10 powodów, by zwiedzić Ziemię Świętą
Izrael to kraj o wielu obliczach i niełatwej historii. Jego największym skarbem jest Jerozolima, święte miasto trzech religii: judaizmu, chrześcijaństwa oraz islamu. Po wędrówce biblijnym szlakiem przez Nazaret, Betlejem i brzegami Jeziora Galilejskiego czeka cię błogie lenistwo nad Morzem Czerwonym. Coś dla ducha, coś dla ciała.
- Joanna Tyczyńska, Naj
1. BOŻE NARODZENIE W BETLEJEM
Uczestnictwo w pasterce w Betlejem to pragnienie wielu osób. Miasto leży niedaleko Jerozolimy, już na terenie Autonomii Palestyńskiej, lecz wszyscy pielgrzymi są przepuszczani. Wchodząc do Bazyliki Narodzenia Pańskiego, musisz pochylić głowę, aby przejść przez niskie Drzwi Pokory. W Grocie Narodzenia, w miejscu gdzie stał żłóbek, umieszczono metalową gwiazdę otoczoną łacińskim napisem: „Tutaj z Dziewicy Maryi narodził się Jezus Chrystus”. Ludzie przyklękają i całują gwiazdę ze łzami wzruszenia.
2. KĄPIEL W MORZU MARTWYM TO NIEZAPOMNIANA FRAJDA!
W zasadzie jest to wielkie bezodpływowe jezioro położone w najniższej na świecie depresji, czyli przeszło 400 metrów poniżej poziomu morza. Jego zasolenie jest tak duże, że nie da się w nim pływać, ale można leżeć na plecach w wodzie i patrzeć w niebo albo czytać w tej pozycji książkę. Spróbuj też okładów błotnych, bo o cudownych właściwościach tutejszego czarnego błota krążą legendy (podobno korzystała z niego piękna królowa Egiptu Kleopatra).
3. TEL AWIW I HAJFA – DWA MIASTA TĘTNIĄCE ŻYCIEM
Jest powiedzenie: „Jerozolima się modli, Hajfa pracuje, a Tel Awiw się bawi”. Warto to sprawdzić. Jerozolima leży na trasie każdej wycieczki, lecz jeśli zdążysz, odwiedź dwa pozostałe miasta. Portowa Hajfa zachwyca położonymi na wzgórzu Ogrodami Bahaitów i Grotą Eliasza, w której schroniła się Święta Rodzina podczas ucieczki do Egiptu. Tel Awiw kusi plażami, malowniczą starówką w Jafie i życiem nocnym.
4. SKARBY PUSTYNI
Jeśli nigdy nie byłaś na pustyni, nadarza się świetna okazja! Pustynia Negew zajmuje prawie połowę obszaru Izraela i choć niełatwo po niej podróżować, jest tu wiele do zobaczenia. Są parki narodowe z oazami, ruiny starożytnych miast i wciąż można spotkać koczujących beduinów (słyną z gościnności, a zaproszenie na kawę to zaszczyt, którego nie można odrzucić). Ale najsłynniejszą atrakcją jest Machtesz Ramon, największy na świecie krater krasowy. Widoku, jaki roztacza się z jego krawędzi, nie zapomnisz – to iście księżycowy krajobraz.
5. JEROZOLIMA ARABSKA
Arabskie oblicze Jerozolimy najlepiej zobaczysz w dzielnicy muzułmańskiej, obejmującej część Starego Miasta. Jest nieco chaotyczna, wypełniona kramami i sklepikami, niepozbawiona jednak uroku. Nie przeocz Wzgórza Świątynnego ze złocącą się w słońcu Kopułą Skały i meczetem Al-Aksa. To trzecie – po Mekce i Medynie – najświętsze miejsce dla wyznawców islamu.
6. PRZECHADZKA PO ORIENTALNYM BAZARZE
Zgiełk, ścisk, kolory i zapachy... Takie wrażenia czekają cię podczas wizyty na arabskim targu. Do tego można tu także dobrze i tanio zjeść (kup świeże owoce, orzechy lub pyszne pieczywo). Szczególnie malowniczo jest na bazarze Karmel w Tel Awiwie i na żydowskim pchlim targu w Jafie, na którym można kupić nie tylko oryginalne pamiątki, lecz również cenne starocie. Nie zapomnij się targować! To typowy bliskowschodni zwyczaj.
7. JEROZOLIMA BIBLIJNA
Wędrówka śladami Chrystusa to wzruszające przeżycie. Nic nie może się równać z przechadzką po Ogrójcu, czyli ogrodzie Getsemani, w cieniu liczących ponad 2000 lat drzew oliwnych, z przejściem Drogi Krzyżowej (dziś, niestety, zajętej częściowo przez gwarny bazar) i z chwilami skupienia w Bazylice Grobu Świętego. Schodząc z Góry Oliwnej, zatrzymaj się w kościele Pater Noster – to tutaj Jezus nauczył swoich uczniów modlitwy „Ojcze nasz”, której tekst w ponad stu językach umieszczono na mozaikowych tablicach na ścianach świątyni.
