Międzynarodowy Dzień Przyjaciela — jak pielęgnować najważniejsze relacje?
Prawdziwa przyjaźń to jedna z najcenniejszych relacji, jakich możemy doświadczyć w życiu. To więź, która zdecydowanie wykracza poza codzienne interakcje i powierzchowne znajomości, oferując głębokie zrozumienie, wsparcie i bezwarunkową akceptację. O takich przyjaźniach powstały najpiękniejsze baśnie, filmy, wiersze i powieści. Niektórzy skłonni byliby powiedzieć, że to uczucie silniejsze niż miłość. Ale czy rzeczywiście akceptacja wszystkich wad i niedoskonałości przyjaciela jest punktem obowiązkowym w budowaniu trwałej i szczęśliwej relacji? Zdecydowanie nie. Przyjaźń wymaga nakładu pracy i troski. 30 lipca, w Międzynarodowy Dzień Przyjaciela, wspólnie zastanówmy się, jak możemy stać się lepsi w oczach naszych najbliższych. Kilka poniższych rad pomoże ci stworzyć własny kodeks dobrego przyjaciela.
- Agata Mularczyk
Badania pokazują, że największą liczbę relacji nawiązujemy w okolicach 25 roku życia. Dlaczego? Powód jest banalnie prosty: w tym wieku zwykle prowadzimy najbardziej aktywne życie towarzyskie, co sprzyja nawiązywaniu relacji. Udział w imprezach, spotkaniach towarzyskich, koncertach i otwartość na nowe doświadczenia umożliwiają poznanie nowych osób. Później zdecydowanie częściej skupiamy się na związkach romantycznych, rodzinie i budowaniu kariery. Ludzie, z którymi zaprzyjaźniliśmy się w młodości, w wielu przypadkach zostają z nami na całe życie. Oczywiście możliwe jest stworzenie nowej relacji, jednakże z pewnością jest to trudniejsze i wymaga większego zaangażowania. Co nie znaczy, że naszej atencji nie potrzebują przyjaźnie, które już mamy. Wręcz przeciwnie! Trzeba o nie dbać.
W przeciwnym razie skutki utraty przyjaciela mogą być katastrofalne – z badań wiemy, że cenne więzi społeczne mają ogromne znaczenie dla utrzymania zdrowia: zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Relacje drogie naszemu sercu mogą wpływać na nasze zdrowie, zmniejszając ryzyko zachorowań na wiele chorób, wzmacniają odporność i w efekcie wydłużają życie. Pomyśl więc, jak ważne dla drugiej osoby może być wsparcie, którego udzielisz przyjacielowi w trudnej dla niego sytuacji, takiej jak zmiana pracy czy rzucanie nałogów np. palenia papierosów.
Wspólnie spędzony czas ma znaczenie
Jakość, nie ilość. To naczelna zasada, która swoje zastosowanie ma także w relacjach. Można być co prawda obok siebie, ale skupionym na innych czynnościach, jak oglądanie telewizji czy przeglądanie social mediów w telefonie. Wtedy możemy mieć poczucie, że przecież „widujemy się często”, ale niestety nie stoi za tym nic, co mogłoby wzmacniać więzi z przyjacielem. Postaw na budowanie wspomnień. Wspólne wyjazdy, spotkania czy wartościową rozmowę. To klucz do prawdziwego spędzania czasu razem.
Świetnym pomysłem jest także podjęcie wspólnej aktywności fizycznej. Może przy okazji znajdziecie coś, w co wkręcicie się z korzyścią dla zdrowia! Wycieczki rowerowe, spacery nordic walking, regularne wizyty na basenie, fitness, zumba, kajaki, narty, deska, kite – opcji jest wiele i dotyczą zarówno wyjazdowych sportów, jak i takich, które można praktykować w zasadzie codziennie, bez większych nakładów finansowych.
Nie samym sportem jednak stoi przyjaźń! Z powodzeniem możecie też spędzać czas w sposób, który obydwu wam sprawi przyjemność. Wyjście na kawę, masaż dla dwojga, teatr, kluby komediowe? A może kurs ceramiki, którego warto poszukać w lokalnych domach kultury, ponieważ warsztaty te stają się coraz bardziej popularne? Świetną propozycją są także dyskusyjne kluby książki – a jeśli takiego nie ma w waszym mieście, a obie lubicie czytać, może warto rozważyć założenie własnego? Nawet jeśli będziecie w nim tylko we dwie, daje to poczucie tworzenia czegoś wspólnego, waszego. Regularne spotkanie wypełnione rozmowami i wzajemnym skupieniem na sobie uwagi pomagają utrzymać bliskość i zrozumienie między przyjaciółmi.
