8 rodzajów ZNAMION: jak skutecznie się ich pozbyć?

Zmiany skórne to defekty, które przeszkadzają, psują samopoczucie, są nieestetyczne. Na naszym ciele może pojawiać się wiele różnych zmian. Ich podłoże również może być różnorodne. Znamiona powstają w wyniku urazów, zmian hormonalnych, predyspozycji genetycznych lub wpływu środowiska. Można usunąć je chirurgicznie lub laserowo, jednak zanim to zrobimy, najpierw trzeba je dobrze zdiagnozować. Wśród najpopularniejszych zmian skórnych możemy wyróżnić.

Znamiona barwnikowe - co to jest?

To różnego typu ciemne plamki (nie wystające lub wystające), tzw. pieprzyki. Zbudowane są z łagodnie namnażających się melanocytów. Większość z nas je ma. Pojawiają się w okresie dojrzewania, przybywa ich do 30., 40. roku życia. Później ich z reguły trochę ubywa. Ich pojawianiu się sprzyja ekspozycja na słonce oraz predyspozycje genetyczne. Są one z reguły dosyć głębokie (mogą sięgać od naskórka do skóry właściwej).

Ten typ zmian skorych powinniśmy szczególnie obserwować, ponieważ mogą przekształcać się w czerniaka, czyli nowotwór skóry. Mając takie znamiona barwnikowe, powinniśmy więc zwracać uwagę na to, czy nie zaczyna się dziać z nimi coś nietypowego niż dotychczas, czyli np.: przez wiele lat znamię było jednej wielkości i nagle zaczęło gwałtownie się powiększać. Innym niepokojącym sygnałem może być nierównomierny kolor znamienia lub kiedy zaczyna ono bez powodu krwawić. To są niebezpieczne objawy i wtedy natychmiast trzeba iść do specjalisty, który przeprowadzi dermatoskopię. Jeśli okaże się, że wygląda podejrzanie, to wtedy pobiera się wycinek i bada histopatologicznie. Osoby, które mają dużą ilość znamion barwnikowych, czyli mają zespół znamion atypowych, powinny raz na rok chodzić na profilaktyczny ich „przegląd”, nawet jeśli same nic podejrzanego na swoim ciele nie widzą. Bardzo ważną rzeczą jest to, że znamion barwnikowych nie powinno się usuwać laserowo, a zwłaszcza laserem przeznaczonym do usuwania przebarwień. Te znamiona usuwa się najczęściej chirurgicznie.

Sprawdź: Przebarwienia na twarzy: jak ich uniknąć i co zrobić, gdy się pojawią?

Włókniaki - co to jest?

Są to różnego rodzaju wypustki w kolorze skóry, które z czasem się powiększają. Powstają z tkanki łącznej. Wyróżnia się włókniaki miękkie i włókniaki twarde. Włókniaki miękkie to miękkie guzki, zwykle workowato zwisające. Włókniaki twarde są z reguły pojedyncze, mniejsze niż włókniaki miękkie. Najczęściej występują na twarzy, szyi, karku, w okolicy pach. Mogą pojawić się w dowolnym momencie życia. Są bezpieczne. Żaden włókniak nie zniknie sam z siebie. Najlepiej jest usuwać je laserowo, ale można również chirurgiczne, elektrochirurgiczne lub kriochirurgicznie.

Brodawki skórne - co to jest?

Brodawka łojotokowa jest zmianą łagodną. Pojawia się zwykle u osób w średnim wieku i starszych. Zmiany te są okrągłe i mają charakter rogowaciejącego naroślą. Zazwyczaj usuwa się je laserowo lub łyżeczkuje.

