie polega na czasowym wyłączeniu z jadłospisu pewnych grup produktów i ograniczeniu się do warzyw, owoców, ziół, przetworów mlecznych oraz sojowych (tofu) spożywanych w odpowiednich proporcjach. Ponieważ ten rodzaj diety oparty jest głównie na warzywach i owocach, idealnym momentem na jej przeprowadzenie jest właśnie przełom lata i jesieni z całym roślinnym bogactwem natury.
Od czego zacząć?
W pierwszej fazie oczyszczania, która może trwać od tygodnia do dwóch, odstawiamy następujące grupy produktów: mięso, wędliny, ryby, owoce morza, tłuszcz zwierzęcy, jajka, sery (poza białymi), słodycze, słodkie napoje gazowane i energetyzujące, kawę, alkohol, czarną herbatę, pieczywo, makarony, ryż, kasze. – Unikamy kostek rosołowych, przypraw typu vegeta, z dodatkiem glutaminianu sodu, który ma za zadanie m.in. wzmocnić smak i zapach potraw. Efektem takiego wzmocnienia jest to, że chcemy zjeść więcej – mówi Anna Englisz, dietetyk z SetPoint. – Mimo sporych ograniczeń dieta oczyszczająca nie jest i nie powinna być dietą monotonną. Można przygotowywać naprawdę finezyjne potrawy. Jemy regularnie co 3–4 godziny, tak by najadać się do syta. Pomiędzy trzema głównymi posiłkami mniejsze przekąski: sok, sałatka owocowa, jogurt z owocami. Istotny jest sposób przygotowywania potraw. Najwięcej jemy na surowo. – Gotujemy krótko i w małej ilości wody lub na parze, pieczemy w folii. Unikamy smażenia, duszenia, by nie wygotowywać witamin, enzymów, składników mineralnych zawartych w produktach.
Dzień na soku
Raz w tygodniu wprowadzamy dietę płynną, podczas której spożywamy wyłącznie wodę, ziołowe herbatki oraz soki owocowe i warzywne (jedynym przeciwwskazaniem jest cukrzyca – soki to łatwo przyswajalne węglowodany, bardzo mocno podnoszą stężenie glukozy we krwi). – Taki dzień powinien być jednak wsparty jogurtem, naturalną maślanką lub kefirem (np. na śniadanie) – uprzedza dietetyk. Spośród całej gamy soków wybieramy świeżo wyciskane oraz jednodniowe, bo w nich jest najwięcej składników odżywczych (potasu, błonnika, witaminy C). Napoje i nektary nie wchodzą w grę. W dniach płynnych, kiedy sok ma być naszym jedynym pożywieniem, pijemy go tyle, na ile mamy ochotę.
SPA dla ciała i ducha
Po pierwszej fazie oczyszczania zaczynamy – stopniowo i powoli – wprowadzać: mięso, ryby, kasze, przetwory zbożowe, jajka. W tym drugim etapie, który może trwać od dwóch do czterech tygodni, możemy też dodawać nieco oliwy, oleju lnianego czy słonecznikowego do sałatek (w pierwszym – jako sosu można używać soku z cytryny). Wiele witamin (A, D, E, K, beta-karoten) rozpuszcza się w tłuszczach i dopiero w takiej formie są przyswajane – dlatego nie ma sensu jedzenie marchewki solo, potrzebna jest np. oliwa albo pestki słonecznika. Jeśli wreszcie się wysypiamy, mamy więcej energii, lepiej się koncentrujemy w pracy, mamy jaśniejszy umysł i jędrniejszą skórę, to znak, że dieta działa. Te efekty są odczuwalne już po dwóch tygodniach. – Nie ma jednak co liczyć na spadek wagi. To nie jest dieta odchudzająca, ale wstęp do zmiany odżywiania. A także przedłużenie młodości – wyjaśnia Anna Englisz. – W owocach i warzywach są związki polifenolowe, czyli przeciwutleniacze, które zwalczają niekorzystne działanie wolnych rodników w naszym organizmie. Taki detoks może się więc okazać czymś dużo ważniejszym niż zwykłe sprzątanie organizmu. Zyskujemy poprawę samopoczucia, zdrowia i wyglądu. To inwestycja na przyszłość.
Sposób przygotowania potraw oraz lista dozwolonych przekąsek

