Noc Kupały to radosne święto Słowian. Miłosną atmosferę podbijały wodne obrzędy i rytualne ogniska

W tym artykule:

1. Noc Kupały – kiedy wypada?
2. Co to jest Noc Kupały?
3. Noc Kupały: jakie nosi nazwy?
4. Noc Kupały obrzędy i rytuały
5. Noc Kupały – Kwiat Paproci i magiczne zioła

Noc Kupały – kiedy wypada?

Noc Kupały to święto zakorzenione w słowiańskiej tradycji. Jest związane z letnim przesileniem Słońca i wypada w najkrótszą noc w roku, Wiele osób łączy to święto z chrześcijańską nocą świętojańską, która obchodzona jest w wigilię św. Jana, czyli w nocy z 23 na 24 czerwca. Noc Kupały to jednak osobne święto, które wypada po najdłuższym dniu roku i zależy od wkroczenia Słońca do znaku Raka. Noc Kupały wypada w nocy z 20 na 21 czerwca lub z 21 na 22 czerwca. W tym czasie wypada również przesilenie letnie, czyli astronomiczny początek lata.

Co to jest Noc Kupały?

Noc Kupały to stare słowiańskie święto, które obchodzone jest podczas najkrótszej nocy w roku. W zależności od regionu Noc Kupały różnie jest nazywana. Tej magicznej nocy Słowianie przypisywali oczyszczającą moc wody i ognia. Jest to święto słońca, płodności, urodzaju i miłości, przez co uważane jest przez niektórych za słowiańską wersję zachodnich walentynek.

Młode dziewczęta wróżyły z wianków i ozdabiały domostwa kwiatami. W tym wyjątkowym czasie zbierano zioła oraz udawano się do lasu, aby szukać kwiatu paproci. O zachodzie Słońca rozpalano ogniska i tańczono wokół nich. Młodzi celebrowali Noc Kupały jako święto płodności, witalności oraz miłości oddalając się do lasu. Nikt ze starszych nie gorszył się na takie zachowania, ponieważ w tym wyjątkowym czasie obyczajowość schodziła na dalszy plan.

Noc Kupały była kiedyś mocno związana z czasem czarów i magicznych obrzędów. Wróżby miały chronić przed złem i zapewnić zdrowie oraz miłość. Chociaż dzisiaj mało kto wierzy już w moc czarów, Noc Kupały w niektórych miejscach dalej jest obchodzona. Wiąże się ona jednak z radością związaną z nadejścia nowej pory roku.

Zobacz także:

Tajemnicza linia na dłoni. Linię Anioła Stróża ma niewiele osób na świecie. Co oznacza?

Linia Anioła Stróża na dłoni to tajemnicza linia, którą ma niewiele osób na świecie. Jeśli jesteś jej posiadaczką, masz powód do radości. Podobno niezwykła linia na dłoni obdarza wybranych szczęściem i sprawia, że doświadczają cudów. Gdzie znajduje się Linia Anioła Stróża na dłoni?

Noc Kupały: jakie nosi nazwy?

Noc Kupały znana jest w Polsce w zależności od regionu pod następującymi nazwami:

• noc kupalna,
• kupalnocka,
• kopernocka,
• sobótka,
• sobótki,
• palinocka

Co mówi twoja aura? Sprawdź, jaki kolor jest w Tobie dominujący?

Każdy z nas ma jakąś aurę. Jest ona wielokolorowa, ale w każdym z nas dominuje jeden kolor. Jaki obliczyć podstawowy kolor aury? W naszym artykule wyjaśniamy to krok po kroku. A więc do dzieła! Dowiedz się, jaki kolor aury jest Tobie przypisany.

Noc Kupały obrzędy i rytuały

Święto przesilenia letniego czczone przez pogan zamieszkujących dawne tereny Słowiańszczyzny nosiło nazwę Nocy Kupały, zaś w tradycji celtyckiej znane było jako Litha. W dawnych wierzeniach moment najkrótszej nocy w ciągu roku był więc czymś szczególnym. Był to czas radości, zaś centralnym puntem były dwa żywioły - ognia i wody. Wielu zwyczajów i obrzędów nadawano magiczne właściwości. Dlatego też wykonywano specjalne rytuały, które miały zapewnić szczęście i zdrowie.

Wianki na wodzie

Jednym z najważniejszych zwyczajów było zaplatanie przez panny specjalnych wianków z różnych polnych kwiatów i magicznych ziół. Na koniec wpinało się w nie płonące łuczywo i w trakcie zbiorowej, śpiewanej ceremonii, podpalone wianki puszczano na wodę. Wtedy panowie mieli szansę wyłowić wymarzoną wiązankę z wody i połączyć się z jej właścicielką. Nadejście wiary chrześcijańskiej nie zatarło śladu po tym obrzędzie. Zmienił on jedynie swoją nazwę. Wianki świętojańskie są więc pozostałością po dawnych wierzeniach Słowian.