Brodawka wirusowa to tzw. kurzajka. Jest wywołana przez wirus HPV. Wizualnie przyjmuje charakter grudki o szerokiej podstawie i nierównej powierzchni. Brodawki wirusowe lokalizują się w różnych miejscach (najczęściej na rękach i stopach ze względu na częste stykanie się tych części ciała z innymi podłożami, ale mogą też pojawiać się np. w miejscach intymnych, o nich mowa poniżej). Z czasem będą się powiększać, najlepiej więc usuwać je jak najwcześniej. Poza tym brodawki im są większe tym głębiej wirus penetruje skórę, przez to ciężko je w całości usunąć, i niestety potem mogą się odtwarzać. Można je usuwać laserowo, za pomocą elektrokoagulacji, wymrażania, wyłyżeczkowania lub stopniowo chemicznie „wypalać” przy zastosowaniu różnych substancji (najczęściej zawierających kwas mlekowy lub kwas salicylowy), czy leczyć farmakologiczne. Najtrudniej usuwa się brodawki z tych rejonów, gdzie jest najwięcej zrogowaciałej skóry, czyli z wewnętrznych stron stóp i dłoni, lub przy paznokciach. Ponieważ ten typ brodawki jest zmianą wirusową, należy unikać nieprofesjonalnych sposobów ich usuwania, ponieważ moglibyśmy się narazić na rozsiew tych zmian w obrębie zdrowych partii naszej skóry.

Kłykciny kończyste to rodzaj brodawek wirusowych tylko umiejscowionych w okolicy miejsc intymnych. Mają kształt uszypułowanych grudek, są elastyczne i mają skłonność do zlewania i kalafiorowatego wzrostu. Kłykciny kończyste należy dokładnie usunąć, najlepiej wypalając je za pomocą lasera.

Kępki żółte - co to jest?

Są to złogi odkładającego się cholesterolu. Przyjmują postać żółtych, nieco wypukłych plam. Pojawiają się w okolicach oczu. Są to zmiany łagodne, ale niestety bardzo nieestetyczne. Można je usunąć za pomocą laseroterapii. Lepiej nie dopuszczać do tego, aby bardzo urosły, ponieważ im są większe, tym większe jest też ryzyko pozostania blizn po ich usunięciu. Jeśli więc ktoś ma duże zmiany tego typu, dobrze rozłożyć ich usuwanie na 2 lub 3 zabiegi.

Prosaki - co to jest?

To bardzo drobne, wręcz milimetrowe, położone powierzchniowo torbiele naskórkowe. Przyjmują postać białawych grudek. Występują na skórze twarzy (na powiekach, policzkach, skroni) oraz bywa, że w miejscach intymnych. Prosaki powstają w wyniku zatrzymania wydzieliny gruczołów łojowych i potowych. Taki zatkany gruczoł w dalszym ciągu produkuje wydzielinę, która nie może się wydostać na zewnątrz i zbiera się pod naskórkiem. A na powierzchni pojawia się wypukła, biaława lub żółtobiała grudka. Sprzyja im więc nieprawidłowa pielęgnacja twarzy. Zatkanie kosmetykami do makijażu, czy tłustymi kremami ujść gruczołów sprzyja wystąpieniu prosaków na twarzy. Zmiany są bezpieczne, ale nie znikają samoistnie. Najskuteczniejszą metodą leczenia jest laserowe lub chirurgiczne usunięcie.

Zobacz też: Laserowe usuwanie blizn – jak działa ten zabieg?

Kaszaki - co to jest?

To również guzki/cysty, które podobnie jak prosaki wypełniają się masą łojową i rogową najczęściej w wyniku uszkodzenia mieszka włosowego lub gruczołu łojowego. Są jednak większe niż prosaki. Z czasem potrafią urosnąć nawet do wielkości jaja kurzego. Gdy kaszak się powiększa, pojawia się na nim zwykle charakterystyczny ciemny czop łojowy. To zamiana bezpieczna, jednak bywa, że wdaje się w nią stan zapalny. Aby skutecznie usunąć zmianę, należy usunąć ją chirurgicznie - razem z torebką.

Czyraki skórne - co to jest?

