Wianki świętojańskie wróżyły, która panna znajdzie miłość. Korzenie tej tradycji sięgają czasów Słowian

W tym artykule:

1. Skąd wziął się zwyczaj puszczania wianków?
2. Wianki świętojańskie - co oznaczają?
3. Na czym polega zwyczaj puszczania wianków świętojańskich?

Skąd wziął się zwyczaj puszczania wianków?

W święto przywitania lata, nazywane nocą świętojańską, jednym ze zwyczajów było puszczanie wianków na wodzie. Jest to dawna praktyka, która wywodzi się jeszcze z czasów słowiańskich. Zanim nadeszło chrześcijaństwo, poganie obchodzili Noc Kupały, która wypadała w najkrótszy dzień w roku, czyli w przesilenie letnie. Był to czas wypełniony radością i poświęcony żywiołom wody oraz ognia. Ludność cieszyła się ze zbliżającego się lata i zbierała zioła oraz kwiaty. Z roślin tych następnie odprawiano miłosne czary, zaś wianki na wodzie miały wskazać dziewczętom przyszłego kandydata na męża. W Noc Kupały szukano również kwiatu paproci.

Z czasem oba święta - nocy świętojańskiej oraz Nocy Kupały - zaczęły łączyć się w jedno, zaś wiele z pogańskich obrzędów i tradycji przeniknęło do kultury ludowej. Stąd też innymi nazwami nocy świętojańskiej są:

• Palinocka - wywodząca się od zwyczaju palenia ognisk i skoków przez ogień,
• Wianki - nawiązująca do posyłania wianków na wodzie przez młode panny.

Zobacz także:

Kalendarz słowiański, czyli czas zespolony z naturą. Topienie Marzanny, Noc Kupały – jakie święta słowiańskie przetrwały do dzisiaj?

Kalendarz słowiański to zbiór świąt słowiańskich, z których wiele przetrwało po dziś dzień. Podstawą podziału czasu na dni i miesiące były zjawiska zachodzące w przyrodzie. Sprawdź, jak Słowianie przeżywali rok zgodnie z cyklem natury. Jakie święta słowiańskie praktykujemy dzisiaj?

Wianki świętojańskie - co oznaczają?

Wianki na noc świętojańską były przygotowywane przez młode dziewczyny w celu odnalezienia miłości. Puszczane na wodzie wróżyły zamążpójście bądź oznaczały tymczasowy brak perspektyw na to, by odnaleźć ukochanego. Wianki były symbolem panieństwa i niewinności. Najczęściej przygotowywano je z paproci, róż, brzozy oraz barwinka. Czasami po obrzędach palono wieńce w ogniskach. Innym rozwiązaniem było pozostawienie ich w domach, ponieważ wierzono, że wypełnione są ochronną mocą i zabezpieczą gospodarstwo i pola przed gradobiciem.

Wianki świętojańskie wiążą się z obrzędami Słowian i ich sposobem na to, aby celebrować młodość i miłość oraz cieszyć się z obfitości natury. Zwyczaj puszczania wianków został zachowany i w wyniku chrystianizacji kościelnej włączono go do obchodów nocy świętojańskiej, czyli święta obchodzonego w dzień poprzedzający wspomnienie świętego Jana w nocy z 23 na 24 czerwca.

Na czym polega zwyczaj puszczania wianków świętojańskich?

Wianki świętojańskie są echem dawnych pogańskich wierzeń i zwyczajów. Młode dziewczęta wiły wianki z polnych kwiatów i roślin. Wierzyły, że takie działanie pomoże im przywołać miłość. Następnie zaplecione wianki były oddawane wodzie. Dawniej wierzono w magiczną moc tego żywiołu. Woda oczyszczała, uświęcała, wzmacniała oraz dodawała płodności i witalności.

Młode panny szły nad rzekę, potok bądź jezioro i wypuszczały swoje roślinne okręgi. Chłopak, któremu udało się wyłowić wianek, był kandydatem na męża. Zaś te wianki, których nie udało się uchwycić i popłynęły daleko oznaczały brak perspektyw na odnalezienie miłości w najbliższym czasie. A jeżeli nurt rzeki porwał je daleko, zniszczył lub zatopił, traktowano to jako złą wróżbę, a nawet zapowiedź złamanego serca. Dla kawalera, który wracał z zabawy bez żadnej zdobyczy również nie miano dobrych wieści. Brak złowionego wianka oznaczał, że na ożenek musi jeszcze poczekać.

Zobacz także:

Pełni tajemnic bogowie słowiańscy. Jak się nazywały oraz jakie funkcje pełniły bóstwa słowiańskie?

Bogowie słowiańscy byli obiektem kultu w czasach przedchrześcijańskich. Ludność plemienna składała im cześć, prosząc o ochronę, urodzaj i wygraną w walkach. Pamięć o nich nie zniknęła wraz z przyjęciem nowej religii. Ich ślady znaleźć można w przesądach, rytuałach i dawnych zwyczajach ludowych, których rodowodem jest mitologia słowiańska. W kogo wierzyli Słowianie? Poznaj najważniejszych bogów słowiańskich.

Oprócz tego, puszczanie wianków w noc świętojańską miało nie tylko charakter wróżby miłosnej. Bardzo często korzystano z tego zwyczaju, aby zapewnić sobie szczęście, zdrowie czy też przywołać dobrobyt. Gdy wianek spokojnie unosił się na wodzie, był to dobry znak na przyszłość dotyczący ogólnej pomyślności.