Sekrety kropli KRWI

1. Skąd bierze się krew?

Z kości, a dokładnie ze znajdującego się w nich szpiku kostnego. W każdej minucie powstają w nim nowe komórki, a gdy dojrzeją, przechodzą do krwi. W ciągu sekundy trafiają do krwiobiegu setki tysięcy nowych komórek. Jednocześnie taka sama ilość ciałek krwi zużywa się i jest niszczona ? dzięki temu zachowana jest równowaga.

2. Dlaczego krew jest czerwona?

Kolor ten zawdzięcza czerwonym krwinkom (erytrocytom), a dokładniej barwnikowi, który je wypełnia (hemoglobina). Trudno się dziwić, że krew jest czerwona, skoro w jej 1 mm3 jest około 4 milionów krwinek! Czerwony kolor erytrocytów, jak światła drogowe, sygnalizuje: "Uwaga! Wiozę bardzo cenny towar". A jest nim rozwożony z płuc do każdej komórki organizmu tlen, a w powrotnej drodze ? dwutlenek węgla.

3. Po co potrzebna jest nam krew?

Najważniejsze jej zadanie (oprócz dostarczania do komórek tlenu i zabierania dwutlenku węgla) to obrona przed zarazkami, dowóz zbędnych produktów przemiany materii do miejsc "utylizacji" (np. do wątroby) i transport ważnych składników, jak choćby hormonów i witamin. Poza tym krew krążąc w naczyniach odbiera ciepło z tych miejsc, w których jest go za dużo (np. z mięśni biegającego dziecka) i przenosić je tam, gdzie może się go pozbyć (np. do skóry).

4. Z czego składa się krew?

Krew przypomina nieco... zupę jarzynową. Jej płynna część to osocze, a rozproszone w niej "warzywa" to komórki krwi (np. marchewka to czerwone krwinki, pietruszka to białe ciałka toczące boje z chorobotwórczymi drobnoustrojami, a seler to płytki, dzięki którym krew krzepnie). Inne składniki krwi to glukoza, hormony, białka, produkty przemiany materii oraz różne pierwiastki.

5. Czy płód w brzuchu mamy też ma krew?

Tak. Już w pierwszych tygodniach życia zarodka powstają naczynia krwionośne i komórki krwi, a jego serce zaczyna bić w 23. dniu. Komórki krwi najpierw tworzą się w pęcherzyku żółtkowym, potem w wątrobie, śledzionie, szpiku i węzłach chłonnych. Choć te pierwsze komórki mają się do krwinek rocznego brzdąca jak dyliżans do mercedesa, to bez nich nie byłby możliwy dalszy rozwój malucha w brzuchu mamy.

6. Dlaczego krew krzepnie?

Gdyby krew nie krzepła, zwykłe krwawienie z nosa czy wypadnięcie pierwszego mleczaka byłoby przecież poważnym problemem. Proces krzepnięcia krwi jest dość skomplikowany. Najpierw kurczy się uszkodzone naczynie krwionośne. W tym samym czasie przyczepiają się do niego płytki krwi, a kolejne, które stale napływają z krwią, przyczepiają się do nich. Nawarstwione w ten sposób płytki tworzą tzw. czop płytkowy. Nie dałby on sobie jednak rady z utrzymaniem napierającej krwi, która chce się wydostać z naczynia, gdyby nie włóknik. Jego nitki tworzą gęstą siatkę. Przytwierdza się ona do ścianek uszkodzonego naczynia i "łapie" napływającą krew, trochę jak sieć rybacka połów. Ścianki naczynia zbliżają się do siebie, wzmacniając ten misterny skrzep i... krew przestaje lecieć.

7. Ile krwi ma małe dziecko?

To zależy od wagi malucha. Noworodek, który waży blisko 3 kilogramy ma jakieś 250 mililitrów krwi, a dziecko ważące 20 kg ma jej około półtora litra.