To ropne zapalenie mieszka włosowego i jego najbliższego otoczenia. Zmiana jest często bardzo bolesna. Jego wielkość może być różna, od ziarna grochu do wielkości piłki golfowej. Jest spowodowana zakażeniem gronkowcowym. Czyraki są otorbione, dlatego lubią nawracać i trudno jest je na stałe usunąć (wymagają chirurgicznego nacięcia i wyłyżeczkowania, co zazwyczaj pozostawia zagłębienie w skórze i bliznę).

Naczyniaki - co to jest?

Występują też znamiona naczyniowe, potocznie zwane naczyniakami. Naczyniaki mogą być łagodnymi zmianami lub guzami złośliwymi, dlatego zawsze powinny być diagnozowane, zwłaszcza jeśli są duże, sprawiają ból bądź pojawiają się na nich rany. Naczyniaki łagodne, czyli naczyniaki płaskie, włośniczkowate, jamiste, limfatyczne bądź gwiaździste można usuwać. Robi się to za pomocą skalpela, metodą krioterapii bądź laserem.

Znamiona - jak usunąć?

Podstawowa zasada usuwania zmian skórnych jest taka, że im mniejsza zmiana, tym łatwiej ją usunąć w estetyczny sposób. Więc im szybciej się z nią zgłosimy do lekarza, tym bardziej estetycznie będzie on mógł ją usunąć, np. za pomocą lasera, tak aby nie pozostały po niej blizny.

Nie powinniśmy na własną rękę usuwać zmiany, szczególnie jeśli nie jesteśmy pewni co do jej charakteru. Zmiany, które mogą być niebezpieczne, czyli np. zmiany barwnikowe, usuwamy najczęściej chirurgicznie, tak aby mieć pewność, że zostały usunięte w całości i możemy pobrać próbkę do badania histopatologicznego. Łagodne zmiany skórne możemy usuwać za pomocą różnych metod, nie tylko za pomocą skalpela, ale również laserowo lub w procesie elektrokoagulacji lub wymrażania. Laser daje najlepszy efekt estetyczny i bezpieczeństwo. Do zmian naczyniowych wykorzystywany jest specjalny typ lasera działający na hemoglobinę. W tym przypadku, w zależności od wielkości zmiany, potrzeba od kilku do kilkunastu zabiegów.

Sprawdź: Usuwanie pieprzyków - kiedy stosujemy metodę laserową, a kiedy chirurgiczną?

Dlaczego laser jest lepszy od skalpela?

Powodów jest wiele. Po pierwsze laser jest niezwykle precyzyjny w porównaniu ze skalpelem. Możemy nim operować na dziesiątych częściach milimetra. Zabieg laserowy można porównać do wycierania tkanki gumką, warstwa po warstwie, aż do całkowitego usunięcia. Skalpelem nie da się tak dokładnie wymierzyć głębokości cięcia.
Poza tym laserem możemy usuwać zmiany w miejscach niedostępnych dla skalpela, np. na powiece czy też brzegu powieki przy oku. Laserem można usuwać zmiany na każdej części ciała, także na błonach śluzowych, nawet w miejscach intymnych.

Przy zabiegach laserowych mniejsze jest ryzyko powstania blizny. Nie ma krwawienia, światło lasera zamyka naczynka krwionośne. Dodatkowo przy zmianach do około 2 centymetrów nie ma potrzeby szycia. Zabieg jest aseptyczny, więc tkanka łatwo się goi. Zabieg laserowy jest mało bolesny, u wielu pacjentów nie stosuje się znieczulenia.

Dr Marek Wasiluk ‒ specjalista medycyny estetycznej. Prekursor wielu metod leczenia. Jako pierwszy i jedyny Polak ukończył studia MSC in Aesthetic Medicine (studia magisterskie, Medycyna Estetyczna) w szkole Barts and The London School of Medicine and Dentistry na prestiżowym uniwersytecie Queen Mary Universal of London. Otrzymał lokatę z wyróżnieniem. Właściciel warszawskiego Centrum Medycyny Nowoczesnej Triclinium (www.triclinium.pl).