Puszczanie wianków i ich znaczenie:

• Jeśli wianek został szybko wyłowiony przez kawalera, oznaczało to szybkie zamążpójście panny.
• Jeśli wianek popłynął oznaczało to, że dziewczyna musi jeszcze poczekać na zamążpójście.
• Jeśli wianek płonął, utonął lub zaplątał się w sitowiu, wróżyło to staropanieństwo bądź miłosne rozterki i odrzucenie.

Wróżby i rytuały z wodą

Oblewanie się wodą i kąpiele wodne były częścią obrzędów Nocy Kupały. Było to związane z jej magicznym działaniem. Woda kojarzona była z oczyszczeniem, witalnością, ale również płodnością i sferą kobiecości. Wejść do jeziora można było tylko wówczas, gdy oświetlał je blask ogniska. Po wygaśnięciu ognia było to bardzo niebezpieczne, ponieważ na dnie czaiły się topielce, syreny, rusałki i inne demony.

Jedną z wróżb wykorzystujących żywioł wody, oprócz puszczania na niej wianków, było wrzucanie do niej różnych przedmiotów. Przyszłość odczytywano na podstawie tego, czy przedmiot wypłyną na powierzchnię, czy też nie oraz jaki kształt obrały wodne okręgi. Przepowiednie te często dotyczyły miłosnych losów.

Sobótka ognisko

Innym ważnym rytuałem były ognie sobótkowe. Ludzie gromadzili się wokół wielkiego ogniska, świętując i śpiewając. Następnie uczestnicy skakali przez ogień, co miało zapewnić im duchowe oczyszczenie, ale także ochronę przed chorobami i złymi mocami. Rytuał rozpalenia ogniska nie był taki oczywisty. Miejsce, w którym przygotowywano palenisko, musiało znajdować się w pobliżu jeziora bądź rzeki. Wierzono bowiem, że w Noc Kupały dwa żywioły - ogień i woda mogą połączyć się w jedno.

Ogniska sobótkowe rozpalano przy użyciu drewnianego koła z piastą oraz kołka. Gdy płomienie wzbiły się w górę, dodawano do paleniska zioła, których funkcje były następujące:

• odstraszały złe moce,
• zapewniały obfitość i płodność,
• oczyszczały i uzdrawiały,
• przywoływały szczęście i dostatek.

Symbolicznym znaczeniem ognia było przywołanie światła, które rozprasza mrok i jest życiodajną siłą. Dawna ludność rozpalając ogniska, chciała w ten sposób przegonić wiedźmy i inne demony słowiańskie i zablokować im drogę do siebie.

Kwiat paproci

W Noc Kupały na mokradłach i w lasach młodzi szukali kwiatu paproci. Wierzono, że ma on magiczne zdolności, a znalazcę czeka pomyślny los, wielkie bogactwo i szczęście. Po nocnych poszukiwaniach o świcie powracano do ognisk, przez które przeskakiwano.

Przeczytaj też koniecznie:

Lela, Dziewanna, Weles i inni, czyli horoskop słowiański. Sprawdź, które bóstwo jest twoim patronem

Horoskop słowiański, choć nie jest tak popularny, jest mocno zakorzeniony w naszej tradycji. Podobno bogowie sprzed wieków opiekują się nami i mają ogromny wpływ na nasze życie, cechy i podejście do pewnych spraw. Sprawdźcie koniecznie, który z patronów czuwa nad wami.

fot. Kwiat Paproci a Noc Kupały / iStock by Getty Images, Patricia Toth McCormick

Noc Kupały – Kwiat Paproci i magiczne zioła

Noc Kupały, Noc Świętojańska i początek lata to nie tylko wróżby i czary, ale także wielkie święto roślin ziół. Większość z nas zna legendę o Nocy Świętojańskiej i Kwiecie Paproci. Jednak to nie wszystko. Wierzono kiedyś, że podczas najkrótszej nocy w roku, zioła nabierają magicznych właściwości i zapewnią ludziom miłość, płodność i uchronią przed złymi nocami. Młode dziewczęta wplątywały je w wianki, rzucano je w ognisko, a kochankowie układali je pod swoimi posłaniami.

Rytuały i wróżby z ziół w Noc Kupały

Jedną z roślin, której przypisywano niezwykłe właściwości, była bylica piołun. Na wschodzie kraju przypinano ją do bram i drzwi, żeby strzegła domowników przed złymi urokami.

Photo: Piołun zbierany w Noc Kupały / Getty Images

Inną ważną rośliną była babka zwyczajna, inaczej nazywana babką świętojańską. W Noc Kupały wrzucano ją do lnianych woreczków i dawano w prezencie osobom, które nie radziły sobie z gniewem. Wierzono, że ma ona uspakajające właściwości, pomaga w podejmowaniu decyzji a nawet pomaga zwalczyć tremę.

Photo: Babka świętojańska zbierana w Noc Świętego Jana / Getty Images

Dla kobiet ważnym zielem był dziurawiec. Noszenie przy sobie jego kilku zasuszonych listków miało przynieść szczęście i pomyślność w nowym związku.

Photo: Dziurawiec - magiczne zioło Nocy Kupały / Getty Images

Treść artykułu opublikowana pierwotnie 31 marca 2023 roku.