Bakterie spod ciemnej gwiazdy

Zarazki w kropelce

Polska nazwa tych bakterii brzmi: „dwoinka zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych”. O zakażenie nimi nietrudno, bo przenoszą się drogą kropelkową i przez bezpośredni kontakt. Wystarczy więc wspólna zabawa czy obdarowywanie dziecka buziakami. Na szczęście, nawet gdy bakterie dostaną się do organizmu malca, nie oznacza to jeszcze choroby. Mogą osiąść w gardle i nosie nie wywołując dolegliwości. Dziecko (lub dorosły) staje się wtedy nosicielem. W żłobkach, przedszkolach i szkołach więcej dzieci jest nosicielami, bo duże skupiska sprzyjają przekazywaniu zarazków.

Liczy się czas

Meningokoki mogą wywołać zapalenie gardła, ucha środkowego, spojówek, a nawet zaatakować płuca, drogi moczowe lub stawy. Jednak najbardziej niebezpieczne jest wywołane przez nie zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych, mózgu oraz sepsa. Może do niej dojść, gdy bakterie przedostaną się do krwi i zaczną się w niej mnożyć. Takie uogólnione zakażenie to poważna sprawa, bo choroba ma zwykle ciężki i szybki (czyli „piorunujący”) przebieg. Charakterystyczna dla meningokoków jest krwotoczna wysypka (drobniutkie lub nieco większe ciemne plamki). Najpierw pojawia się głównie na nogach i tułowiu, rzadziej na buzi. W krótkim czasie może zająć całe ciało. Blisko połowa takich zachorowań kończy się tragicznie. Dlatego tak ważne jest, by nie lekceważyć z pozoru błahych objawów (np. gorączki, napiętego tętniącego ciemiączka, nietypowej wysypki). Gdy coś cię niepokoi, lepiej od razu zgłoś się do lekarza, żeby nie przegapić początku choroby malca.

Można się bronić

Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania zakażeniom wywołanym przez meningokoki jest szczepionka. Nazywa się NeisVac-C i jest na liście szczepień zalecanych (kosztuje ok. 170 zł). Dziecko można nią zaszczepić już w 2. miesiącu życia – jednocześnie z innymi obowiązkowymi szczepionkami. Przed meningokokami można też bronić się wspierając ogólną odporność dziecka poprzez prawidłową dietę, ruch na świeżym powietrzu i przestrzeganie zasad higieny. Zakażeniu sprzyjają bowiem infekcje wirusowe dróg oddechowych.

WAŻNE PYTANIA

Jak często zdarzają się choroby wywołane przez meningokoki?

Od 1 stycznia do 15 marca 2007 zarejestrowano u nas 109 przypadków groźnej choroby meningokokowej. Rok temu w tym okresie było ich 58. To w sumie niezbyt dużo, ale jeśli dojdzie do meningokokowej sepsy lub zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, to tragiczny finał zdarza się znacznie częściej niż przy innych chorobach.

Czy to prawda, że atakują zwykle meningokoki typu B, a szczepionka chroni tylko przed typem C?

Typ C wywołuje prawie połowę zachorowań, a pozostałe typ B. Szczepionka chroni przed typem C. Szczepienie nią dzieci jest więc potrzebne.

Gdzie można zaopatrzyć się w szczepionkę?

W przychodni lub aptece na receptę. Trzeba przechowywć ją zgodnie z zaleceniami producenta (by nie straciła skuteczności).

SCHEMAT SZCZEPIENIA

• 2.-12. miesiąc: 2 dawki (w odstępie 2 miesięcy)
• po 1. roku: 1 dawek

MENINGOKOKI W LICZBACH

- Bakterie te odpowiadają za zdecydowaną większość zachorowań na zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych – ok. 90 proc.
- Najbardziej narażone na zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych są małe dzieci i przedszkolaki, a także młodzież (w wieku 16–20 lat).
- 5–10 proc. osób jest nosicielami meningokoków (są więc zarażone bakteriami, ale nie mają objawów choroby).