8. JEROZOLIMA ŻYDOWSKA
Ściana Płaczu, instytut Yad Vashem oraz ortodoksyjna dzielnica Mea Szearim to żelazne punkty programu, gdy chce się poznać historię Izraela. Pierwsze z tych miejsc – fragment muru zburzonej przed wiekami świątyni – jest otaczane czcią przez wszystkich Żydów. To tu, kołysząc się rytmicznie, modlą się i wkładają w szczeliny między kamienie karteczki z prośbami do Boga.
9. KULINARNY MISZMASZ
... czyli izraelskie jedzenie. Różni się ono od naszych wyobrażeń. Co innego kuchnia żydowska z zasadą koszerności i tradycyjnymi potrawami jadanymi w szabas, a co innego współczesna kuchnia izraelska, pełna wpływów arabskich. Hummus (krem z ciecierzycy) i falafel (smażone kulki z bobu lub cieciorki), podawane z chlebkami pita, to najpopularniejsze dania – tanie, smaczne, sprzedawane na każdym rogu. Oprócz nich skuś się też na wspaniałe arabskie słodycze i piekielnie mocną kawę z dużą ilością cukru. Warto próbować nowych smaków!
10. CUDA PODWODNEGO ŚWIATA
Jest takie miejsce w Izraelu, gdzie 350 dni w roku świeci słońce, a temperatura powietrza i wody nawet zimą nie spada poniżej 20°C. To kurort Ejlat nad Morzem Czerwonym, dobre miejsce, by poleniuchować po intensywnym zwiedzaniu. Tutejszą ciekawostką jest rafa koralowa – objęta ścisłą ochroną, o czym warto pamiętać w chwilach pokusy, by jej kawałek zabrać na pamiątkę. Jeśli zawsze marzy- łaś, żeby nauczyć się nurkować, trudno o lep- sze miejsce; ale jeżeli to zbyt duże wyzwanie, nie wszystko stracone! W podwodnym obser- watorium świata koralowców kolorowe ryby masz przed oczami, tyle że za szybą.
IZRAEL MINIPRZEWODNIK
WYJAZDY ZORGANIZOWANE
Najlepszym sposobem na zwiedzenie Izraela będzie wyjazd z biurem podróży lub pielgrzymką, które są często organizowane przez parafie. Przeważnie to tygodniowe, dosyć intensywne objazdy po najważniejszych atrakcjach, z możliwością dopłaty za drugi, wypoczynkowy, tydzień nad Morzem Czerwonym (w izraelskim Ejlacie lub już za granicą – w Egipcie). Ejlat to świetna baza wypadowa na wycieczkę do Jordanii (legendarna Petra – miasto wykute w skale) lub na półwysep Synaj. Warto porównać ceny w kilku biurach i poszukać promocji, ale 8-, 9-dniowy wyjazd z dwoma posiłkami będzie kosztował w zależności od standardu od 2 tys.do ponad 3 tys. zł.
Uwaga! Jeśli zastanawiasz się nad wyjazdem z dziećmi, to dla młodszych pełna wycieczka objazdowa może być zbyt męcząca. Program na pewno będzie napięty, do tego tłumy turystów oraz wysokie temperatury, szczególnie latem.
CO PRZYWIEŹĆ
Dewocjonalia sprzedawane na ulicy są zazwyczaj kiepskiej jakości, lepiej kupić np. różaniec w którymś z miejsc kultu. Najlepiej poradzić się w tej sprawie przewodnika lub zaprzyjaźnionego tubylca. Na bazarze znajdziesz wonne orientalne przyprawy lub smaczne orzechy. Największym izraelskim hitem są kosmetyki znad Morza Martwego i paczkowane błoto, którym możesz okładać się we własnej wannie.
WARTO WIEDZIEĆ
* Skomplikowana sytuacja polityczna Izraela w niewielkim stopniu odbija się na turystach. Przyjezdni są bezpieczni, choć trzeba znosić liczne kontrole (niezwykle dokładna jest zwłaszcza ta po przylocie na lotnisku, bądź więc przygotowana na najbardziej absurdalne pytania).
* Uważaj na słońce! Panują tu straszne upały. Twoimi nieodłącznymi towarzyszami powinny być: kapelusz na głowę, krem z filtrem, okulary przeciwsłoneczne i butelka z wodą.
* Nie zapomnij o odpowiednim stroju, bo inaczej nie wejdziesz do wielu miejsc. Niezbędna jest długa spódnica i szal do zarzucenia na gołe ramiona; mężczyźni, np. przy Ścianie Płaczu, muszą mieć nakrycie głowy. Zarówno w dzielnicach ortodoksyjnych Żydów, jak i w meczetach czy kościołach, odkryte kobiece nogi są nie do przyjęcia (spodnie u kobiet też często są źle widziane).