Doceniaj swojego przyjaciela
Prawdopodobnie twoja przyjaciółka wie, że jest dla ciebie ważna i doceniasz to, kim jest. Albo to, co udało jej się osiągnąć. Nie ma jednak niczego przyjemniejszego niż szczere uznanie od osoby, na której ci zależy – wprost. Warto celebrować więc w ten sposób wielkie, ale i małe sukcesy i przypominać przyjacielowi, że jesteśmy z niego dumni.
W naszej narodowej naturze leży mała wylewność. Nie dziękujemy sobie „z byle powodu”, niechętnie wyrażamy uczucia – czasem w ogóle z trudem przychodzi nam podziękowanie za coś, co wydaje nam się naturalne. Czyli np. to, że w ogóle mamy przyjaciela! Jeśli i dla ciebie jest to trudne, warto nad tym popracować.
Małe gesty również mają znaczenie. Pamiętaj o urodzinach, rocznicach, trudnych wyzwaniach w pracy czy w życiu osobistym. Nikt nie mówi o wielkich prezentach, czy wspólnym świętowaniu – czasami wystarczy, chociażby zwykła, osobista wiadomość z życzeniami. Doskonałym sposobem na „scementowanie” przyjaźni jest też obecność. Okrągłe urodziny, ślub, baby shower. Nawet jeśli wymaga to od ciebie więcej wysiłku, to możesz mieć pewność, że twój udział w życiu drugiej osoby i wspólne celebrowanie ważnych chwil ma ogromne znaczenie. Tych uroczystości nie ma naprawdę aż tyle, by chociaż nie spróbować „przenieść góry” dla swojej przyjaciółki.
Pomyśl, że przecież chciałabyś, żeby ona zrobiła to również dla ciebie!
Wspieraj w trudach np. w rzucaniu nałogów
W życiu pojawia się wiele wyzwań, którym trzeba sprostać i o wiele łatwiej da się przez nie przejść, jeśli ma się w kimś wsparcie. Czasami wynikają one z naszych błędów i złych decyzji, za które nie chcielibyśmy być oceniani. Mogą to być też problemy miłosne czy zawodowe. Niezależnie od ich natury, człowiek ma prawo czuć się nimi przytłoczony i nie wiedzieć, jak dalej sobie ze wszystkim poradzić. Jeśli przez taką sytuację życiową przechodzi właśnie twoja przyjaciółka, musisz stanąć na wysokości zadania. Uwierz, że piękna przyjaźń i oddana, druga osoba w twoim życiu to prawdziwy skarb. Możesz być ramieniem do wypłakania, możesz zaoferować aktywne wsparcie czy odciążyć przyjaciółkę w obowiązkach, jeśli tego potrzebuje. Szczerze rozmawiając o problemie z pewnością uda ci się znaleźć sposób, w jaki możesz jej pomóc.
