Kwiat paproci - tajemny symbol bogactwa, którego poszukiwali Słowianie. Co mówi legenda o kwiecie paproci?

W tym artykule:

1. Legenda o kwiecie paproci
2. Skąd wywodzi się legenda o kwiecie paproci?
3. Szukanie kwiatu paproci
4. Kwiat paproci symbol

Legenda o kwiecie paproci

Legenda o kwiecie paproci wiąże się z pogańskimi obrzędami Nocy Kupały. Dawniej wierzono, że podczas przesilenia letniego kwiat paproci zakwita, zaś ten, kto go odnajdzie, będzie miał powodzenie w życiu a los obdarzy go dobrobytem. Poszukiwaniom magicznej rośliny towarzyszył pośpiech, ponieważ kwitła ona o północy w najkrótszą noc w roku, zaś zerwać ją można było tylko do świtu. W dodatku była trudno dostępna. Kwiat paproci rósł w głębinach lasu, zaś droga do niego była ukryta i często prowadziła przez bagna i mokradła. Dostęp do skarbu był utrudniony z jeszcze jednego powodu. W legendach bardzo często pojawia się postać diabła, czarownicy bądź innych demonów słowiańskich. Wszyscy oni strzegą dojścia do rośliny. Tylko śmiałkowie, którzy nie boją się obłędu, chorób czy śmierci mogą ruszyć na taką przeprawę.

Zobacz także:

Kalendarz słowiański, czyli czas zespolony z naturą. Topienie Marzanny, Noc Kupały – jakie święta słowiańskie przetrwały do dzisiaj?

Kalendarz słowiański to zbiór świąt słowiańskich, z których wiele przetrwało po dziś dzień. Podstawą podziału czasu na dni i miesiące były zjawiska zachodzące w przyrodzie. Sprawdź, jak Słowianie przeżywali rok zgodnie z cyklem natury. Jakie święta słowiańskie praktykujemy dzisiaj?

Według dawnych podań, wybierając się na poszukiwania kwiatu paproci, należało przestrzegać kilku ważnych zasad:

• wykazać się odwagą,
• podczas poszukiwań nie można było rozmawiać ani oglądać się za siebie,
• zachować w tajemnicy swoją wyprawę do lasu,
• być młodą osobą, ponieważ starcy nie mieli dostępu do magicznych mocy kwiatu paproci,
• wybrać się do lasu nago,
• mieć przy sobie wodę święconą.

Na przestrzeni czasu pojawiło się wiele różnych odmian słowiańskiej opowieści o kwiecie paproci. Nagrodą za odnalezienie mitycznej rośliny miało być wielkie bogactwo. Oprócz tego można było posiąść nadprzyrodzone umiejętności:

• władać żywiołami,
• rozumieć mowę zwierząt,
• posiąść całą wiedzę i mądrość świata,
• zyskać zdrowie i pełnię sił witalnych,
• zaglądać w przyszłość,
• odnajdywać zakopane w ziemi skarby,
• zyskać ochronę przed rozbójnikami,
• przybierać dowolne postacie bądź stać się niewidzialnym,
• pozyskać władzę na siłami nieczystymi,
• spełniać wszystkie swoje pragnienia.

Według jednej z wersji nagroda za odnalezienie kwiatu paproci wcale nie jest tak przyjemna, jak mogłoby się wydawać. Powodem jest to, że majątkiem swym nie wolno się z nikim podzielić – nawet z najbliższymi. Zyskać można więc skarb materialny, ale także wielką samotność.

Skąd wywodzi się legenda o kwiecie paproci?

Pochodzenie legendy o kwiecie paproci wiąże się z odległymi czasami Słowian. Ta magiczna roślina była elementem wierzeń dawnych plemion. Często określano ją również jako perunowy kwiat, co ma związek z jednym ze słowiańskich bogów. W mitologii słowiańskiej to Perun, który określany był jako władca gromowładny, stworzył magiczną roślinę, ciskając w ziemię piorunem.

Kwiat paproci pojawia się w legendach i wierzeniach pogańskich, a jednocześnie stanowił ważny element obrzędów odprawianych podczas Nocy Kupały. W tym czasie oddawano się tańcom, zabawie i czarom. Młode dziewczęta puszczały zaplenione w okrąg zioła i kwiaty, które z czasem zyskały nazwę wianków świętojańskich. Oprócz tego rozpalano ogniska, skakano przez ogień, kąpano się w rosie, śpiewano i przystrajano domostwa. Młodzi często wybierali się do lasu w celu poszukiwania kwiatu paproci oraz oddawaniu się miłosnym uciechom. Mit o cudownych właściwościach kwiatu paproci wiązał się także ze zwyczajem nacierania się kobiet liśćmi rośliny zwanej nasięrzałem w Noc Kupały, co miało podnieść ich atrakcyjność w oczach mężczyzn. Nasięrzał jest zaliczany do paproci grubozarodniowych i zamiast kwiatu wypuszcza charakterystyczne kłosy.

Wraz z rozwojem chrystianizacji wśród ludności pogańskiej, Noc Kupały zaczęła być zastępowana przez noc świętojańską, która obchodzona jest w wigilię imienin Jana, czyli 23 na 24 czerwca. Legenda o kwiecie, który rozkwita w jedną noc w roku i jest źródłem bogactwa i magicznych mocy przetrwała i stała się ważnym elementem ludowej kultury. Podobnie jak obrzędy związane z szukaniem kwiatu paproci i nocną wędrówką w ciemny las.

Szukanie kwiatu paproci

Kwiat paproci to mityczny kwiat, jakim zakwita paproć. Według legend i starych podań dzieje się to tylko raz w roku w noc świętojańską. A co do poszukiwania kwiatu paproci to paproć niestety nie kwitnie – rozmnaża się za to za pomocą zarodników znajdujących się na spodniej stronie liści.

Niekiedy przypisuje się nazwę kwiatu paproci dwóm roślinom. Są nimi:

• podejźrzon księżycowy,
• nasięźrzał pospolity.

Rośliny te nie posiadają żadnych właściwości magicznych, jednym powiązaniem z legendą o kwiecie paproci jest tutaj krótki okres wegetatywny. W czasie przesilenia letniego oraz bezpośrednio po nim zachodzą intensywne procesy rozwojowe tych odmian. Podejźrzon określany jest w języku potocznym mianem paproci kwitnącej.

Zobacz także:

Słowiański rytuał miłosny. Dzięki niemu w ciągu miesiąca znajdziesz drugą połówkę

Jesteście zakochani, ale druga połówka nie odwzajemnia waszych uczuć? A może nie potraficie znaleźć partnera, choć bardzo tego pragniecie? W każdym z tych przypadków warto wykonać słowiański rytuał miłosny, który pomoże wam znaleźć drugą połówkę i to w ciągu miesiąca.

Kwiat paproci symbol

W legendach litewskich, łotewskich i estońskich kwiat paproci był symbolem płodności. W podaniach słowiańskich był cennym okazem, który trudno było odnaleźć w zakamarkach lasu. Z tego względu stał się znakiem bogactwa, szczęścia, spełnienia marzeń oraz miłości i dobrobytu.

Artykuł opublikowany pierwotnie 9 maja 2013 roku.