Antybiotyk i co dalej?

O tym, czy atybiotyki są dziecku potrzebne, decyduje lekarz. Aby upewnić się, czy przyczyną choroby są bakterie, czy oporne na te leki wirusy, zaprasza on małego pacjenta na ponowną wizytę za 1-2 dni. Przez ten czas malec dostaje środki przeciwgorączkowe i przeciwzapalne. Podczas kolejnego badania zwykle łatwiej lekarzowi ocenić przyczynę zakażenia i podjąć właściwą decyzję o sposobie leczenia. Takie postępowanie wynika z niechęci do pochopnego stosowania antybiotyku. Może on bowiem zaszkodzić dziecku. Kiedy?

Gdy niszczy dobre bakterie

Nudności, wymioty, bóle brzuszka czy biegunka zwykle świadczą o tym, że maluch źle toleruje antybiotyk albo że zachwiana została równowaga pomiędzy „dobrymi” i „złymi” bakteriami w jelitach.

Dlatego:

• Przed podaniem antybiotyku dobrze jest obniżyć dziecku gorączkę (poniżej 38 °C), żeby nie zwymiotowało leku.
• Antybiotyk działa najlepiej, gdy jest połknięty godzinę przed małym, lekkim posiłkiem lub 2 godziny po posiłku (szczegółową informację na ten temat znajdziesz na ulotce).
• Do popicia świetna jest herbatka albo woda, ponieważ nie utrudniają wchłaniania leku.
• Stosowanie probiotyków (np. Acidolac, Lakcid, Lacidofil, Enterol, Trilac) przy leczeniu antybiotykami zapobiega zakażeniom jelit.

Gdy powoduje uczulenie

Reakcją dziecka na leczenie antybiotykiem może być wysypka, obrzęk stawów, duszność, a nawet groźny wstrząs anafilaktyczny.

Dlatego:

• Pomocne jest zapisanie (np. w książeczce zdrowia dziecka) nazwy leków, po których wystąpiła kiedyś reakcja alergiczna i leków zabronionych przez lekarza (np. alergologa). Gdy nowy lekarz (np. w pogotowiu czy przychodni specjalistycznej) przed wystawieniem recepty na antybiotyk zapyta o rekcje alergiczne u malca, będziesz dobrze przygotowana.
• Przyda się również rozszyfrowanie na ulotce międzynarodowej nazwy chemicznej przepisanego antybiotyku (zwykle jest napisana małym drukiem pod nazwą leku). Wystarczy wtedy sprawdzić w notatkach, czy nie znajduje się na twojej "zakazanej liście".

Gdy sprzyja grzybicy

Drożdżaki to grzybki żyjące wraz z innymi mikroorganizmami na skórze, w śluzówce gardła, nosa, buzi i narządów płciowych. W przeciwieństwie do reszty „mieszkanców” śluzówki są odporne na większość antybiotyków. W czasie antybiotykoterapii mają więc idealne warunki do rozmnażania! A efektem tego mogą być m.in. pleśniawki, zapalenie jamy ustnej albo grzybica pochwy.

Dlatego:

• Warto myć ząbki i dziąsełka tuż po wypiciu antybiotyku - zapobiega to infekcjom w buzi. Jeśli malec tego nie umie, trzeba mu pomóc.
• Jeżeli dziecko cierpiało już z powodu drożdżycy (choroby wywołanej przez drożdżaki), dobrze zapytać lekarza o leki przeciwko niej.

TO CIEKAWE!

W Polsce dostępnych jest obecnie ponad 100 różnych antybiotyków. Wybór najwłaściwszego w danej sytuacji nie jest łatwy. Ideałem byłoby wykonanie badania mikrobiologicznego (tzw. posiewu). Na jego wynik trzeba jednak poczekać kilka dni, a z leczeniem nie zawsze można zwlekać.

Gdy "uczy" bakterie obrony

Czasem szczep bakterii uodpornia się na jakiś antybiotyk. Im dłużej i częściej stosowany jest dany antybiotyk, tym większe ryzyko, że w organizmie pojawią się odporne na ten lek bakterie. Podobne skutki może mieć zbyt krótkie lub nieregularne leczenie.

Dlatego:

• Najlepsze efekty terapii antybiotykami daje stosowanie ich ściśle według wskazówek lekarza (np. co 8 godzin przez 10 dni).
• W przypominaniu o porze podania antybiotyku przydać się może budzik lub "przypominacz" w telefonie komórkowym.

Gdy daje słaby efekt

Pewne produkty i leki (np. mleko i jego przetwory, sok grapefruitowy, preparaty witaminowe z żelazem, wapniem, magnezem) łykane równocześnie z antybiotykiem osłabiają jego działanie.

Dlatego:

• Przeczytanie na ulotce leku akapitu "Interakcje" i zastosowanie się do zawartych tam zaleceń sprzyja skutecznemu leczeniu dziecka.
• Preparaty witaminowe (zwłaszcza z minerałami) lepiej wpływają na organizm, gdy są podawane nie wcześniej niż 2 godz. po antybiotyku.

WARTO WIEDZIEĆ

Obserwuj reakcje dziecka w czasie leczenia antybiotykami – czy nie występują nowe dolegliwości, zwłaszcza nietypowe dla danej choroby (np. wysypka, wymioty, biegunka, senność, pobudzenie, duszność). Przy prawidłowym stosowaniu leków zdarzają się rzadko, są zwykle niezbyt nasilone i dość szybko mijają. Jednak zawsze wymagają skonsultowania z lekarzem!