• Papryka faszerowana warzywami i fetą. Duża papryka, 1/2 cukinii, 2 plasterki sera feta, bazylia, pomidor, natka pietruszki, zioła, pieprz. Paprykę obgotować w lekko osolonej wodzie. Cukinie i pomidor pokroić w kostkę,dodać pokrojoną fetę. Całość wymieszać, doprawić ziołami i pieprzem. Przygotowanym farszem nadziać paprykę i zapiec w piekarniku lub na grillu.
• Sałatka Caprese. Kilka liści sałaty, 1/2 kulki sera mozzarella, 2 pomidory, świeża lub suszona bazylia, oliwa. Pomidory pokroić w cząstki, ser w plasterki, posypać bazylią i skropić oliwą. Podawać na sałacie.
• Lekka zupa jarzynowa z cukinią. 2 szklanki wody/bulionu, 1/2 marchewki, 1/2 cukinii, pomidor, ząbek czosnku, łyżeczka oliwy, sól, pieprz, bazylia. Marchewki, cukinię pokroić w plasterki, pomidor bez skóry w cząstki. Wrzucić do wody/bulionu i gotować ok. 15 minut. Bazylię zmiksować z czosnkiem, oliwą i odrobiną wywaru. Doprawić. Sos wlać do zupy i wymieszać.
• Tofu z papryką.1/2 kostki tofu, ząbek czosnku, 1–2 łyżki soku z cytryny, chili w proszku, cebulka, papryka, łyżeczka oleju i sosu sojowego. Pokrojone tofu wymieszać z sosem sojowym, czosnkiem, chili, sokiem z cytryny i krążkami cebulki. Upiec tofu z pokrojoną w kostkę papryką. Wszystkie składniki wymieszać.
• Sola z cytryną. Przygotować pastę z odrobiny otartej skórki z cytryny, rozgniecionej połowy ząbka czosnku, 1/2 łyżeczki oliwy, kolendry, kminku i pieprzu. Pastą natrzeć 150 g filetu z soli, a następnie upiec w piekarniku.
• Sałatka z brokułem, słonecznikiem i śliwkami. Brokuł, 2–3 garście miksu sałat, łyżka pestek słonecznika, 2 łyżki pokrojonych suszonych śliwek. Sos – wymieszać łyżkę soku z cytryny, łyżeczkę oliwy, bazylię, sól, pieprz. Brokuł zblanszować, podzielić na różyczki. Ułożyć na sałacie, dodać słonecznik, śliwki i polać sosem.
• Kasza jęczmienna z marchewką i brokułem. 1/2 woreczka kaszy jęczmiennej, cebulka, ząbek czosnku, 2 marchewki, 2–3 róże brokułu, łyżeczka oliwy, imbir, sól, natka pietruszki, starta skórka z 1/3 cytryny. Ugotować kaszę i brokuł. Cebulkę z czosnkiem zeszklić na łyżeczce oliwy. Dodać imbir, sól, pokrojone drobno marchewki, dolać odrobinę wody i dusić pod przykryciem, aż marchewka będzie miękka. Do warzyw dodać ugotowaną kaszę i różyczki brokułu, natkę i skórkę z cytryny.
• Sałatka z wędzoną rybą i sosem koperkowym. 2–3 plasterki wędzonej ryby, 2–3 garście sałaty, krótki ogórek, 1/2 cebuli. Sos – łyżeczka oliwy, musztardy, miodu i soku z cytryny, koperek, pieprz i sól. Rybę, ogórek, cebulę pokroić i dodać wszystkie składniki do sałaty. Polać sosem i posypać koperkiem.

Lista przekąsek do wyboru:

• kubeczek kefiru lub jogurtu naturalnego
• owoc (np. jabłko, gruszka, 2 garście malin, 1/2 melona, półksiężyc arbuza)
• warzywo (np. kalarepka, papryka, 2 ogórki)
• garść suszonych owoców (niekandyzowanych)
• garść niesolonych orzechów
• szklanka świeżo wyciskanego soku.

Ważne! Dzienna porcja płynów to 2,5–3 litry (woda mineralna, herbata zielona, biała, czerwona, owocowa, ziołowa).