Badanie oka pozwala wykryć ryzyko zawału? Nowe odkrycie naukowców
Choroby sercowo-naczyniowe stanowią najczęstszą przyczyną zgonów na świecie. Jednym z najgroźniejszych stanów jest zawał serca. Stanowi on bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia pacjenta. Dlatego tak istotna jest profilaktyka oraz regularna kontrola swojego stanu zdrowia. Jak pokazują badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w Edynburgu, w wykryciu ryzyka zawału może pomóc proste badanie oka. Dowiedz się więcej.
Jak badanie oka może pomóc w wykryciu ryzyka zawału?
Na pozór związek między stanem narządu wzroku a kondycją układu sercowo-naczyniowego nie jest zbyt znaczący. Okazuje się jednak, że o zagrożeniu poważną chorobą serca może poinformować stan naczyń siatkówki oka. Badania, które wskazują na korelację między tymi elementami, zostały przeprowadzone przez ekspertów z Uniwersytetu w Edynburgu[1].
Naukowcy sięgnęli po informacje z brytyjskiego biobanku, który zawiera ponad 500 000 profili medycznych pacjentów. Ich celem było wyliczenie indywidualnego przewidywanego ryzyka zawału serca u poszczególnych osób.
Uzyskane w ten sposób wyliczenia badacze zestawili z czynnikami takimi jak m.in. wiek oraz płeć pacjentów, ich BMI czy fakt palenia tytoniu. W procesie tym przyjrzano się również zdjęciom siatkówki pacjentów, którzy przeszli zawał serca i zauważono korelację między układem naczyń krwionośnych w tym obszarze a stanem serca i naczyń krwionośnych. Dodatkowym wsparciem były również informacje dotyczące predyspozycji genetycznych pacjentów związanych ze schorzeniami kardiologicznymi.
Jak twierdzą badacze, włączenie badania siatkówki oka do diagnostyki ryzyka zawału serca może pozwolić wykryć prawdopodobieństwo jego wystąpienia nawet z 5-letnim wyprzedzeniem[2]. Należy jednak podkreślić, że wnioski edynburskich naukowców nie są ostateczne, a przeprowadzone przez nich badanie nie zostało jeszcze zrecenzowane ani opublikowane. Planowane są jednak dalsze prace w tym zakresie.
Jeżeli hipotezy zostaną potwierdzone, może to stanowić ważny przełom w diagnostyce chorób serca. Powód jest prosty: badanie dna oka jest szybkie i nieinwazyjne oraz łatwe do wykonania.
Ocena ryzyka zawału serca – co jeszcze je zwiększa?
Być może w najbliższym czasie ocena ryzyka wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych zostanie wzbogacona o badanie oka. Jednak nawet bez tego dodatkowego parametru lekarze są obecnie w stanie z dużym prawdopodobieństwem określić ryzyko zgonu pacjenta w ciągu kolejnych 10 lat z powodu schorzeń kardiologicznych. Stosuje się w tym celu kartę ryzyka SCORE[3], a pod uwagę są brane:
- palenie papierosów,
- poziom ciśnienia krwi,
- poziom cholesterolu całkowitego,
- wiek i płeć pacjenta.
Czynnikami zwiększającymi ryzyko wystąpienia zawału serca są m.in.:
- otyłość,
- niski poziom cholesterolu HDL i wysoki LDL oraz hipertrójglicerydemia,
- cukrzyca typu 2,
- obciążenia genetyczne,
- wysoki wiek[4].
Na wiele z tych elementów wpływ mają prowadzona dieta oraz poziom aktywności fizycznej. Dlatego warto zadbać o zdrowie swojego serca. Istotne są:
- regularne badania kontrolne – co najmniej raz do roku warto udać się do lekarza i sprawdzić ciśnienie, poziom cukru oraz poziom cholesterolu, a także wykonać EKG;
- aktywność fizyczna – warto zadbać o zapewnienie sobie codziennej porcji ruchu o umiarkowanej intensywności, dla zachowania dobrej kondycji i utrzymania prawidłowej masy ciała;
- zdrowo zbilansowana dieta – należy unikać nadmiernego spożycia soli, cukru, a także nasyconych kwasów tłuszczowych. Te ostatnie są zawarte w tłuszczach zwierzęcych, dlatego warto ograniczyć spożycie czerwonego mięsa, a np. masło zamienić na margarynę zawierającą sterole roślinne. To substancje, które przyczyniają się do redukcji poziomu cholesterolu frakcji LDL o 7-10% w ciągu 2-3 tygodni przy dziennym spożyciu 1,5-2,4 g w połączeniu z prawidłowo zbilansowaną dietą i zdrowym stylem życia[5]. Są zawarte m.in. w margarynie Optima Cardio;
- ograniczenie stresu.
Szeroko pojęty zdrowy tryb życia to szansa na dłuższe życie bez problemów z sercem. Warto o tym pamiętać na co dzień.
[1] https://www.ed.ac.uk/roslin/news-events/latest-news-2022/retinal-examination-can-predict-heart-attack-risk
[2] https://www.theguardian.com/society/2022/jun/12/simple-eye-examination-could-predict-heart-attack-risk-says-study
[3] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/ryzyko/58837,jak-oszacowac-u-siebie-poziom-ryzyka-sercowo-naczyniowego
[4] https://www.ikard.pl/karta-ryzyka-score.html
[5] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytoste
Materiał powstał z udziałem marki Optima Cardio