Oczywiście wsparcie okazywać można także i na co dzień. Najlepszym przykładem jest np. pomoc w rzucaniu szkodliwych nałogów, takich jak palenie papierosów – w końcu w Polsce pali co czwarta dorosła kobieta i co trzeci dorosły mężczyzna. Zatem, niestety jest duże prawdopodobieństwo, że twój przyjaciel lub przyjaciółka należy do tego niechlubnego grona. To uzależnienie, które jest wyjątkowo szkodliwe dla zdrowia osoby palącej, jak i osób wokół niej, które mimowolnie stają się biernymi palaczami. Wdychanie papierosowego dymu jest głównym powodem podwyższonego ryzyka powstania wielu chorób (w tym nowotworów) – większym niż niezdrowe odżywianie, cukrzyca, wysokie ciśnienie, alkohol czy środowiskowe zanieczyszczenia powietrza! Wesprzyj więc bliską ci osobę w rzuceniu palenia. Jak to zrobić? Oczywiście możesz zarzucić ją całą dostępną literaturą dotyczącą szkodliwości tego nałogu, ale ona najprawdopodobniej zdaje już sobie z tego sprawę. Nikt nie zabroni ci też uderzyć w moralizatorski ton, ale po prostu… nie tędy droga. Rzucenie papierosów nie jest łatwe. Statystyki pokazują, że wielu palaczy podchodzi do tego dziesiątki razy, więc jeśli twoja przyjaciółka dojrzała już do rzucenia palenia, doceniaj jej starania i bądź obecna. Pomóż jej w stworzeniu planu działania uwzględniającego datę rozpoczęcia tego wyzwania i strategie radzenia sobie z głodem nikotynowym np. ćwiczenia, nowe hobby czy techniki relaksacyjne. Bądź obecna i słuchaj. Świętujcie każdy mały sukces. W trudnych chwilach nie osądzaj ani nie krytykuj. Możesz jej po prostu przypomnieć, dlaczego zdecydowała się na ten krok. Ważne, abyś wykazała zrozumienie dla trudności, z jaką się zmaga. Jeśli to nie pomoże, zachęć ją do skorzystania z pomocy specjalistów takich jak lekarze czy terapeuci. A jeśli twoja przyjaciółka jest tzw. wiecznie rzucającą palaczką, która wciąż dzierży w ustach papierosa, możesz zasugerować jej lepszą dla niego alternatywę, przykładowo podgrzewacz tytoniu. Tutaj, jak sama nazwa wskazuje, tytoń się nie spala, a podgrzewa. Nie wydziela się więc trujący dym, tylko niemal bezwonny aerozol nikotynowy. To właśnie ze względu na zdecydowanie mniejszą ilość toksyn oraz ograniczenie szkodliwego wpływu na palacza i jego otoczenie – amerykańska FDA oficjalnie uznała podgrzewacze tytoniu IQOS za lepszy wybór dla palaczy, niż palenie papierosów. Amerykańscy specjaliści podkreślili też, że zastąpienie papierosów takimi podgrzewaczami będzie korzystne z perspektywy zdrowia publicznego. Ale hola, hola! Nie możecie jednak tracić z oczu prawdziwego celu tej batalii, czyli stuprocentowego rzucenia nałogu nikotynowego. Dopinguj więc swoją przyjaciółkę, aby udało jej się to zrealizować.
Postaw na szczerość
Czy w pracy, czy w życiu prywatnym szczery i rzetelny feedback to podstawa. Ważne, by być otwartym na potrzeby i emocje nie tylko swoje, ale także drugiej osoby. Ukrywanie uczuć lub udawanie kogoś, kim nie jesteśmy, może prowadzić do nieporozumień lub osłabienia więzi. Bycie szczerym zaprocentuje szczególnie w trudnych chwilach i konfliktach, przez które przechodzi każda relacja. Kluczem nie jest unikanie problemów, czy trudnych tematów, ale rozwiązywanie ich w sposób konstruktywny. Otwarta rozmowa, wyrażenie swoich uczuć, szukanie kompromisów są niezbędne do przezwyciężenia trudności i utrzymania zdrowej relacji. Np. kiedy potrzebujesz przestrzeni lub czasu tylko dla siebie, albo jeśli jesteś zajęta, toniesz w pracy czy w domowych obowiązkach – powiedz to. Możesz nie tylko usłyszeć potrzebne ci słowa wsparcia, ale też – przede wszystkim jasno deklarujesz, że z uwagi na brak czasu możesz nie być dostępna. Zamiast oferować mgliste i niejednoznaczne „nie mam czasu”, mów otwarcie. Nawet jeśli twój napięty plan dnia może utrzymywać się przez kolejne miesiące, daj o tym znać przyjacielowi czy przyjaciółce. Możesz też złożyć „kontrofertę” – teraz będę miała mniej czasu, ale kiedy uporam się z tym projektem, możemy wyjechać razem na weekend. Dobrym rozwiązaniem jest zaproponowanie też innej formy kontaktu – jeśli nie dasz rady odpowiadać na wiadomości w ciągu dnia czy tygodnia, umów się na dłuższą rozmowę przez telefon w najbliższy weekend!
Winston Churchill powiedział kiedyś „Przyjaźń jest tym, co daje nam siłę, kiedy jesteśmy słabi, a radość, kiedy jesteśmy smutni”. Zastanów się, kiedy ostatnio dzwoniłaś do swojej przyjaciółki, żeby sprawdzić, jak idzie jej nowy projekt, czy nie wkurza jej nowy szef albo jak było na randce z nowym match’em? Dbaj o swojego przyjaciela! Chwyć za telefon i umów się z nią na kawę.